مهم ترین شعارها و خواسته های انقلاب در حیطه مسائل علمی چه بود؟
یکی از مهم ترین شعارهای انقلاب از زمان تشکیل جمهوری اسلامی، موضوع استقلال و مستقل بودن جمهوری اسلامی بود؛ در همین راستا شعار نه غربی، نه شرقی؛ جمهوری اسلامی را داشتیم. همه این شعارها نشئت گرفته از این حقیقت بود که ما باید به خودمان تکیه داشته باشیم و تحت تأثیر فشارهای خارجی قرار نگیریم. استقلال ما نشئت گرفته از قدرت علمی ماست؛ ما اگر قدرت علمی داشته باشیم می توانیم بسیار مقتدرانه عمل کنیم. مقوله اقتصاد مقاومتی یا اقتصاد دانش بنیان که شعار امسال هم قرار داده شده، وابسته به این مسئله است که ما از نظر صنعت نفت که یکی از صنایع مهم کشور است، خودکفا بشویم و بتوانیم خودمان ذخایر آن را برداشت و مورد استفاده قرار دهیم. خب شما می بینید که در این تحریم ها، یکی از
تحریم هایی که علیه ما اعمال شد، در حوزه صنعت نفت ما بود و می خواستند از لحاظ صادرات نفت ما را فلج کنند. شما در هر صنعتی از جمله صنعت هوافضا که نگاه کنید، می بینید که همین مسئله است؛ در همین صنعت موشکی که برای دفاع از کشورمان کاربرد دارد و ما در این صنعت توانسته ایم پیشرفت کنیم، کشورهای غربی دارند فشار می آورند که ما نتوانیم در ساخت موشک خودکفا شویم؛ در صنایع پیشرفته هم وضعیت اینگونه است. لذا این شعارها و خواسته هایی که در زمینه مسائل علمی از ابتدای انقلاب مورد تأکید قرار گرفته اند، همواره باید حفظ شوند و تحقق آنها را به عنوان یک هدف، در نظر داشته باشیم؛ البته مسئله ای که همیشه مورد تأکید مقام معظم رهبری قرار گرفته این است که ما نباید به شعار دادن اکتفا کنیم و برگزاری کنگره و همایش، دردی را دوا نمی کند؛ ما اگر قرار است اقتصاد دانش بنیان را عملی کنیم، در صنایع نفتی به خودکفایی برسیم و در ارتباط با صنایع کشاورزی، بهره برداری را به حداکثر برسانیم، باید وارد عمل بشویم. ما همانگونه که در ارتباط با استفاده از انرژی صلح آمیز هسته ای وارد عمل شدیم و دنیا در مقابل علم ما سر تعظیم فرود آورد و ناچار به مذاکره با ما شد، در سایر علوم هم می توانیم به همین صورت عمل کنیم و چنانچه بر استعدادهای خودمان تکیه داشته باشیم، طبیعتامی توانیم به چنان قدرت علمی و استقلالی برسیم که کشورهای دنیا نتوانند به خاطر علم خودشان به ما زور بگویند و ما را به انجام کاری وادار کنند.
با توجه به اینکه موضوع تولید علم، همواره یکی از موضوعات مورد توجه نظام ما بوده، به نظر شما ما در این زمینه چه پیشرفت هایی داشته ایم؟
ما از این لحاظ، قابل مقایسه با قبل از انقلاب نیستیم؛ ما اکنون در منطقه در برخی از رشته ها جایگاه اول و در بعضی رشته ها جایگاه دوم و سوم را داریم و یکی از کشورهای پیشرفته علمی محسوب می شویم؛ حتی در دنیا، در بعضی از زمینه های علمی مثل انرژی هسته ای، در زمینه نانو فناوری، در زمینه سلول های بنیادین و امثال اینها، گام های خیلی مهمی را برداشته ایم و در این شاخه ها بعضاجزء ده کشور برتر دنیا محسوب می شویم. با توجه به تلاش هایی که از بعد از انقلاب برای تربیت نیروی متخصص و گسترش دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی صورت گرفت، اکنون جایگاه مناسبی در دنیا داریم و البته باید این نکته را در نظر داشت که رقیب های ما هم بیکار نیستند و وقتی می بینند که ما از نظر علمی داریم مقتدر و توانمند می شویم و قدرت دفاعی و اقتصادی ما افزایش پیدا می کند، آنها نیز تلاش می کنند که قدرت علمی خود را افزایش دهند، لذا ما در رقابت شدیدی قرار داریم و باید به پیشرفت علمی و مؤلفه هایی که در آن مؤثر است توجه خاصی داشته باشیم و آنها را تقویت کنیم. این امید را داریم که اگر برنامه ریزی خوبی صورت گیرد، ان شاءالله تا پایان برنامه چشم انداز بیست ساله بتوانیم در کلیه رشته ها جایگاه اول را بدست آوریم.
در خصوص اسلامی شدن دانشگاه ها و علوم انسانی که یکی از دغدغه های جدی رهبر انقلاب است، چرا هنوز به پیشرفت چشمگیری دست پیدا نکرده ایم؟
متأسفانه ما نتوانستیم به خواسته های مقام معظم رهبری و حساسیتی که ایشان نسبت به رشته های علوم انسانی و تأثیرگذاری که در فرهنگ جامعه دارند جامه عمل بپوشانیم و اقدامات لازم را انجام دهیم. در شورای عالی انقلاب فرهنگی، یک کمیسیون برای اسلامی کردن علوم انسانی تشکیل شده و با اینکه بیش از ده سال از تشکیل آن می گذرد اما این گروه نتوانسته به وظیفه خودش عمل کند و از طرفی، دانشگاه ها هم معطل هستند و نمی دانند که در مورد علوم انسانی، شورای عالی انقلاب فرهنگی چه خطی را می خواهد ترسیم کند. خب این سستی از طرف ما است؛ ما اگر بتوانیم در این خصوص برنامه ریزی کنیم، تحقق این خواسته مهم رهبری- که خواسته کل نظام هم می باشد- می تواند بسیار مؤثر واقع شود، البته کار ساده ای نیست؛ به دلیل اینکه اصولاعلوم انسانی سالها مهجور بوده است. با انقلاب اسلامی ایران بود که ما به یک نگرش اجرایی و نفوذ تفکر اسلامی در علوم مان رسیده ایم؛ خب قاعدتااین یک حرکت جدیدی است که با انقلاب اسلامی شکل گرفته و می طلبد که اندیشمندان و محققین در خصوص آن برنامه ریزی کنند.
