یکی از مهم‌ترین مبانی سعادت بشر که در قرآن و روایات به آن توجه ویژه‌ای شده است، مسئله ازدواج است که نه تنها در بعد فردی، بلکه در بعد اجتماعی و سرنوشت یک جامعه تاثیرگذار و حائز اهمیت است تا جایی که پیامبر اکرم(ص) فرمودند در اسلام هیچ بنایی دوست داشتنی‌تر از بنای ازدواج نیست.
در جامعه امروز ما یکی از ابتلائات که ریشه بسیاری از مشکلات اخلاقی و اجتماعی محسوب می‌شود، بالا رفتن سن ازدواج دختران و پسران است که باعث بروز فساد و فحشاء، عدم ثبات خانواده، افزایش آمار طلاق، بروز ناهنجاری‌های اخلاقی و اتلاف وقت و نیروی جوانان در جامعه می‌گردد و لازم است که دولت و افراد تاثیرگذار جامعه و خانواده‌ها به اصلاح این امر مهم همت گمارند.
یکی از ویژگی‌های جامعه ما و همه جوامع اسلامی، تقید به احکام الهی و تقید به عقد ازدواج و قبول شرایط زوجیت میباشد که خود مواضع حقوق زن و مرد محسوب می‌گردد و امکان یک زندگی با سعادت و آرامش خانواده را فراهم می‌کند.
اما متاسفانه از دو سو مورد تهدید قرار گرفته است. یکی افزودن پیرایه‌هایی که صرفا مادی‌اند و با هیچ یک از سنت‌های اسلامی و عقیدتی ما منطبق نیستند. مثل بالا بردن میزان مهریه و برگزاری مراسم پرخرج و اشرافی و تجملاتی و تهیه خودروهای پرزرق و برق و گران‌قیمت که متناسب با زندگی یک زوج جوان و یک خانواده نوپا نیست. از طرف دیگر استکبار جهانی و‌دشمنان اسلام و انقلاب نیز هم خود را بر فروپاشی خانواده ایرانی و اسلامی که مرکزیت تربیت جوانان خوش فکر و رشید و دشمن‌شکن است نهاده‌اند. اصولا در هر جامعه دینی ازدواج منوط بر عقد قرارداد ازدواج است. یک مرد و یک زن بر اساس شناخت و اعتماد شرایطی را برای با هم زیستن می‌پذیرند و خود را ملزم به رعایت آن می‌دانند، ولی اکنون دشمن القائاتی را با وسایل ارتباط جمعی خود بین مردم تبلیغ می‌نماید که به جای تشکیل خانواده منجر به تشکیل خانوار می‌شود وعقد اردواجی منعقد نمی‌گردد و این مخالف دستورات اسلام است. بعضی دیگر متاسفانه با همین القائات و به علت راحت‌طلبی و خلق و خوی اشرافی و تجمل‌گرایی، عقد ازدواج را سست و بی‌اعتبار نموده و خیلی راحت اقدام به جدایی و طلاق می‌نماید. اکنون ما شاهد افزایش آمار طلاق در کشور به‌خصوص در شهرهای بزرگ هستیم. القاء فرهنگ غربی و تهاجم فرهنگی از جمله عدم رعایت حجاب و عفاف و مشکلات اقتصادی و عدم اعتماد اخلاقی متقابل و مسائل بسیار دیگری باعث کاهش آمار ازدواج گردیده است.
ازدواج باید به‌موقع و با رعایت شرایط و معیارهای اسلامی انجام شود تا بتواند بنیانی باشد برای ساختن بنای مقدس خانواده باشد.
نباید موضوع ازدواج به بهره‌گیری جسمی و یا مظاهر زندگی مادی و تجملات و برگزاری مراسم پرزرق و برق خلاصه شود، بلکه باید هدف والا و متعالی تشکیل خانواده موفق که در آن آرامش جسمی، روانی و سازندگی اخلاقی و اجتماعی و گسترش آرمان توحید و پرورش فرزندان صالح و سالم و ساختن جامعه موفق منظور نظر قرار گیرد.
استحکام خانواده
عوامل استحکام خانواده به دو دسته تقسیم می‌شوند: ۱- عوامل قبل از ازدواج
الف) آگاهی از تعهدات شرعی و اخلاقی که پیمان زناشویی را بر عهده طرفین می‌گذارد.
ب) شناخت از خود و اهداف خود ازدواج و شناخت همسری مناسب به عنوان همراه و پشتیبان
ج) ملاقات زوجین و مراسم خواستگاری با همراهی خواهر یا مادر و یا یکی از نزدیکان برای یافتن نقطه نظرهای طرفین باشد.
د) توجه به اصالت خانوادگی زیرا که اخلاق و رفتار دختران و پسران متاثر از رفتار والدین ایشان در خانواده میباشد.
ه) رعایت کفویت به معنی تشابه و همانندی: کفو بودن دختر و پسر از نظر اخلاقیات و ایمان و تقوی و سطوح فرهنگی و میزان علم و عقل و وضعیت مالی و زیبایی ظاهری در ازدواج موفق موثر است اما اخلاق و ایمان مهم‌ترین عوامل محسوب می‌شوند.
و) توجه به عدالت و پاکدامنی
خانواده اولین و بنیادی‌ترین تشکل اجتماعی و مرکز رویش امید و بستر شکفتن آرزو‌ها برای جوانان است که عفاف و پاکدامنی و عدم رابطه نامشروع قبل از ازدواج و دوری از رفتارهای ناشایست و سهل‌انگاری‌های دینی و اخلاقی در استحکام آن بسیار موثر است.
ز) دوری از چشم و هم چشمی و تعیین مهریه گزاف و مراسم تجملی و پرخرج که ارزش معنوی ازدواج را کاسته و آن امر مقدس را به امری مادی و اقتصادی تبدیل نموده است و شالوده بنیان خانواده را از همان ابتدا سست می‌کند.
۲- عوامل استحکام خانواده در ازدواج:
۱-۲- ترجیح معنویات زندگی بر مادیات و دوری از زندگی اشرافی و تجملاتی و شناخت سبک زندگی اسلامی که مورد تایید و تاکید مقام معظم رهبری است.
۲-۲- کسب مهارت‌های ارتباطی مانند ارتباط کلامی و ارتباط غیرکلامی
۳-۲- افزایش ارتباط کلامی که در ضمن آن زن و مرد می‌توانند شادی‌ها و غم‌ها و نگرانی‌ها و انتقادات خودرا بیان نمایند و از سوء استفاده جلوگیری کنند.