معمولا واژه «اقلیم» را به صورت «وضعیت متداول آب وهوایی یک منطقه که در دراز مدت در آنجا تکرار شده باشد» تعریف می‌کنند و این وضعیت، هر ساله در قالب همان حالت متداول و یا نزدیک به آن تکرار می‌شود. یکی از شاخصه‌های مهم اقلیم، نوع ومقدار بارش است که هم نوع و هم مقدار بار ش هر منطقه، متناسب با اقلیم آن، تقریبا شناخته شده است.
در سالهای اخیر در اغلب نقاط جهان و به تبع در ایران، در مقدار، نوع و پراکندگی بارش‌ها تغییراتی بروز کرده بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که «اقلیم جهانی» در حال تغییر است.
میانگین بارش در ایران ۲۵۰ میلیی متر است که این بارش در مناطق مرتفع و سرد، معمولا به صورت برف و در سایر نواحی به شکل باران ظاهر می‌شود. برابر یک نظریه علمی، بیشتر بارش‌ها به علت ارتفاع زیاد ابر از سطح زمین و قرار داشتن ابر‌ها در ناحیه سرد طبقات بالای هوا، به شکل برف تشکیل می‌شود و در نهایت این دمای هوای بین ابر و زمین است که تعیین می‌کند که بارش به صورت برف یا باران به سطح زمین برسد.
بدیهی است هر چه دمای مذکور بالا‌تر از صفر باشد، بارش غالبا به شکل باران به زمین می‌رسد. به عبارت دیگر دمای هوای نزدیک زمین می‌تواند در تغییر نوع بارش، موثر باشد و از طرفی دمای هوا نیز مانند بارش یکی دیگر از شاخصه‌های اقلیم محسوب می‌شود و تغییرات اخیر دما هم حکایت از تغییر اقلیم دارد.
نتیجه یک بررسی نشان می‌دهد که در ۴۴ سال گذشته، دمای هوای منطقه مهرآباد تهران (فرودگاه) به میزان ۴ درجه سانتی گراد نسبت به میانگین بلند مدت، افزایش یافته و بدین ترتیب به سادگی می‌توان نتیجه گرفت که نوع بارش‌ها بیشتر به سمت باران تمایل پیدا کند و این یکی از دلایل کم شدن بارش برف در تهران است.
امروزه گرم شدن زمین در مقیاس جهانی مطرح بوده که یکی از پیامد‌های آن، تغییرات اقلیمی است و گرچه پدیده تغییرات اقلیمی بسیار پیچیده است، ولی در ساده‌ترین حال می‌توان تصور کرد که آلودگی‌های ناشی از فعالیت‌های صنعتی، یکی از مهم‌ترین عوامل شتاب گیری تغییرات اقلیمی، در سالهای اخیر بوده و این آلودگی در نهایت توازن گرمایی سیستم زمین، اتمسفر و خورشید را بر هم می‌زند که نتیجه آن بروز تغییرات اقلیمی ناخواسته و نابهنگام است که ممکن است به شکل کم شدن بارش برف، گرما و سرما‌های زودرس و دیررس یا نابهنگام، وقوع پدیده گرد و خاک و... ظاهر شود.
بنابراین تا زمانی که مهم‌ترین عامل تغییرات اقلیمی یعنی آلودگی هوا کاهش نیافته و کنترل نشود، احتمال تغییرات آب و هوایی، وقوع فصل‌های غیر متداول و «زمستانهای کم فروغ» همچنان وجود دارد.
*کارشناس ارشد هواشناسی