آسیب‌هایی ممکن است داشته باشد، سراغ دکتر عبدالرضا مصری نماینده مردم کرمانشاه و رئیس فراکسیون مؤتلفه اسلامی رفته ایم.
با یک سوال تکراری شروع می کنم. آیا با حذف یارانه ثروتمندان موافقید؟
بله، مرحله اول قانون یارانه‌ها نقدی کردن بود، یعنی تا قبل از نقدی کردن عدالت رعایت نمی‌شد. اما هدف قانون‌گذار هدفمندی یارانه‌ها بود. هدفمندی با نقدی کردن دو مقوله کاملاً جداست. قرار بر این بود در مرحله دوم هدفمندی را اجرا کنند. هدفمندی یعنی عدالت و نقدی کردن یعنی مساوات. اول مساوات صورت گرفت و در مرحله دوم باید عدالت برقرار می‌شد.
در واقع نقدی کردن، دولت را در پرداختش دچار مشکل کرده است.
الان نه تنها دولت دچار مشکل شده است، بلکه شرکت‌هایی که طرف مقابل یارانه‌ها هستند و منابع باید از آنها در بیاید، نیز به مشکل خورده‌اند. مثلاً اگر بنزین 80 تومان بوده و 400 تومان و الان 700 تومان شده است، مابه‌التفاوت را باید وزارت نفت بدهد. یعنی یارانه درآمدی حاصل از تغییر قیمت است. وزارت نفت قبلاً 80تومان بابت بنزین می‌گرفت، الان دارد 700 یا 1000 تومان بابت یک لیتر بنزین می‌گیرد. مابه‌التفاوت باید برگردد و بین مردم توزیع شود. قیمت‌های حامل‌های انرژی در مقایسه با مرحله اول تغییر پیدا کرده‌اند که 400 تومان شده است، اما از این طرف می‌بینیم یک سری هزینه‌ها درست شده است، مثلاً وزارت نیرو می‌گوید نمی‌توانم برق را با قیمت سابق تولید کنم. هزینه‌های دستگاه‌های اجرایی ما بالا رفته است و می‌خواهند هزینه در رفته مابه‌التفاوت را بدهند و همچنان باب این مقوله باز است. هزینه‌های دستگاه‌های اجرایی ما مرتباً بالا می‌روند و در آنجا بهینه‌سازی صورت نمی‌گیرد. گذشته از اینها هدفمندی به این معنا نیست که از یک سری اقشار بزنیم که زده باشیم، معنایش این است که به سمت و سوی عدالت اجتماعی برویم، یعنی اگر قرار است از یک دهک که بالاترین دهک درآمدی است بزنیم، باید به یک دهک اضافه کنیم که پایین‌ترین دهک درآمدی است. اگر بخواهیم فقط حذف کنیم چه عدالتی صورت می‌گیرد، اینکه عدالت نیست. ما از دهک آخر می‌گیریم و دو باره آن را در جیب شرکت‌های دولتی می‌ریزیم. اینکه نمی‌شود. الان همه تلاش این است که از دهک‌های بالا کسر شود و به خزانه برود. هیچ‌کس دنبال دهک‌های پایین جامعه نیست که یک مددجوی تحت پوشش کمیته امداد با ماهی 50 هزار تومان چه قدرت خریدی دارد؟ فرض کنیم از یک دهک هم زدیم، به قول وزیر رفاه تا آخر سال 6 میلیون نفر را حذف کنند، اما هیچ‌وقت آن طرف معادله را از هیچ‌کس نشنیده‌ایم...
یعنی قرار است این پول به جیب دولت برود؟
همین است دیگر. قرار نیست به جیب فقرا برود! دیگر عدالت و هدفمندی در کار نیست. عدالت زمانی است که از ثروتمندان بگیریم و با آن عدالت اجتماعی کنیم و به فقرا بدهیم، ولی هیچ‌کس تا حالا ضلع دوم را مطرح نکرده است. همه می‌گویند می‌خواهیم حذف کنیم.
غیر از موردی که فرمودید، چه ایرادات دیگری وارد است که حذف یارانه ثروتمندان آسیب نداشته باشد؟
در حذف یارانه ثروتمندان اگر شناسایی درستی صورت بگیرد، آسیبی ندارد. بانک‌های مختلفی در کشور داریم. به عنوان مثال بانک اطلاعاتی مالیاتی داریم و مثلاً وزارت دارایی اسامی کسانی را که بالای 100 میلیون تومان مالیات می‌دهند، دارد و می‌تواند آن را به وزارت رفاه بدهد. کسی که 100 میلیون تومان مالیات می‌دهد، یعنی حداقل یک میلیارد تومان درآمد دارد. از یک طرف باید بر اساس اطلاعات صحیح تصمیم گرفته شود و مشکل ما این است که بر مبنای اطلاعات غلط تصمیم می‌گیریم. از آن طرف اگر فکر کنم یارانه دارد از من کسر و به خانواده یتیمی داده می‌شود، خیلی راغب‌ترم تا اینکه بدانم یارانه از من کسر و به حساب فلان وزارتخانه واریز، صرف مبلمان فلان دستگاه و سفر خارجی به فلان جا می‌شود، اما اگر شخص بداند یارانه‌ای که از او کسر می‌شود، به خانواده نیازمند، بی‌سرپرست، یتیم، گرفتار، قطع نخاعی، دردمند و سرطانی می‌رسد، به نظر من مردم مشارکت بیشتری خواهند کرد.
اما آنچه که الان می‌‌شنویم این است که قرار است قطع شود، قرار نیست برای کسی وصل شود.
دولت در اجرا باید چه مواردی را در نظر بگیرد؟
عرض کردم، دولت می‌بایست بر اساس اطلاعات متقن اقدام کند تا ابهامی برای کسی پیش نیاید. اطلاعات مبنای این کار است و باید اطلاعات صحیح مبنای کار قرار بگیرد.
همچنان یارانه بخش خصوصی مغفول مانده است، در حالی که در شعارهای انتخاباتی مطرح شده بود که پرداخت می‌کنیم.
همین‌طور است. شعار انتخاباتی، انتخاباتی است دیگر. قرار بود به تولید رسیدگی شود. «مرا به خیر تو امید نیست، شر مرسان» نه‌تنها به تولید کمک نکردیم، بلکه با بالا بردن قیمت حامل‌های انرژی در سال گذشته طی دو مرحله و امسال هم سوخت و بقیه موضوعات، به نظرم می‌رسد ابر و باد و مه و خورشید و فلک در این مملکت در کارند که تولید صورت نگیرد، چون اگر تولید صورت بگیرد ایجاد اشتغال و درآمد می‌کند.
اگر کشور اشتغال و درآمد داشته باشد، مردم رضایتمندی بالاتری دارند و قدرت بیشتری در مقابل استکبار پیدا می‌کنند. به نظر من دست مرموزی در کشور دارد جلوی تولید را می‌گیرد. همچنان که اگر ملاحظه کنید، قوانین تولید در کشور ما بسیار سخت و قوانین واردات بسیار ساده هستند. وقتی برای مواد اولیه همان تعرفه کالای آماده وارداتی از خارج را می‌بندیم، مگر کسی مریض است مواد اولیه را بیاورد و خودش را گرفتار قانون کار، قانون بیمه، بازرسی، تعزیرات، نظارت و... کند؟ به‌راحتی می‌‌رود کالای آماده را وارد کشور می‌کند و سریع‌تر هم می‌فروشد و پولش را در می‌آورد و هیچ‌کس هم بالای سرش نیست. مگر اینکه تعرفه بین واردات مواد اولیه و کالای ساخته‌شده کاملاً معنادار باشد. البته نه اینکه به عنوان جاروبرقی یک روز موتورش را از یک مرز و روز دیگر خرطومی‌اش را از مرز دیگر و فردایش چرخ‌هایش را وارد می‌کنند و همه اینها را قطعه‌قطعه از خارج وارد و اینجا مونتاژش کنند و چند برابر قیمت بفروشند. این‌جور بازی‌ها نباید باشد. یک سری از مسائل ما اقتصادی و یک سری هم ـ که به نظر من بیشتر از اقتصادی هست ـ مسائل قوانین و مقررات و مشکلات این‌چنینی در کشور است. دست از قوانین و مقررات هم بر نمی‌دارند، چون محل درآمد شده است. هر چه قوانین و مقررات در کشور داشته باشید، درآمد افراد فاسد بیشتر می‌شود، چون کس دیگری سر از این قوانین و مقررات در نمی‌آورد، بنابراین قوانین و مقررات مبلغ پیدا می‌کنند. شما می‌خواهی کاری را انجام بدهی، کارشناس مربوطه مقررات باب میل شما را برایت بیرون می‌آورد که مثلاً یک‌دهم فلان مبلغ را بپردازی، به شرط اینکه یک چیزی به او بدهی. اگر به او ندهی، مقررات دیگری را برایت در می‌آورد که شما ده برابر بپردازی. هر دو هم مقررات هستند. چرا؟ چون هیچ‌وقت قوانین را تحذیف نکردیم. 100 سال است که در کشور قوانین و مقررات می‌نویسیم، ولی هیچ‌کدام را حذف نکرده و مدام روی هم انباشته کرده‌ایم و محل خوبی برای فساد شده است. امکان بسیار خوبی برای کسانی است که از قِبل کاری که مسئولیت دارند، درآمد نامشروع داشته باشند
