کیفیت را شاید بتوان به حقیقت گمشده اقتصاد ایران نام گذاری نمود.18آبان به عنوان روز ملی کیفیت نامگذاری شده است. وی باز هم ماییم و یک نمایش سمبولیک و برگزاری چند همایش ملی و منطقه ای و ... فراموشی موضوع!
میرزا بابا مطهری نژاد- کیفیت را شاید بتوان به حقیقت گمشده اقتصاد ایران نام گذاری نمود.18آبان به عنوان روز ملی کیفیت نامگذاری شده است. وی باز هم ماییم و یک نمایش سمبولیک و برگزاری چند همایش ملی و منطقه ای و ... فراموشی موضوع!
دولت برای روز ملی کیفیت چه برنامه هایی در نظر دارد؟
در این روز به برترین و سرآمدترین سازمانهای ایرانی حائز شرایط در بخشهای مختلف کشور شامل سازمانها، بنگاههای اقتصادی بزرگ، واحدهای عملیاتی، موسسات بخش عمومی، بنگاههای کوچک و متوسط مستقل و بنگاههای کوچک و متوسط وابسته که در زمینه ارتقاء کیفیت و سرآمدی کسب و کار، فعالیتهای چشمگیری انجام داده اند، توسط رئیس جمهوری اسلامی ایران جوائزی اعطا میشود.
عالیترین مرجع تصمیمگیری در جایزه ملی کیفیت ایران، شورای سیاستگذاری میباشد و مطابق نظامنامه جایزه، دبیرخانه جایزه ملی کیفیت ایران مستقر در موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران مجری جایزه بوده و کلیه عملیات اجرایی مرتبط با جایزه را عهده دار است.
یک کمیته فنی متشکل از 21 نفر کارشناس متخصص در زمینه مدیریت کیفیت و مباحث سرآمدی نیز، دبیرخانه و شورای سیاستگذاری را در طرح ریزیی و اجرای ملی کیفیت ایران یاری مینمایند.
آیا همین یک مراسم و چند تقدیر باید پرونده کیفیت را در ایران ببندد؟
قطعا مثل همه نام گذاری ها، فلسفه ای دارد که ساده ترین نگاه به این فلسفه این باید باشد و قطعا هم هست که کمی گرایی و نگرش های پوزیتیویستی در تولید کالا، خدمات و اندیشه و در میدان های مختلف اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، سیاسی، صنعتی و ... به جامعه و مردم لطمه زده و می زند و باید یک «دیالوگ هوشمندانه» و یا «گفتمان» مبتنی بر تفکر و تعقل جایگزین گفتمان های عدد و رقمی شود. گفتمان عدد و رقمی به کنترل مخاطب عنایت دارد و کنترل در ذات خود خصم آفرین، دشمن ساز و مخالف پرور است، اما گفتمان کیفی، مفاهمه ساز و هماهنگ محور است، نتیجه گفتمان کیفی، فروتنی در مقابل مردم و فرهنگ آنان است. گفتمان اول ، گفتمان کمیت ها و گفتمان دوم گفتمان کیفیت هاست. البته این بدین معنا نیست که کاربردهای احتمالی پژوهش های پوزیتیویستی به طور کامل فاقد ارزش است و باید از صحنه جامعه رخت برکند، هرگز چنین قصد و نیتی نیست. بلکه به مناسبت روز ملی کیفیت، می خواهم این توجه را جلب کنم که همه نگرش ها، مبتنی بر کمیت ها نباشد، این روز می خواهد به جامعه کمک کند که کیفی نگری را از غربت نجات دهد در هر زمینه ای می توان وارد شد و صدمات کمی نگری را تبیین کرد، مثال ساده ای از سخنرانی یکی از اساتیدم را که زودهنگام نقاب در خاک کشید و خدایش بیامرزد، به خاطر دارم که می گفت: در جامعه توسعه یافته ای که به رعایت حقوق شهروندی شهره است برای انجام هر کاری گذراندن دوره آموزشی استاندارد اجباری است و اگر فردی بدون آنکه آموزش و مهارت انجام کاری را فرا گرفته باشد و گواهی و اجازه انجام آن کار را داشته باشد، به آن کار بپردازد، مجرم است و محاکمه و مجازات می شود، مثال می زد که شما برای اسباب کشی و جابه جایی وسائل منزل خودت، باید از شرکت های خدماتی مجاز کمک بگیری و خودت مجاز به این عمل نیستی چون مهارت آن را نداری، استدلال قصه جالب است.
«یخچال، فریزر، تلویزیون، ماشین لباس شوئی و ... که تو آن را خریده ای از یک طرف متعلق به توست ولی از سوئی دیگر سرمایه ملی است که باید مثلا 15 سال کار کند، حمل ونقل غیراستاندارد آن ممکن است عمر این تجهیزات را به 10 سال تقلیل دهد و تولیدی که باید صادر شود و جذب منابع جدید نماید، از صدور بازمانده جایگزین سهل انگاری تو می شود.»
این نگاه، نگاه کیفی است، اما نگاه کمی می گوید، به جای آنکه مبلغی را هزینه اسباب کشی کنم، خودم آن را انجام دادم و از هزینه هایم این مبلغ کم شد!
به همین جهت نگرش کیفی را نگرش تفسیرگرا یا (pretative Inter) و نگرش کمی را پوزینیویسم یا مثبت کردن ترازفردی (Positivism) معنا کرده اند. کیفیت و کیفی گرایی مطالعه و شناسایی شیوه هایی است که مردم از طریق آنها دنیاهای اجتماعی خود را معنی می کنند و نیات، انگیزه ها، تجربه های ذهنی و فکری دیگران و معنا دادن به کنش های خود و دیگران و .. اهمیت پیدا می کند و مهم شمرده می شود.
روز ملی کیفیت را مغتنم بشمریم و کمیت های تخریب کننده آینده جامعه را ملاک برنامه ها و حرکت ها و تولیدات و ارائه خدمات قرار ندهیم.
در نگاه تفسیری یا کیفی، نباید جذب و حمایت مالی صرف مورد توجه قرار گیرد، بلکه این معنا در تعاملات و مشترکات و واقعیت های اجتماعی باید مورد بررسی قرار گیرند. معانی مشترک چیزهایی هستند که افراد جامعه با هم آنها را محقق می کنند و واقعیت های اجتماعی را شکل می دهند.
در کیفیت به جای توجه به یک یا چند متغیر مجزا، تمرکز کل گرایانه لازم است، نگاه چند وجهی، انعطاف پذیر، پویا، استقرایی جواب می دهد و روش های قیاسی راه به جایی نمی برد. روز ملی کیفیت را گرامی بداریم و قبل از هر چیز کیفیت در اندیشه و فکر و طرح و برنامه را ارتقاء بخشیم که متاسفانه به ویژه در سال های اخیر نگرش های کمیتی و پوزینویستی خسارات جبران ناپذیری را بر پیکره جامعه متوجه ساخته است. مثال های متعدد و روشنی در ذهن دارم که از بیم حیات روزنامه از ذکر آنها پرهیز می کنم، اما تو خواننده عزیز همه آمار و ارقامی که بدون نگاه تفسیری محاصره‌ات کرده‌اند را مصداق نگرش کمی بشمار و عمیق به آنها بیندیش و اگر دستی بر آتش داری و کاری از تو بر می آید، بر این آمار و ارقام تفسیر بگذار و آنها را کیفی کن. البته نگاه قدری عام تر به کیفیت، ارتقای کیفیت تولیدات و خدمات است که اگر ناشی از ارتقای کیفیت اندیشه و تفکر تولید باشد، ماندنی است و اگر بر اندیشه‌ای تکیه نداشته باشد، گذراست. روز ملی کیفیت بر همه آنانی که نگاه تفسیری بر رویدادها دارند مبارک باد.
دولت برای روز ملی کیفیت چه برنامه هایی در نظر دارد؟
در این روز به برترین و سرآمدترین سازمانهای ایرانی حائز شرایط در بخشهای مختلف کشور شامل سازمانها، بنگاههای اقتصادی بزرگ، واحدهای عملیاتی، موسسات بخش عمومی، بنگاههای کوچک و متوسط مستقل و بنگاههای کوچک و متوسط وابسته که در زمینه ارتقاء کیفیت و سرآمدی کسب و کار، فعالیتهای چشمگیری انجام داده اند، توسط رئیس جمهوری اسلامی ایران جوائزی اعطا میشود.
عالیترین مرجع تصمیمگیری در جایزه ملی کیفیت ایران، شورای سیاستگذاری میباشد و مطابق نظامنامه جایزه، دبیرخانه جایزه ملی کیفیت ایران مستقر در موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران مجری جایزه بوده و کلیه عملیات اجرایی مرتبط با جایزه را عهده دار است.
یک کمیته فنی متشکل از 21 نفر کارشناس متخصص در زمینه مدیریت کیفیت و مباحث سرآمدی نیز، دبیرخانه و شورای سیاستگذاری را در طرح ریزیی و اجرای ملی کیفیت ایران یاری مینمایند.
آیا همین یک مراسم و چند تقدیر باید پرونده کیفیت را در ایران ببندد؟
قطعا مثل همه نام گذاری ها، فلسفه ای دارد که ساده ترین نگاه به این فلسفه این باید باشد و قطعا هم هست که کمی گرایی و نگرش های پوزیتیویستی در تولید کالا، خدمات و اندیشه و در میدان های مختلف اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، سیاسی، صنعتی و ... به جامعه و مردم لطمه زده و می زند و باید یک «دیالوگ هوشمندانه» و یا «گفتمان» مبتنی بر تفکر و تعقل جایگزین گفتمان های عدد و رقمی شود. گفتمان عدد و رقمی به کنترل مخاطب عنایت دارد و کنترل در ذات خود خصم آفرین، دشمن ساز و مخالف پرور است، اما گفتمان کیفی، مفاهمه ساز و هماهنگ محور است، نتیجه گفتمان کیفی، فروتنی در مقابل مردم و فرهنگ آنان است. گفتمان اول ، گفتمان کمیت ها و گفتمان دوم گفتمان کیفیت هاست. البته این بدین معنا نیست که کاربردهای احتمالی پژوهش های پوزیتیویستی به طور کامل فاقد ارزش است و باید از صحنه جامعه رخت برکند، هرگز چنین قصد و نیتی نیست. بلکه به مناسبت روز ملی کیفیت، می خواهم این توجه را جلب کنم که همه نگرش ها، مبتنی بر کمیت ها نباشد، این روز می خواهد به جامعه کمک کند که کیفی نگری را از غربت نجات دهد در هر زمینه ای می توان وارد شد و صدمات کمی نگری را تبیین کرد، مثال ساده ای از سخنرانی یکی از اساتیدم را که زودهنگام نقاب در خاک کشید و خدایش بیامرزد، به خاطر دارم که می گفت: در جامعه توسعه یافته ای که به رعایت حقوق شهروندی شهره است برای انجام هر کاری گذراندن دوره آموزشی استاندارد اجباری است و اگر فردی بدون آنکه آموزش و مهارت انجام کاری را فرا گرفته باشد و گواهی و اجازه انجام آن کار را داشته باشد، به آن کار بپردازد، مجرم است و محاکمه و مجازات می شود، مثال می زد که شما برای اسباب کشی و جابه جایی وسائل منزل خودت، باید از شرکت های خدماتی مجاز کمک بگیری و خودت مجاز به این عمل نیستی چون مهارت آن را نداری، استدلال قصه جالب است.
«یخچال، فریزر، تلویزیون، ماشین لباس شوئی و ... که تو آن را خریده ای از یک طرف متعلق به توست ولی از سوئی دیگر سرمایه ملی است که باید مثلا 15 سال کار کند، حمل ونقل غیراستاندارد آن ممکن است عمر این تجهیزات را به 10 سال تقلیل دهد و تولیدی که باید صادر شود و جذب منابع جدید نماید، از صدور بازمانده جایگزین سهل انگاری تو می شود.»
این نگاه، نگاه کیفی است، اما نگاه کمی می گوید، به جای آنکه مبلغی را هزینه اسباب کشی کنم، خودم آن را انجام دادم و از هزینه هایم این مبلغ کم شد!
به همین جهت نگرش کیفی را نگرش تفسیرگرا یا (pretative Inter) و نگرش کمی را پوزینیویسم یا مثبت کردن ترازفردی (Positivism) معنا کرده اند. کیفیت و کیفی گرایی مطالعه و شناسایی شیوه هایی است که مردم از طریق آنها دنیاهای اجتماعی خود را معنی می کنند و نیات، انگیزه ها، تجربه های ذهنی و فکری دیگران و معنا دادن به کنش های خود و دیگران و .. اهمیت پیدا می کند و مهم شمرده می شود.
روز ملی کیفیت را مغتنم بشمریم و کمیت های تخریب کننده آینده جامعه را ملاک برنامه ها و حرکت ها و تولیدات و ارائه خدمات قرار ندهیم.
در نگاه تفسیری یا کیفی، نباید جذب و حمایت مالی صرف مورد توجه قرار گیرد، بلکه این معنا در تعاملات و مشترکات و واقعیت های اجتماعی باید مورد بررسی قرار گیرند. معانی مشترک چیزهایی هستند که افراد جامعه با هم آنها را محقق می کنند و واقعیت های اجتماعی را شکل می دهند.
در کیفیت به جای توجه به یک یا چند متغیر مجزا، تمرکز کل گرایانه لازم است، نگاه چند وجهی، انعطاف پذیر، پویا، استقرایی جواب می دهد و روش های قیاسی راه به جایی نمی برد. روز ملی کیفیت را گرامی بداریم و قبل از هر چیز کیفیت در اندیشه و فکر و طرح و برنامه را ارتقاء بخشیم که متاسفانه به ویژه در سال های اخیر نگرش های کمیتی و پوزینویستی خسارات جبران ناپذیری را بر پیکره جامعه متوجه ساخته است. مثال های متعدد و روشنی در ذهن دارم که از بیم حیات روزنامه از ذکر آنها پرهیز می کنم، اما تو خواننده عزیز همه آمار و ارقامی که بدون نگاه تفسیری محاصره‌ات کرده‌اند را مصداق نگرش کمی بشمار و عمیق به آنها بیندیش و اگر دستی بر آتش داری و کاری از تو بر می آید، بر این آمار و ارقام تفسیر بگذار و آنها را کیفی کن. البته نگاه قدری عام تر به کیفیت، ارتقای کیفیت تولیدات و خدمات است که اگر ناشی از ارتقای کیفیت اندیشه و تفکر تولید باشد، ماندنی است و اگر بر اندیشه‌ای تکیه نداشته باشد، گذراست. روز ملی کیفیت بر همه آنانی که نگاه تفسیری بر رویدادها دارند مبارک باد.
