نویسنده این کتاب گرانقدر ماجرای نوشتن مکیال المکارم را چنین تعریف می‌کند: «... تا اینکه کسی را در خواب دیدم که با قلم و سخن نتوان او را توصیف نمود، یعنی مولا و حبیب دل شکسته‌ام و امامی که در انتظارش هستیم. او را در خواب دیدم که با بیانی روح‌انگیز چنین فرمود: «این کتاب را بنویس و عربی هم بنویس و نام او را بگذار: «مکیال المکارم فی فوائد الدعاء للقائم» همچون تشنه‌ای از خواب بیدار و در پی اطاعت امرش شدم...»
مولف در ادامه تعریف می‌کند که به دلیل مشکلات زندگی تا مدتی نمی‌تواند کتاب را بنویسد تا اینکه در سفر حج، مبتلا به وبا می‌شود و با خدا عهد می‌بندد که اگر خوب شود، کتاب را به اتمام برساند. پس از اتمام سفر و رهایی از بند بیماری، کتاب مکیال المکارم را نوشت و به قول خودش این کتاب: «همچون بهشتی بالا بلند و عالی مرتبه است و ثمراتش در دسترس و نزدیک به فهم، هیچ سخن بیهوده‌ای از آن نشنوی، در آن چشمه‌ها (ی علم و معرفت) جاری است.»
این کتاب ارزشمند دارای هشت بخش مهم است که در آن مؤلف ژرف‌اندیش با استناد به آیات و روایات متعدد، موضوعات بسیار اساسی و سرنوشت‌سازی را که اغلب جنبه کاربردی است و مورد ابتلای شیعیان و مسلمانان می‌باشد، مورد کاوش و دقت نظر و تأکید قرار داده است. در بخش اول به موضوع وجوب شناخت امام زمان(عج) از دیدگاه عقل و نقل می‌پردازد. بخش دوم کتاب اختصاص به اثبات وجود حضرت حجت(عج) دارد که خود شامل سه فصل جداگانه می‌شود و هرکدام با استناد به آیات و روایات و معجزات و کرامات، ابحاث گران سنگی را تقدیم حضور خوانندگان می‌کند. بخش سوم در بیان پاره‌ای از حقوق و توجهات آن حضرت بر شیعیان است که به صورت مختصر و مفید ارائه شده است. بخش چهارم که از بخش‌های مهم و مفصل کتاب به شمار می‌آید، اختصاص به توضیح درجات و ویژگی‌های آن حضرت دارد که سبب دعای ما شیعیان به آن امام غایب می‌گردد. جالب اینکه این درجات و خصوصیات به طرز ابتکاری و به ترتیب حروف الفبا تنظیم و از حرف الف آغاز شده و در حرف ی پایان پذیرفته است. بخش پنجم نیز که از فصول مفصل کتاب به شمار می‌آید، به ثمرات و پیامدهای گوارای دعا برای فرج حضرت حجت(عج) اختصاص یافته است و مؤلف محقق در این بخش نیز با استناد به آیات و روایات، بحث‌های جذاب و جالبی را برای خوانندگان ارائه می‌دهد و بدین‌ترتیب، جلد اول کتاب مکیال المکارم به پایان می‌رسد.
جلد دوم کتاب با بخش ششم آغاز می‌شود. در این بخش مؤلف کتاب با تحقیق فراگیر خود که از میان آیات و روایات استخراج کرده، به پنجاه زمان و هشت مکان مشخص اشاره می‌کند که دعا برای آن حضرت در این زمان‌ها و مکان‌ها مورد عنایت و تأکید قرار گرفته است؛ از جمله زمان‌ها: بعد از نمازهای واجب، در حال سجده، روز پنج شنبه، شب جمعه، در خطبه نماز جمعه، شب و روز نیمه شعبان، هنگام غم و اندوه، بعد از ذکر مصیبت امام حسین(ع)، روز غدیر، روز عرفه، روز عاشورا، روز عید نوروز، روز دحوالارض، و...، و از جمله مکان‌ها: مسجدالحرام، عرفات، سرداب، حرم سید الشهدا(ع)، حرم امیرمؤمنان و سایر ائمه اطهار(ع) است.
بخش هفتم، به چگونگی دعا برای تعجیل ظهور امام مهدی(عج) اختصاص دارد. بخش هشتم که آخرین بخش کتاب است، در تبیین وظایف و تکالیف بندگان به خصوص شیعیان و مسلمانان در برابر ساحت مقدس حضرت حجت، امام مهدی(عج) است. این کتاب گران‌سنگ در نوع خود کم نظیر است و از ابتکار عمل و نوآوری مؤلف حکایت دارد و به همین سبب مورد استقبال رجال علمی، پژوهشگران و عموم مردم قرار گرفته است.
