اقتصاد

کابوس نفت 50 دلاری برای سال 2015 اوپک تحقق می یابد؟

کاهش چشمگیر بهای نفت در چند ماه گذشته به اعتقاد بسیاری از کارشناسان تنها به دلیل افزایش عرضه و سبقت‌گرفتن آن از میزان تقاضای جهانی این کالا بوده است. طی چند سال گذشته افزایش قیمت نفت و رسیدن آن به بالای 10 دلار تولید نفت در بسیاری از مخازن به ویژه در مناطق عمیق و بسیار عمیق در دریاها را مقرون به صرفه و سودآور کرد. این تولیدات که در ابتدا با هزینه‌های بالایی همراه بود با نفت 100 دلاری کاملاً سودآور شد و به تدریج به توسعه و رشد تکنولوژی استخراج در این مخازن هزینه‌های تولید نیز کاهش یافت همچنان که قیمت نفت در بالاترین حد خود در طول تاریخ قرار گرفته بود.
«بهای سبد نفتی اوپک به زیر 60 دلار رسید» این جمله شاید مهمترین خبر هفته گذشته در حوزه نفت بود. این روزها خبرهای بازار نفت و گزارش لحظه به لحظه از قیمت این کالای استراتژیک و به تصویرکشیدن افت قیمت آن به یکی از کارهای هیجان انگیز برای برخی از رسانهها تبدیل شده است. خبری که هر رسانهای برای آن دلایل و عوامل متعددی را بیان میکند؛ ولی ترجمان تمامی آنها تنها این واقعیت است که کشورهای تولیدکننده و صادرکننده نفت باید با رؤیای شیرین نفت 100 دلاری خداحافظی کنند و آن را به حافظه تاریخ بسپارند. دورانی که درآمدهای افسانهای را نصیب این کشورها کرد.

این روزها از خبرهای سیاسی مانند جنگ در سوریه و عراق و فعالیتهای تروریستی در خاورمیانه گرفته تا خبرهای اقتصادی ناشی از کاهش رشد اقتصادی چین و تداوم تولید نفت شیل در آمریکا و کانادا بر قیمت نفت تأثیر داشته و بر آن برای کاهش هر چه بیشتر فشار وارد میکنند؛ ولی آنچه که در هفته گذشته افت قیمت این کالا را در بازارهای جهانی به همراه داشت، در ابتدا کاهش ارزش پول اقتصادهای نوظهور بود. اقتصاد چین برای نخستین بار در 7 ماه گذشته با کاهش رشد در بخش صنعت مواجه شد که این امر به طور طبیعی کاهش تقاضا برای نفت را به همراه داشت. همچنین برآورد کاهش تولید ناخالص ملی این کشور در سال آینده و رسیدن آن به 2/7 به طور مستقیم بر قیمت نفت در بازار جهانی در هفته گذشته تأثیر داشت. کاهش چشمگیر ارزش روبل روسیه در مقابل دلار و یورو که سیاستمداران این کشور را برای پنجمین بار متوالی در عرض کمتر از یک سال به افزایش نرخ بهره بانکی در این کشور مجبور کرد از جمله دلایل دیگر افت قیمتها در هفته گذشته بود.اما شاید مهمترین و تلخترین خبر برای کشورهای تولیدکننده نفت به ویژه اعضای اوپک در هفته گذشته که تأثیر بسیار زیادی در تدوام کاهش قیمت این کالا در بازار جهانی داشت؛ انتشار خبر تداوم تولید نفت شیل در آمریکا و کانادا بود. بر اساس گزارش مؤسسه گلدمن ساکس در هفته گذشته شرکتهای نفتی آمریکایی و کانادایی اعلام کردند که با کاهش هزینههای تولید خود در چند ماه گذشته همچنان به تولید نفت شیل ادامه خواهند داد و کاهش قیمت این کالا به هیچ عنوان مانع از تولید آن در این دو کشور نخواهد شد.

بر اساس گزارشها شرکتهای نفتی در این دو کشور هزینههای تولید خود را برای سال آینده در حدود 20 درصد کاهش دادند که این کاهش، تولید نفت را همچنان برای آنها سودآور خواهد کرد. کاهش چشمگیر بهای نفت در چند ماه گذشته به اعتقاد بسیاری از کارشناسان تنها به دلیل افزایش عرضه و سبقتگرفتن آن از میزان تقاضای جهانی این کالا بوده است. طی چند سال گذشته افزایش قیمت نفت و رسیدن آن به بالای 10 دلار تولید نفت در بسیاری از مخازن به ویژه در مناطق عمیق و بسیار عمیق در دریاها را مقرون به صرفه و سودآور کرد. این تولیدات که در ابتدا با هزینههای بالایی همراه بود با نفت 100 دلاری کاملاً سودآور شد و به تدریج به توسعه و رشد تکنولوژی استخراج در این مخازن هزینههای تولید نیز کاهش یافت همچنان که قیمت نفت در بالاترین حد خود در طول تاریخ قرار گرفته بود.

تولید از این مخازن در کنار افزایش تولید کشورهای عضو اوپک مانند عربستان، عراق،، امارات، کویت و حتی کشورهای خارج از اوپک مانند روسیه که بهای بالای نفت اشتیاق و عطششان را برای تولید بیشتر و به تبع آن درآمد بیشتر افزایش میداد به یک باره مازاد عرضه و سبقتگرفتن عرضه از میزان تقاضا را در بازار جهانی به همراه داشت اتفاقی که به یک باره نفت را از عرش به فرش آورد و در عرض کمتر از  6 ماه 50 درصد از قیمتش را کاست. اگر تا دیروز قیمت نفت را در بازار متغیرهای اقتصادی تعیین میکرد با کاهش یکباره قیمت آن شکاف میان کشورها به ویژه اعضای اوپک بیش از پیش نمایان شد و همین امر موجب تداوم کاهش قیمتها شده و متغیرهای سیاسی را نیز در این بازار دخیل کرد. این روزها بهای نفت به زیر 60 دلار رسیده و این واقعیتی است که اقتصاد جهان به زودی با آن کنار خواهد آمد. آنچنان که بلومبرگ در هفته گذشته در گزارشی نظر تعدادی از کارشناسان حوزه انرژی و پیش بینی آنها از بهای قیمت نفت در سال 2015 را منتشر کرد. نظراتی که تماماً قیمتی در حدود 50 دلار را برای هر بشکه نفت در سال 2015 تخیمن زده بودند.

https://shoma-weekly.ir/JpnrGi