زنان

پرچمدار حرکت اسلامی بانوان عراق

تولید اندیشه در حوزه زن و خانواده بر محور تفکر اسلام و فقه شیعه دغدغه بنت‌الهدی صدر بود. از همین رو بود که برای ارتقای فرهنگ اسلامی، مدارسی به نام الزهرا(س) را در شهرهای کاظمین و نجف مدیریت کرد و به تربیت دختران و زنان مسلمان پرداخت و در این مسیر تحولات گسترده‌ای را ایجاد کرد.
مطهره سادات هاشمی- عراق آن روزها مثل امروز نبود و تقریبا جو خفقان سیاسی در تمام این کشور حکمفرما بود؛ شیعیان عراق حق اظهارنظر درباره حکومت را نداشتند و در صورت هرگونه بیان آرا و عقایدشان محکوم به مرگ میشدند؛ طبیعی است که در این شرایط وضعیت جامعه زنان نیز بهشدت متأثر از این نوع حاکمیت بود؛ حاکمیتی که در تلاش بود تا جهالت و نادانی هیچوقت سایهاش از سر مردم کم نشود تا مبادا در اثر بیداری اندیشهها، پایههای این سیستم فاسد فکری متزلزل شود.

عراق البته تا سالها این تجربه تلخ را با خود یدک میکشید و اصلا برای مبارزه با این نوع تفکر بود که آمنه بنت الهدی صدر به همراه برادرش آیتالله محمدباقر صدر، بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران قصد عزیمت به عراق را میکند تا موجهای حیاتبخش انقلاب اسلامی را در عراق گسترش دهد و در این راه هم پای برادر از بذل جان و مال خود کوتاهی نمیکند.

تولید اندیشه در حوزه زن و خانواده بر محور تفکر اسلام و فقه شیعه دغدغه بنتالهدی صدر بود. از همین رو بود که برای ارتقای فرهنگ اسلامی، مدارسی به نام الزهرا(س) را در شهرهای کاظمین و نجف مدیریت کرد و به تربیت دختران و زنان مسلمان پرداخت و در این مسیر تحولات گستردهای را ایجاد کرد.

بانو صدر اما در طی مسیر گسترش اندیشه انقلاب اسلامی در عراق که بهدلیل پیوستگی فرهنگی با ایران که از یک سو کار دشواری به نظر نمیرسید و از سوی دیگر، به دلیل ضدیت تفکر حاکم بسیاری از سهولتها را تبدیل به سختی میکرد از پای ننشست و علاوه بر تأسیس یک مرکز فرهنگی در شهر کاظمین و برگزاری جلسات فکری و مذهبی، به تهیه مقالات و ایراد سخنرانیهایی در زمینه اسلام پرداخت؛ بیشتر این مقالات در مجله الاضواء الاسلامیه چاپ میشد و بانو آمنه یکی از بارزترین نویسندگان این مجله بود؛ این بانوی مجتهد در زمانی اقدام به چنین فعالیتهای عقیدتی و سیاسی کرد که فضای جامعه بیرون از ایران بهدلیل وابستگی شدید حاکمیتها به قدرتهای صهیونیستی دست اول جهان، فضایی خفقانآور بود و ترس از ورود اندیشه و باور آزادیخواهی ناشی از انقلاب اسلامی این وضع را حداقل برای کشورهای همسایه تشدید میکرد. در چنین شرایطی، سخنرانی و انتشار مقالات و تألیف کتب متعدد در حوزه علوم دینی مبتنیبر سیاست باعث شد تا این تحرکات به مذاق حکومت عراق خوش نیاید؛ البته ماجرای دستگیری و شرح مبارزات و شهادت این بانوی انقلابی و مبارز که به تأسی از آنچه در ایران دریافته بود، قدم در این راه گذاشت بسیار تأمل برانگیز است.

اما بانو صدر در جریان مبارزات مکتوب خود در حوزه زنان از طریق دو هنر نوشتاری شعر و داستان، نمونه زنده و واقعی زن مسلمان را در چگونگی مواجهه با جامعه فاسد ترسیم کرد و با بهرهگیری از دو عنصر علم و قلم تلاش جدیدی برای هدایت زنان عراق آغاز کرد. تلاشی که او را پرچمدار حرکت اسلامی زنان در عراق کرد. یکی از زنان مجاهد عراقی در این باره میگوید: «بنتالهدی آگاهی را در میان زنان بالا برد و حجاب را رواج داد و باعث شد تا دیدگاههای جامعه درباره زن و دیدگاههای زنان درباره اسلام تغییرکند»؛ به این ترتیب جایگاه شهیده بنت الهدی صدر برای بیداری زنان عراقی امری غیرقابل انکار است و معرفی این الگو که در کنار حفظ شأن یک زن فرهیخته مسلمان توانسته است خط اصیل مبارزه را در میان زنان عراقی ترسیم کند، لازم و ضروری به نظر میرسد؛ بهویژه در شرایط فعلی که کشورهای مسلمان درحال تجربهای تازه از حاکمیت اسلام بر منطقه هستند میتواند افقهای روشنی را در حوزه زن و خانواده فرا روی این ملتها قرار دهد.

https://shoma-weekly.ir/2l6Pw4