اندیشه

پاسخ قرآنی به یک شبهه توسل و شفاعت با توحید منافات ندارند؟

«وَکَم مِن مَلَک فِی السَّماوَاتِ لاَ تُغْنِی شَفَاعَتُهُمْ شَیْئاً إِلاَّ مِن بَعْدِ أَن یَأْذَنَ اللَّهُ لِمَن یَشَاءُ وَ یَرْضَى؛ (10) چه بسیار فرشتگانى در آسمان‌ها هستند که شفاعت آنان از چیزى بى‌نیاز نمى‌کند، مگر آن گاه که خداوند درباره‌ هر کس که بخواهد، اذن دهد و راضى گردد.» پس شفاعت خواهى از غیر اگر به اذن الهى باشد، شرک نیست؛ زیرا خداوند به هیچ شرکى رضایت نمى‌دهد.

آیا توسل به اهل بیت منافی توحید نیست؟ آیات فراوانی هم به موضوع توحید و عدم توسل به غیر خداوند اشاره دارند از جمله:

«وَلَقَدْ بَعَثْنَا فِی کُلِّ أُمَّه رَسُولاً أَنِ اعْبُدُوا اللَّهَ وَاجْتَنِبُوا الطَّاغُوتَ» (نحل 36) در میان هر امتى، پیامبرى را برانگیختیم که خدا را بپرستید و از هر معبودى جز خدا بپرهیزید.

این تناقض چگونه قابل رفع است؟

 

پاسخ: این اشتباه از فهم نادرست معنای توحید و عبادت و توسل ناشی می شود. آیات زیادی هم در قرآن کریم وجود دارد که معنای صحیح شفاعت و توسل به انبیاء و اوصیاء و فرشتگان روشن می نماید. از جمله آیه 26 سوره نجم که می فرماید:

«وَکَم مِن مَلَک فِی السَّماوَاتِ لاَ تُغْنِی شَفَاعَتُهُمْ شَیْئاً إِلاَّ مِن بَعْدِ أَن یَأْذَنَ اللَّهُ لِمَن یَشَاءُ وَ یَرْضَى؛ (10) چه بسیار فرشتگانى در آسمانها هستند که شفاعت آنان از چیزى بىنیاز نمىکند، مگر آن گاه که خداوند درباره هر کس که بخواهد، اذن دهد و راضى گردد.» پس شفاعت خواهى از غیر اگر به اذن الهى باشد، شرک نیست؛ زیرا خداوند به هیچ شرکى رضایت نمىدهد.

در تفسیر نمونه ذیل آیه فوق می خوانیم: آیه اخیر از آیاتى است که به روشنى از امکان شفاعت به وسیله فرشتگان خبر مى‏دهد، جایى که آنها حق شفاعت به اذن و رضاى خدا داشته باشند انبیاء و اولیاى معصوم به طریق اولى چنین حقى را دارند. ولى نباید فراموش کرد که آیه فوق با صراحت مى‏گوید: این شفاعت
بى
قید و شرط نیست، بلکه مشروط به اذن و رضاى خدا است، و از آنجا که اذن و رضاى او بى حساب نیست باید رابطه‏اى میان انسان و او باشد تا اجازه شفاعت او را به مقربان درگاهش بدهد، و اینجاست که امید شفاعت به صورت یک مکتب تربیتى براى انسان در مى‏آید، و مانع از گسستن تمام پیوندهاى او با خدا مى‏شود. (تعبیر به» لِمَنْ یَشاءُ» که در آیه فوق آمده ممکن است اشاره به انسانهایى باشد که خدا اجازه شفاعت آنها را مى‏دهد و یا اشاره به فرشتگانى باشد که اجازه شفاعت به آنها مى‏دهد، ولى احتمال اول مناسبتر است.)

 

https://shoma-weekly.ir/aHT1v4