***
در باره هواپیمایی که سقوط کرد انتقادات زیادی شد، بعضی از آنها هدفدار به نظر میرسید و حتی دستور لغو پرواز این نوع هواپیما هم صادر شد. فکر میکنید اشکال از تولید مشترک ایران و اکراین بود؟ یعنی تولیدات ما اگر به تنهایی صورت بگیرد بهتر است؟
این نوع سوانح هوایی الان در خود امریکا و ایرباس و پیشرفتهترین هواپیماها هم هست، کما این که هر چند وقت یک بار داریم میبینیم. این که بگوییم علتش مربوط به تولید است یا چیز دیگری، باید جعبه سیاه هواپیما باز شود و محققین تحقیق کنند و ببینند علت چیست. این نه اولین حادثه است و نه آخرین حادثه خواهد بود. مهم این است که رسیدگی شود تا معلوم شود ریشه در چیست؟ سیاسی کردن موضوع هم کار درستی نیست. اتفاقی است که افتاده است، باید بررسیهای دقیق فنی شود. حساسیت دارد، چون جان مردم هست و نهایتاً چون تولید داخل هم هست باید دقت بیشتری شود. اگر گیر فنی دارد یا این مدل یا این طرح اشکال دارد، باید بررسی شود. با جان مردم که نمیشود بازی کرد. با هر قضیهای نمیشود سیاسی برخورد کرد. باید با این حادثه برخورد فنی کرد. در همه جای دنیا هم میافتد. ممکن است علل طبیعی و غیرمترقبه داشته باشد. هر چیزی میتواند باشد. باید صبر کرد تا تحقیق محققین و محتویات جعبه سیاه معلوم شود و آن وقت نسبت به آن قضیه باید تعیین موضوع کرد. اگر گیر فنی دارد، باید از نظر فنی آن را رفع کرد. اگر این تکنولوژی اساساً مشکل دارد باید آن را کنار گذاشت. کاملاً باید مثل یک بحث طبیعی با آن برخورد کرد. هر روز و هر ماه ممکن است در جایی اتفاقی بیفتد.
دغدغه اصلی ما در گفتگو با شما بحث تولید داخلی است. چرا وقتی اتفاقاتی از این قبیل میافتد، بهسرعت تولید داخلی زیر سئوال میرود؟
یک هواپیما سقوط کرده است، چه ربطی دارد به جامعیت تولید داخلی؟ ایرباس هم سقوط میکند.
تا قبل از این حادثه هرچه تولید داخل محسوب میشد در مقاطع زمانی مختلف و در فضاهای گوناگون مورد تمسخر واقع میشد و برایش جوک میساختند. الان هم که این هواپیما سقوط کرده، این حرفها خیلی بیشتر شده و اصل تولید داخلی زیر سؤال رفته است.
کار آنها بیربط است! به این دلیل که در پیشرفتهترین جوامع تکنولوژیک دنیا هم این اتفاقها میافتد. یعنی اگر یک ایرباس یا فالکون سقوط کند یا آسیب ببیند باید بگوییم کل تکنولوژی امریکا یا فرانسه یا اروپا به هم ریخته است؟ این حادثهای است که نظیر آن در همه جای دنیا پیش میآید. تولید داخلی کشور حتماً باید مورد حمایت قرار بگیرد. ما پتانسیلهای خوبی در داخل داریم و اقتضائات ما هم بهگونهای است که باید تولیدات داخلی را گسترش بدهیم، منتهی با استفاده از فناوریهای روز و استفاده از امکانات و تکنولوژیهای روز. به جملهای که حضرت آقا فرمودند باید توجه شود: «درونزای بروننگر». یعنی باید با توجه به پتانسیلهای داخلی، منتهی با جهتگیریهای خارجی و بهرهبرداری از تکنولوژیها، سرویس، خدمات و بازار روز، تولیدات خودمان را بیشتر کنیم، والا اگر بخواهیم چشممان را به روی این واقعیتها ببندیم و تولیدات عهد عتیق را تولید کنیم با هیچ عقلی جور در نمیآید، بلکه باید با توجه به پتانسیلهای داخلی، ولی با یک نگاه بهروز و به فرمایش آقا «درونزای بروننگر» استراتژی کل کشور را در زمینه اقتصادی پیش ببریم. هر کسی هم که بخواهد به این قضیه خرده بگیرد، در جای دیگری گیر افتاده است. این که باید درونزای بروننگر باشیم، یک حرف کاملاً منطقی و درست است، اما محصولات تولیدی هم باید بهروز و همگام با تکنولوژی روز و قیمت تمام شده مناسب باشد. نه این که تکنولوژیهای عهد عتیق را به کار بگیریم که در آن صوت میشود اتلاف منابع، سرمایهها و امکانات که با آنها یک جنس نامرغوب تولید کنیم. این که چون چیزی تولید داخلی است پس نباید به کیفیت آن توجه کرد، ظلم به کشور است و عقلانی هم نیست و موجب عقبافتادگی است. باید بهترینها را با توجه به امکانات داخل کشور تولید کرد.
در حال حاضر وضعیت تولیدات صنعتی و غیرصنعتی کشور را چگونه میبینید؟
سطح بعضی از آنها خیلی خوب و قابل رقابت با تولیدات جهانی است، ولی بعضیها خوب نیست و هنوز باید کار کنند. محصول به محصول فرق میکند، ولی استعداد و پتانسیل بهتر شدن را داریم. یکی از راه هایش هم این است که مثل موضوع خودرو دفاع بیجهت نکنیم. الان بلایی که کشور در مورد خودرو به آن مبتلا شده است اصلاً قابل گذشت نیست. 30 سال است تحت عنوان حمایت از تولید داخلی بیشترین پول را در این صنعت ریختهایم، سی و چند سال هم عمر گذاشتهایم که محصولی با دو و نیم برابر مصرف استاندارد بنزین تولید و این را دود و مردم را مسموم کنیم و به اندازه جنگ هم در تصادفات ناشی از تولید غلط خودرو تلفات بدهیم و بیشترین امکانات کشور را هم تحت عنوان حمایت از تولید داخلی در حلق آن بریزیم. این، حمایت نیست. الان همه مردم کشور متوجه شدهاند باید در تولید خودرو تغییر و تحولی ایجاد شود. بیشترین حمایتها را در مورد تعرفه اتومبیل کرده و 90 درصد تعرفه گذاشتهایم. تمام بازارهای دنیا را محدود کرده و گفتهایم نباید کالا بیاید. یک بازار یک میلیون خودرویی را در اختیار داریم، اما نهایتاً دقت وتوجه به این نداریم که موظفیم کیفیت محصولمان را مطابق تکنولوژی روز عرضه کنیم. البته یکسری محدودیتها داریم، ولی نتیجه حمایت بیچون و چرا همین است که شده است.
بعضی معتقدند رفتاری که دولت نسبت به تولید داخلی دارد، نشان میدهد خیلی به تولید داخلی اهمیت نمیدهد و حتی گاهی آن را پس هم میزند.
هر موضوعی را باید در قالب خودش دید و بررسی کرد. آخر چه دلیلی دارد که دولت به این شکل به تولید نگاه کند؟ نمیخواهم از دولت دفاع بی جهت کنم، ولی سئوالم این است که با استناد به چه چیزی این اتهام را میزنند؟ استدلال این بعضیها چیست؟ حداقل من نمیتوانم این حرف را بپذیرم.
منتقدین تعطیلی همه یا بخشی از صنایع هر صنف را دلیل این امر میدانند.
تعرفههای بزرگی را که دولت برای واردات گذاشته، نشان دهنده است حمایت از صنایع داخلی است. الان در مورد خودرو گفتهاند 90 درصد تعرفه بگذارید و از یک حدی بیشتر وارد نشود. در مورد کالاهای دیگر هم همین طور. بحث هم همین است که حمایتهایی که دارد میشود گاهی به خود صنعت ضربه میزند و عدم قدرت مانور صنعتگران برای تهیه مواد اولیه، ماشینآلات و تکنولوژی باعث میشود بهناچار تکنولوژی بلوک شرق را بیاورند، در صورتی که اگر یک واحد تولیدی می خواهد جنس مرغوب بدهد باید بهترین تکنولوژیها را داشته باشد.
اگر نکتهای باقی مانده است بفرمایید.
عرضم این است که در باره مسئله تولید داخلی باید بدانیم این یک شمشیر دو لبه است. بر همه لازم است از تولید داخلی حمایت کنند و تولیدکننده و مصرفکننده باید اولویت اول را به تولید داخلی بدهند. از آن طرف هم تولید باید بهگونهای باشد که چه از لحاظ کیفیت، چه از لحاظ قیمت و خدمات بعد از فروش و چه از لحاظ رعایت حقوق مصرفکننده همه این موارد با هم دیده شوند. نمیشود بگوییم کالا با هر قیمت، هر کیفیت، هر خدمات پائینی، با هر ریسک و خطری، چون اسمش کالای تولید داخل است، پس سلّمنا! نخیر! آن طرف هم باید بهترین و مناسبترین تولید، قیمت و خدمات پس از فروش را داشته و قابل رقابت باشد. باید منطقی و عقلایی برخورد کرد.