اگر احتمال واجب‌نبودن روزه را بدهیم؟
اگر فردی به خاطر عذری احتمال دهد که روزه ماه مبارک رمضان بر او واجب نیست و به همین دلیل روزه نگیرد؛ ولی بعدا معلوم شود که روزه بر او واجب بوده، علاوه بر قضا، کفاره هم بر او واجب است. (صرف احتمال عدم وجوب روزه ماه مبارک رمضان برای افطار کافی نیست). بلی اگر افطار به علت ترس از ضرر باشد و ترس هم منشأ عقلایی داشته باشد کفاره ندارد، ولی قضا بر او واجب است.
اگر ندانیم کاری روزه را باطل می‌کند؟
اگر به سبب بی اطلاعی از حکم شرعی، کاری را انجام دهد که روزه را باطل می‌کند، مثل اینکه نمی‌دانست سر زیر آب‌کردن روزه را باطل می‌کند و سر زیر آب کرد، روزه‌اش باطل است و باید آن را قضا کند، ولی کفاره بر او واجب نیست.
جریمه تنبل‌ها!
کسی که روزه ماه رمضان را به واسطه عذری نگیرد و تا رمضان آینده هم به خاطر سهل‌انگاری و بدون عذر قضای آن را به جا نیاورد باید بعدا روزه را قضا کند و برای هر روز کفاره تأخیر بدهد.
البته اگر قضای روزه ماه رمضان را به علت استمرار عذری که مانع روزه‌گرفتن است به تأخیر اندازد قضای روزه‌هایی که از او فوت شده کافی است و واجب نیست کفاره بدهد، هرچند احتیاط (مستحب) در دادن کفاره است.
تنها یکبار جریمه برای هرچند سال تأخیر
نکته مهم دیگر اینکه کفاره تأخیر قضای روزه تا ماه رمضان سال بعد، بر اثر جهل به وجوب آن ساقط نمی‌شود، بنابراین اگر شخصی به خاطر جهل به وجوب قضای روزه تا قبل از ماه رمضان سال آینده قضای روزه‌هایش را به تأخیر اندازد باید برای هر روز کفاره تأخیر بدهد.
کفاره تأخیر قضای روزه ماه رمضان- هر چند به مدت چند سال هم به تأخیر افتاده باشد- یکبار واجب است و با گذشت سال‌ها متعدد نمی‌شود؛ بنابراین اگر قضای روزه ماه رمضان را چند سال به تأخیر اندازد باید قضا را به جا آورد و برای هر روز یک کفاره تأخیر بدهد.
(برگرفته از کتاب رساله آموزشی رهبر معظم انقلاب)
