زمزمههای جدی اصلاح نرخ نان از آذرماه امسال آغاز و افزایش 40درصدی متوسط نرخ نان سنتی در تهران و شمیرانات از ۱۰ آذر ماه امسال اجرایی شد؛ اما این میزان افزایش نرخ که برخلاف مصوبه هیئت وزیران بود، موجب شد تا کارگروه تنظیم بازار نان در استان تهران، مجدداً ۲۳ آذر ماه اصلاح نرخها را با کاهش قیمت و افزایش وزن چانه برخی انواع نان در دستورکار قرار دهد، اصلاحیهای که با مقاومت اتحادیه نانوایان مواجه و موجب شد تا نرخهای چند باره نان برخلاف عرف معمول این بار توسط بازرسان تعزیرات، سازمان صنعت و اتاق اصناف به نانواییها ابلاغ شود. گرچه در نشستهای بعدی مسئولان با اتحادیه نانوایان، این اتحادیه اصلاحیه نرخ نان را پذیرفت؛ اما هنوز هم بهبود کمی و کیفی نان از قافله افزایش قیمتها حتی در نانواییهای آزادپز جا مانده و موجب افزایش نارضایتی مردم شده است.
آزادپزی به نفع دولت یا مردم؟!
بهنظر میرسد آزادسازی نرخ نان با الزام آزاد پزشدن ۲۰ درصد نانواییها در گام نخست برای شکلگیری بازاری رقابتی، راهحل نهایی دولت برای حل معضل قیمت، کمیت و کیفیت نان است. رویهای که از ۲۱ دی ماه جاری در نانواییهای سنگکی شمال تهران آغاز شده و ظرف چند روز به سایر نقاط شهر تسری یافته است. بر این اساس رئیس اتحادیه نانوایان سنگکی استان تهران اعلام کرده که نرخ نان سنگک ۴۵۰گرمی (در شرایطی که وزن مصوب چانه خمیر سنگک ۶۶۷ گرم اعلام شده است) آزاد پز از ۸۰۰ تومان مصوب ستاد تنظیم بازار به ۱۳۰۰ تا ۱۵۰۰ تومان (سنگک یک رو خشخاش) و ۲ هزار تومان (سنگک ۲رو خشخاش) در مقابل حذف سهمیه آرد نانواییهای آزاد پز افزایش یافته است. با این روند علاوه بر افزایش بیش از دوبرابری قیمت برخی انواع نان سنگک
آزادپز، وزن این نوع نان نیز در مرحله پخت با کاهش ۲۱۷ گرمی مواجه شده که چندان منطقی بهنظر نمیرسد.
نارضایتی مردم از کیفیت و قیمت نان سنگک در نانواییهای
آزادپز در حالی ادامه دارد که مقرر شده تا از ابتدای بهمن ماه ۲۰ درصد تولیدکنندگان بقیه انواع نان سنتی نیز آزاد پز شوند؛ اما مشاهدات مردمی بهخوبی گویای این واقعیت است که در این مدت نهتنها وزن و کیفیت نانها تغییر نکرده است؛ بلکه نبود نظارت دقیق و مستمر موجب شده است مردم نان بیکیفیت را با قیمت بسیار بیشتر خریداری کنند.
در این رابطه رئیس اتحادیه تعاونی نانوایان استان تهران در گفتگو با «شما» میگوید: قرار نیست پس از افزایش ۳۰ درصدی نرخ نان و آزادپزی ۲۰ درصد نانواییها معجزهای در زمینه وزن و کیفیت انواع نان اتفاق بیفتد؛ زیرا در وزن خمیر نان اتفاق خاصی ایجاد نشده و وزن چانه نان وزن سال 91 است.
وی معتقد است: کیفیت نان به عوامل متعددی مربوط میشود، کیفیت گندم و آرد در این زمینه بسیار مهم است و دولت برای این موضوع برنامهریزی کند. بعد از گذشت یک ماه از اجرای این قانون هنوز آرد با کیفیت به نانوایان ارائه نشده است.
بهنظر میرسد اجرای قانون و افزایش 30 درصدی قیمت نان و آزادپزی برخی از نانواییها در نقاط مختلف شمال شهر تهران؛ بهگونهای قیمت نان را با قیمت مسکن در تهران مرتبط کرده است. هم اکنون شاهد آن هستیم که در مناطق مرکزی تهران نان سنگکی که تا چندی پیش هفتصد تومان عرضه میشد، در ماه های اخیر به هزار تومان رسیده و حالا به قیمت هزار و سیصد تومان برسد؛ افزایش حدود هشتاد و پنج درصدی نرخ این محصول در کمتر از چند ماه!
خود را به سادگیزدن است اگر گمان کنیم این اتفاقات و مواردی از این دست، در راستای حمایت از قشر کمدرآمد جامعه برنامهریزی شده است؛ زیرا کمترین اثر سوء چنین تصمیماتی، کاهش توان خرید قشر کمدرآمد جامعه، به ویژه کارگران خواهد بود؛ بماند که اشکالات متعدد دیگری میتوان به آن وارد دانست. عرضه نان بیکیفیت در یک ماه گذشته و نبود هیچگونه نظارت بر نانواییها بهخوبی گواه این است که دولت تنها بهدنبال حذف یارانه نان بوده و دغدغه کیفیت نان و آسیبهای تحمیلی بر اقشار ضعیف جامعه را نداشته است.