نگاه به آثار ضدفرهنگی در این زمینه نشان میدهد بیشترین هجوم از طریق ابزارهای فرهنگی نظیر فیلم، موسیقی، کتاب و ... است؛ بنابراین اتخاذ رویکرد مقابلهگرانه و به عبارت بهتر آتش به اختیاری فرهنگی در زمینه حجاب و عفاف از طریق ابزارهای نرم فرهنگی لازم و ضروری است البته در سالهای اخیر با درنظر آوردن این مقوله اتفاقات خوبی در حوزه حجاب و عفاف رخ داده است.
کتاب، رمان، شعر؛ همه از حجاب میگویند
نگارش داستان و آثار ادبی که با رعایت مؤلفههایی نظیر جذابیت و مخاطبسنجی برای حجاب از اهمیت ویژهای برخوردار است، آثار مرتبط در این زمینه اصولا باید با زبانی نرم ماهیت اقناعی و اشباعی داشته باشند، موضوعی که تا یکی دو دهه قبل کمتر به آن توجه میشود؛ ورود نویسندگان جوان مانند سارا عرفانی و افراد دیگر که با اتکا به پژوهش و تجربههای شخصی و اجتماعیشان مخاطبان جوان را از طریق رمان مجذوب حجاب میکنند نمونهای از توفیقات سالهای اخیر است، همچنین آثاری که غیرمستقیم در جریان روایت داستان ردی پررنگ از حجاب اسلامی را به مخاطب بازنمایی میکند نیز رشد مثبتی داشته است، اما موضوع مهم در خصوص آثار مکتوب پژوهشی بیش از داستان و رمان و شعر خود را نشان میدهد، فقدان یا کمبود آثار پژوهشی جذاب باتوجه به نیاز طیفهای مختلف مخاطبان و با درنظر آوردن جنسیت شان یکی از این مشکلات است که میتوان این آثار را با اتکا به منابع متقن تولید و بازتولید کرد.
فیلم حجاب، پیوست بیپیوست فرهنگی
برای ایجاد پیوست فرهنگی فیلم یکی از ابزارهای مهم به شمار میآید اما متأسفانه فقدان سناریوی خوب و همچنین تهیه فیلم جذاب برای مخاطبین در این زمینه باوجود گستردگی دامنه تولید محتوا و موضوع اما کوتاهیهای جدی صورت گرفته است همچنین در زمینه انیمیشن و تولید فیلم کودک فعالیتهایی صورت گرفت و البته با حاشیهسازیهای همراه شد اما آنچنان که باید و شاید نتوانست رسالت مهمی را که رسانه و تصویر ایفا میکند را به منصه ظهور رساند. البته نباید این حقیقت را نادیده گرفت که در بخشی از سناریوها به حجاب توجه میشود اما بهتر است حجاب مثبت مورد توجه قرار گیرد، به طور نمونه نمایش شخصیت زنی استوار و سردوگرم چشیده که پوشش چادر او را معقول، منطقی و جاافتاده نشان میدهد در سریال مدینه بازنمایی حجاب به شکلی غیرمستقیم مشاهده شد این الگو میتواند در سریالهایی با محوریت دختران و زنان جوان و مردان عفیف خود را نشان دهد.
شاید عمدهترین علت کمبود فیلم در این حوزه را نبود سناریو و یا سناریونویس تخصصی حجاب باید دانست، سناریوهایی با خط داستانی جذاب و دیدنی میتواند بخشی از پروژههای جنگ نرم دشمن در زمینه حجاب را خنثی سازد و کارنامه درخشانی عاید این بخش نماید.
رسانههای نوین و حجاب
استفاده از ظرفیتهای رایانهای نوین و شبکه جهانی اینترنت برای تعمیم گفتمان حجاب و عفاف در داخل و خارج کشور یکی از فرصتهای مهمی است که در سالهای اخیر دست داده است، تهیه و تولید اپلیکیشن تلفن همراه که به شکلی تخصصی در این حوزه ورود پیدا کرده است نوید خوبی را در حوزه تلفیق سرگرمی و آموزش حجاب میدهد، اپلیکیشن شکوفههای گیلاس نمونهای از این کار است، ورود جدی سایتهای تخصصی حجاب و عفاف، تشکیل کمپینهای مجازی موفق مانند من حجاب را دوست دارم و در کنار همه این موارد و شناسایی و یکسانسازی فعالیتهای این چنینی میتواند در آیندهای نه چندان دور ظرفیت گستردهای را برای نشر گفتمان مترقی حجاب ارائه دهد.
به هر ترتیب ارائه آمار دقیق از فعالیتهای این حوزه به انضمام یکپارچهسازی فعالین یکی از مهمترین موضوعاتی است که اگر به نقطه تحقق خود برسد میتواند خلأهای موجود شناسایی و نسبت به پرکردن آنها با طرح و برنامههای کاربردی اقدام کرد.