اندیشه

نفی عنصر فردگرایی در ولایت فقیه

برخورد با عنصر فرد گرایی از سوی رهبر معظم انقلاب چندین بار در سال های اخیر مشاهده شد تا به همگان بفهماند نباید در قضیه ولایت فقیه این روش را تقویت نمود؛ بلکه باید به حمایت از اصل مهم ولایت مطلقه فقیه و تبیین و توضیح آن پرداخت
حجتالسلام سیدمحمود مرتضوی- بدون تردید یکی از مهمترین موضوعات فقهی، اخلاقی و سیاسی و یکی از ستونهای اصلی انقلاب ما ولایت فقیه است. طبیعتا همین اهمیت موجب میشود سکاندار این وظیفه خطیر در کانون توجهات داخلی و حتی خارجی قرار داشته باشد. نتیجه این توجهات علاقه شیعیان جهان به  ولیامر مسلمانان است. این علاقه به حدی رو به گسترش است که حتی در بین جوانان حق جوی اهل سنت نیز مشاهده میشود؛ اما گاهی ممکن است این محبتها به سمت و سویی غلط کشیده شوند. گاهی از روی عشق و علاقه، گاهی در مواجهه با دشمنان و برای رفع هجمههای آنان و گاهی برای تحریک عواطف عمومی سخنانی بیان میشود که هرچند با نیت خیر گفته شدهاند؛ ولی پیامدهای نادرستی دارند. وقتی غلو در حق برترین مخلوقات خداوند و مولای متقیان به حدی نکوهیده است که حتی روایات نقل شده از سوی غالی اعتباری ندارد قطعا در حمایت از رهبری نباید دچار غلو شویم.

چند سال قبل بهتدریج در سراسر کشور مراسمهایی در تاریخ 24 تیر گرفته و پیامکهای فراوانی نیز بین جوانان رد و بدل میشد که روز تولد رهبر انقلاب را گرامی میداشتند. وقتی خبر به گوش حضرت آقا رسید ایشان در حاشیه برگهای که حاوی آن خبر بود نوشتند: «این کار غلط است، این تولد و امثال آن هیچ جشنی ندارد، برگزارکنندگان مسئول وقت و عمر و اموالی هستند که در این کار صرف و ضایع میشود.» البته بعدها مشخص شد اصلا تاریخ تولد ایشان هم در روز دیگری است!

از این دست برخوردها از سوی رهبر معظم انقلاب چندین بار در طی سالهای اخیر مشاهده شد تا به همگان بفهماند نباید در قضیه ولایت فقیه عنصر فردگرایی را تقویت نمود؛ بلکه باید به حمایت از اصل مهم ولایت مطلقه فقیه و تبیین و توضیح آن پرداخت که البته غالبا طبع افراد به همان سمت و سوی فردگرایی نزدیکتر است و کمتر به تبیین اصل ولایت فقیه پرداخته میشود.

همچنین رهبر معظم انقلاب در دیدار نیروهای مسلح منطقه شمال کشور در خصوص شعری که اینچنین آغاز میشد «کشتی ولایت را / ناخدای دورانی» واکنش نشان داده و فرمودند:

«من به شما عرض میکنم، به همه هم این را میگویم و گفتهام و تکرار میکنم: مبادا آن صفاتی، خصالی، مناقبی که متناسب با وجود ولیعصر ارواحنافداه هست، اینها را تنزل بدهیم در سطح انسانهای کوچک و ناقصی مثل این حقیر و امثال این حقیر...»

همچنین معظم له در جمع فرماندهان نیروی زمینی ارتش بهطور ضمنی از استفاده تعبیر «جانم فدای رهبر» در مراسم رسمی نیروهای مسلح انتقاد کردند: «نه خدا راضی است، نه احکام اسلام اجازه میدهد که ما بگوییم ارتش ما، یا نیروهای مسلح ما، یا عناصر ما، برای خاطر فلان آدم بمیرند؛ نه. بلکه، برای خاطر اسلام همه بمیرند؛ فلان آدم هم برای خاطر اسلام بمیرد. برای برافراشته نگهداشتن پرچم استقلال کشور که کشور اسلامی است. همه آماده باشند برای مردن در این راه که این مردن اسمش شهادت است.» پس از این بیانات شعار «الله اکبر جانم فدای رهبر» نیروهای نظامی به «الله اکبر پاینده رهبر» تغییر یافت.

در شهریور 77 نیز آقا به تعبیر «سرور ما خامنهای» انتقاد نموده و فرمودند: «من خواهش میکنم که الفاظ این اشعار و سرودها را از کلمات مبالغهآمیز خالی کنید... «سَروَر» فقط خدای متعال است و به امر او و در پیروی و عبودیّت او بندگان صالحِ برجسته و معصومین علیهمالسّلاماند...»

در آبان ماه سال 80 نیز که یکی از حاضران، ایشان را «علی زمان» خواندند در همان جلسه اینگونه تذکر دادند: «وقتی کسانی اسم مبارک امیرالمؤمنین علیهالسلام یا اسم مبارک ولیّ عصر روحیفداه را میآورند، بعد اسم ما را هم دنبالش میآورند، بنده تنم میلرزد. آن حقایق نور مطلق، با ما که غرق در ظلمتایم، بسیار فاصله دارند. ما گیاه همین فضای آلوده دنیای امروزیم؛ ما کجا، کمترین و کوچکترین شاگردان آنها کجا؟ ما کجا و قنبرِ آنها کجا؟ ما کجا و آن غلام حبشیِ فداشده در کربلای امام حسین علیهالسلام کجا؟ ما خاک پای آن غلام هم محسوب نمیشویم.»امام راحل نیز ضمن برخورد با اینگونه تعابیر به خدا پناه میبردند و در دو نمونه مشهور به مرحوم فخرالدین حجازی و مرحوم آیتالله مشکینی گله کردند. البته نباید برداشت غلطی صورت بگیرد که اصل رابطه عاطفی بین رهبری و مردم زیر سوال برود؛ بلکه امام و رهبری با انحراف، اِفراط و پیرایههای آلودهای که سکوت در قبال آنها منجر به تثبیت و ترویج آن میشود، مخالف هستند و مخالفت خود را بدون تعارف علنی میکنند. در حقیقت به ما درس پرهیز از شعارزدگیِ صِرف و توجه به عمق را میدهند. یعنی جوانان پرشور و انقلابی باید بخش عمده انرژی و توان خود را بر عمقدادن به معرفت دینی و بصیرت خود و پیگیری مطالبات مهم رهبری متمرکز کنند نه اینکه هم و غمشان ایجاد و ترویج شعارهای زیبا باشد.

https://shoma-weekly.ir/19JQMR