گفتگو: نفیسه زارعی- هروقت اسم بسیج و بسیجی به میان می‌آید ضمیر ناخودآگاه همه ما باتوجه به پیشینه‌ای که از این نهاد در ذهن داریم به سمت حرکت‌های جهادی می‌رود، حرکت‌هایی که در عین ذکاوت و تیزهوشی بسیار به موقع و اثرگذار است، این بار هم بسیج جامعه زنان در پاسخگویی به یکی از مطالبات رهبر انقلاب در حوزه زنان و خانواده پیش قدم شد و یک طرح کاملا تخصصی، حساب شده و جهادی را در مورد تأسیس مرکزعالی زنان و خانواده در هفته گذشته به حضور امام خامنه‌ای تقدیم کرد، ما نیز برای بررسی دقیق این طرح به سراغ سرلشکر مینو اصلانی رئیس بسیج جامعه زنان کشور رفتیم و با او درباره امور کلی و جزئی این مهم به گفتگو نشستیم.
به نظر شما لزوم طرح موضوع مرکز عالی زنان ناشی از چیست؟
در ابتدا برای تبیین این مقوله، باید به طرح مسئله بپردازیم، موضوع زنان در جوامع امروز موضوعی مهم و راهبردی است، پیشینه این امر به کشورهای غربی و زمانی برمی گردد که زن به عنوان نیروی کار ارزان و مستقل ارزش اقتصادی پیدا کرد. نظام سرمایه داری که بیشترین بهره را از کار زن برده بود به تدریج به کشف سایر قابلیت‌های او پرداخت و زن را به عنوان ابزاری در راستای منافع خود به کار گرفت و در نهایت او را به عنصری تبلیغاتی و مصرف کننده کالا تبدیل کرد. در طی همین روند هویت واقعی زن روزبه روز به محاق رفت و بحران معنایی که انسان غربی با آن مواجه بود در مورد او دوچندان شد، متاسفانه آنچه در جامعه غربی رخ داده بود با تسری مدرنیته به سایر جوامع هم منتقل شد و اکنون دنیا را با بحرانی به نام بحران زن مواجه شده است.
در این بین با وقوع انقلاب اسلامی در سطح جهان راجع به موضوع هویت زن یک بازبینی صورت گرفت. انقلاب اسلامی در روزهای اوج پیروزی و دفاع مقدس با اتکا به ارزش‌های والای زن از او به عنوان یک ظرفیت پیش برنده استفاده کرد و در افق پیش روی خود نیز برای او جایگاه موثری را ترسیم کرده، اما متاسفانه تمام آنچه در اندیشه اسلامی و انقلابی وجود داشت در صحنه عمل به وقوع نپیوست که این امر ناشی از عوامل داخلی و خارجی گوناگونی است.
شما، عمده‌ترین عوامل خارجی و داخلی را که باعث این عدم توجه به موضوع زن می‌شود را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
در مورد عوامل خارجی باید گفت، نظام سلطه پیرو پروژه براندازی نرم جمهوری اسلامی، به زنان به عنوان نقطه کانونی و اثرگذار توجه دارد و در این مسیر استراتژی‌هایی مثل تضعیف خانواده و ترویج اباحه‌گری همواره در دستور کار دشمنان قرار گرفته است اما با وجود آنکه نظام سلطه با
برنامه‌ریزی دقیق و نظام‌مند به وسیله مهره سازی به شناسایی وضعیت جامعه ما و اثرگذاری بر آن می‌پردازد، اما در جبهه داخل نیز ما با ضعف عملکرد مواجه هستیم که ناشی از فقدان نگاه درست به زن است.
از ابتدای انقلاب اسلامی تا به امروز تلاش‌هایی برای پاسخگویی صحیح به مطالبات حوزه زنان و خانواده صورت گرفته، به اعتقاد شما چرا این تلاش‌ها نتوانسته به نتیجه مطلوبی منجر شود؟
ما باید بدانیم که تحلیل و درک صحیح مسائل اجتماعی نیازمند نگاهی جامع و کلان نگر است و نگاه جزئی و تک بعدی منجربه تحلیل‌های نادرست و ارائه راهکاری ناکارآمد خواهد شد و در نتیجه تشدید معضل و یا انتقال آن به عرصه‌های دیگر را درپی خواهد داشت. مسائل زنان که می‌توان آن را ریشه بسیاری از معضلات اجتماعی به حساب آورد ناشی از عوامل متعددی است که تاکنون جامعه ما نسبت به پاسخگویی به آن‌ها ناتوان مانده است و آنچه که در صحنه عمل انجام می‌شود خلاف مسیر مورد نیاز برای رسیدن به وضعیت مطلوب است.
مسائل زنان در میان سازمان‌های متولی مشمول نگاه‌های سطحی و گذرا شده‌اند و جریان‌های سیاسی هرکدام به دنبال بهره‌مندی از مطالباتی هستند که امروزه در جامعه زنان به وجود آمده، که بخشی ناشی از رشد و بلوغ جامعه زنان و بخشی محصول تأثیرپذیری از آراء فمنیستی است. این درحالی است که پاسخ به این مطالبات به دلیل بخشی نگری، هیچ‌گاه موثر نبوده بلکه پیامدهای نامطلوب دیگری نیز به دنبال داشته است؛ به طور مثال با افزایش علاقمندی زنان به حضور در دانشگاه و ایجاد موج فارغ التحصیلان زن، افزایش فرصت‌های شغلی زنان در دستور کار مسئولین قرار گرفت در حالی که با مدیریت رشته‌های تحصیلی از ظرفیت زنان می‌شد به بهترین وجه استفاده شود و از این راه از مسائلی مثل بلا رفتن سن ازدواج، کاهش تعداد فرزندان و... جلوگیری می‌شد.
چرا سازمان بسیج زنان جزء اولین سازمان‌هایی به حساب می‌آید که نسبت به تدوین و اهدای طرح مرکزعالی زنان به حضور امام خامنه‌ای پابه این عرصه گذاشت؟
از آنجا که نظام جمهوری اسلامی به عنوان تنها الگوی مدعی زمینه سازی تحقق تمدن اسلامی، ناگزیر از توجه نظام‌مند به مسائل و مطالبات موجود در حوزه زنان و خانواده؛ مدیریت راهبردی آن در جهت نیل به افق مطلوب نظام فکری اسلامی و بهره گیری از فرصت حضور جامعه زنان است؛ تاسیس مرکز عالی با رویکرد نظام‌مند، راهبردی و کلان نگر به مسائل زنان در شرایط کنونی امری اجتناب ناپذیر بوده و ایجاد این مرکز نشان دهنده جایگاه والای زنان در نظام اسلامی و اهتمام آن به حل مسائل و معضلات جامعه زنان است. در حقیقت بنا به اعتقاد ما، مرکز عالی زنان و خانواده محلی برای سامان دهی حوزه زنان و خانواده بر اساس پژوهش‌های مبتنی بر اندیشه ناب اسلامی خواهد بود.
همچنین این مرکز از طریق مرکز تحقیقات استراتژیک و شبکه سازی مراکز تحقیقاتی کشور موجب شکل گیری جبهه‌ای برای تولید اندیشه در حوزه زنان و آشکار کردن ظرفیت عظیم اسلام در جامعه سازی خواهد بود و در نهایت از طریق سیاست گذاری امور اجرایی این حوزه را در راستای آرمان‌های انقلاب اسلامی راهبری می‌کند که در نتیجه این امر، کارآمدی نظام در عرصه داخلی به منصه ظهور رسیده و قدرت نرم آن در فضای بین المللی افزایش پیدا خواهد کرد.
تعریف جامع و کامل سازمان بسیج خواهران از مرکز عالی زنان در طرح اهدایی به رهبر انقلاب چیست؟
بنا بر طرح پیشنهادی ارائه شده به مقام عظمای ولایت، مرکز عالی زنان و خانواده، شورایی فراقوه‌ای با هدف راهبری فکری و سامان بخشی سه حوزه نظر، فرهنگ و اجرا پیرامون مسائل زنان و خانواده به صورت با ثبات و هدفمند از طریق ساختارمند کردن نهادهای تحقیقاتی، نخبگانی، دولتی و مردمی است.
در صورت نهایی شدن این طرح، جایگاه مرکز عالی زنان و خانواده در نظام جمهوری اسلامی چگونه جایگاهی است؟
این شورا در صورت ابلاغ مقام معظم رهبری و پیرو آن، تصویب در مجلس شورای اسلامی بالاترین نهاد جمهوری اسلامی در حوزه زنان و خانواده به حساب خواهد آمد که هم ردیف با سایر شوراها و مراکز عالی از جمله شورای عالی انقلاب فرهنگی، به هدایت و ساماندهی کلیه امور مربوط به زنان و خانواده خواهد پرداخت، و حداقل ضمانت اجرایی لازم برای تحقق این جایگاه، مشارکت دادن حداکثری فعالین این حوزه در ساختارهای این شورا به همراه تصویب سه اختیار قانونی است که این اختیارات عبارتند از هماهنگی فعالیت‌های تمامی نهاد‌ها، ارگان‌ها و دستگاه‌های اثرگذار در حوزه زنان و خانواده با سیاست‌های کلان مرکزعالی، تأیید مسئولین بخش زنان و خانواده دستگاه‌ها از سوی دبیرخانه این مرکز و همچنین لازم الاجرا بودن مصوبات این شورا برای تمامی نهاد‌ها، ارگان‌ها و دستگاه‌های اثرگذار در حوزه زنان.