***
اقتصاد مقاومتی تا به حال چه کمبود هایی را به خود دیده است که در سال پایانی دولت باید جبران شود؟
امروزه اقتصاد باید محور همه چالش‌ها و نقاط برنامه ریزی شده کشور باشد. بنابراین اولویت اول نظام اقتصاد است. حال باید دید که مسئولین به ویژه دولت محترم، این وزن را عملا برای حوزه فعالیتش قرار داده است یا خیر؟ بحث دوم این است که ایشان به صراحت عنوان کردند طوری نباشد که از حالا به بعد تمام برنامه‌هایی که مطرح می‌شود در محوریت اقتصاد مقاومتی باشد بلکه تمام سیاست‌ها، فرآیندها و دستورالعمل‌هایی که مغایر و خلاف جهت با اقتصاد مقاومتی است، باید حذف شود. این نکته قابل توجهی است. باید تمام برنامه‌های گذشته شامل سیاست‌ها، فرآیندها، آیین نامه‌ها، تشخیص منابع و جهت گیری‌ها را بازنگری کنیم و قواعد، قوانین و ضوابطی که در خلاف جهت اقتصاد مقاومتی هستند، حذف شوند.
اما این سؤال وجود دارد که اقتصاد مقاومتی در حال حاضر در چه وضعیتی است؟
مسئله این است که تنها دولت مخاطب حضرت آقا نیست. درست است که در جلسه با دولت این بحث را مطرح فرمودند ولی هیچ وقت نمی‌شود به اقتصاد نگاه انتزاعی کرد. اقتصاد برآیند همه تأثیرگذاران و بازیگران حوزه اقتصاد است یعنی مجلس، قوه قضائیه، دولت، بخش خصوصی و همه کسانی که به نحوی وجود و نقششان در حوزه اقتصاد تأثیرگذار است، مخاطب هستند. برای بررسی باید به چند نکته توجه جدی شود و آن این است که اگر بخواهیم یک کار، پدیده، ایده یا سیاستی اعمال شود، باید سه رکن با هم عملیاتی شود.
نکته دیگر آن که ممکن است انسان به چیزی علم داشته باشد ولی باور و قطعیت و ضرورت اعمال و اجرای آن برایش درونی نشده باشد و باورش در آن کامل نشده باشد. این نسخه عملیاتی و ضروری می‌تواند هم در مقابل تهدیدها مقاومت کند و هم در جهت تعالی و پیشرفت کشور باشد. باید دولت، وزرا و مدیران باورشان شود که ضرورت و اولویت اول کشور، عملیاتی کردن اقتصاد مقاومتی است تا آن حد که سیاست‌ها و برنامه‌هایی که قبلا هم وجود داشته و در آن اقتضائات هم خوب بوده است، الان باید بازنگری شود. اگر جهت آن هماهنگ با اقتصاد مقاومتی است اجرا شود واگر نیست باید کنار گذاشت. یعنی تا این اندازه قطعیت و یقین داشته باشند.
ابتدا باید پرسید که این باور وجود دارد یا هنوز با تردید به آن نگاه می‌شود؟
مدیری که می‌خواهد کار کند باید با انگیزه و روحیه باشد. خدای ناکرده ممکن است با ضدیت و از روی اجبار انجام دهد و یا اصل تئوری و الگو را قبول نداشته و یا اصلا انگیزه نداشته باشد. ضمنا بعد از آن که باور آمد باید اقدام و عمل کند و برنامه‌ها را اجرایی نماید. حال با این نگاه، ببینیم که مجلس واقعا این سه عنوان، علم، باور و عمل را در حیطه مجلس که یکی از مخاطبان اقتصاد مقاومتی است، پیاده کرده است یا می‌کند؟ دولت، قوه قضائیه و دیگران چطور؟
در سال پایانی دولت وظیفه مجلس در زمینه اقتصاد مقاومتی چیست؟
مجلس محترم در رابطه با اقتصاد مقاومتی وظیفه اش این بود که در اقتصاد و سیاست‌های اقتصاد تحقیق کند. این نسخه است، نیازی به این نیست که مجلس وقتش را بگذارد و الگو و مدل اقتصادی را تدوین کند. این کاملا روشن است. آن چه که هست، این مسئله است که در برنامه ششم که مجلس می‌خواهد به تصویب برساند، اگر می‌خواهد در جهت اقتصاد مقاومتی عملیاتی شود باید از ابتدا تا انتهای برنامه ششم کاملا در جهت، پشتیبان و زمینه ساز اقتصاد مقاومتی باشد. نگاه مجلس این باشد که بند بند برنامه ششم با این 24 بند عملیاتی شود، به نحوی که اولا مغایر نباشد و ثانیا پشتیبان و زمینه ساز اقتصاد مقاومتی باشد.
مهم تر از این مسائل، مسئله نظارت است که وظیفه اصلی مجلس می‌باشد. آیا مجلس نظارت عملیاتی بر اجرای این 24 بند دارد یا خیر؟ حضرت آقا صراحتا فرمودند که باید تا انتهای موضوع و مسئله رفت و واقعا یک نگاه عملیاتی داشته باشند. یعنی پروژه محور نگاه کنند. مجلس عملیاتی کردن اقتصاد مقاومتی را باور کند. باید برای هر بند از 24 بند یک گروه و کمیته معین نماید که آن را ارزیابی کند که آیا در حال پیاده شدن هستند؟ یا به چه میزان پیاده شده اند. به صورت دوره ای به مجلس و مردم گزارش دهند که مثلا مجمع عملیاتی دولت در رابطه با مدیریت واردات و صادرات درست عمل می‌کند ؟ در این جهت هست یا خیر؟ در رابطه با درون زای برون نگر، درباره با صنایع کوچک و متوسط یا در رابطه با کالاهای اساسی و در کل در همه مواردی که در این 24 بند است، وظیفه مجلس این است که پیگیری و نظارت داشته باشد و راه حل آن این است که مسئول مشخص برای پیگیری این بندهای اقتصاد مقاومتی معین نماید. آن موقع است که می‌شود گفت که علم و باور و عملش یکی است.
در مورد دولت رهبری فرمودند که باید کارهای روزمره تعطیل شود.
بله به این معنی که کارهای روزمره را انجام بدهند و بگویند انشاء الله اقتصاد مقاومتی را هم به وقتش انجام می‌دهند. این طور نمی‌شود. آیا دولت در مورد اقتصاد مقاومتی علم پیدا کرده است و در ساختارش هم فرماندهی اقتصادی را گذاشته است و وظائف سازمان‌ها و وزارت خانهها را هم مشخص کرده است. در بعضی جاها هم مثل تولید گندم موفق بوده است ولی آیا این فرماندهی اقتصاد مقاومتی در دولت نسبت به اجرای همه این 24 بند پروژه محور نگاه می‌کند؟ یعنی عین یک پروژه عمرانی که اجرا می‌کند زمان بندی، ارزیابی، فاز بندی و نظارت می‌کند که برای پیشرفت کار نظارت و کنترل و اصلاح مسیرش پروژه محور باشد یا اینکه بدون نظارت کار انجام می‌دهد؟ اساسا برخورد با اقتصاد مقاومتی عملیاتی است یا سیاسی؟ یا این که سیاست‌هایی که در حال حاضر اجرا می‌شود عملیاتش همراه با اقتصاد مقاومتی است؟ چقدر اصلاح مسیر شده است؟ چقدر جهت داده شده است؟ با این فرمایش اخیر مقام معظم رهبری چقدر آیین نامه‌ها و سیاست‌های مغایر، عوض شده است؟
بخش خصوصی در این یک سال چه مسیری را باید طی کند؟
عین همین در بخش خصوصی است. آیا عملکرد و سیاست‌ها و برنامه ریزی‌های اتاق‌های بازرگانی در جهت اقتصاد مقاومتی است؟ آیا سرمایه گذاری‌های بخش خصوصی و یا توسعه‌هایی که می‌خواهد انجام دهد در جهت اقتصاد مقاومتی است یعنی درون زای برون نگر است؟ آیا در نظام وارداتی، واردات برای تولید در جهت صادرات است یا واردات برای مصرف است؟ لذا باید دید که چقدر باور به عملیاتی شدن و ضرورت کار وجود دارد. این بخش کار مقداری لنگ می‌زند.
در این زمینه اگر حرفی باقی مانده است بفرمایید.
نکته آخر این است که لازمه اجرا شدن اقتصاد مقاومتی یک هماهنگی و همدلی و وحدت کامل بین همه بازیگران و تأثیرگذاران است. یعنی دولت و مجلس ممکن است که اختلاف سلیقه داشته باشند ولی در این مورد جای اختلاف سلیقه و جر و بحث نیست. بدترین حالت این است که دولت، مجلس، قوه قضائیه و بخش خصوصی، هرکدام به این قضیه سیاسی نگاه کنند. بحث این است که همه هم‌دل باشند و با همه اقتضائات، رهنمودهایی که مقام معظم رهبری به عنوان رهبر کشور مطرح می‌فرمایند را اجرا کنند در مجموع اقداماتی انجام شده است اما آهنگ و سرعت لازم به اندازه کافی نیست. نکته آخر هم این که یک عده ذی نفع‌های بازدارنده هستند که اجرایی شدن اقتصاد مقاومتی به ضرر آنها است. در جاهای مختلف، از مدیران گرفته تا فعالین و ذی نفع‌های اقتصادی، هستند که نمی‌خواهند این مسئله اجرایی شود. لذا باید با اینها قاطعانه برخورد کرد و از سر راه برداشت. اگر مسئله اول کشور اقتصاد مقاومتی است باید هر مانعی را از سر راه برداشت.
