امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری امام خامنه‌ای (حفظه الله) که هریک اسطوره های نظام اسلامی ما می باشند پرورش یافتگان مکتب اسلام و تشیع در همین شهر مقدس هستند که هویت اسلامیت ایران و جهان اسلام با همت و مجاهدات این بزرگواران است ظهور و بروز یافت که همه اینها به برکت وجود پر برکت حضرت فاطمه معصومه است.
قم همواره نقش ممتازی در تاریخ شیعه داشته است. اینجا این پرسش مطرح می‌شود که آیا حضرت معصومه(علیهاالسلام) قم را به خاطر شیعیان حاضر در آن انتخاب کردند یا حضور آن حضرت موجب تبدیل قم به مرکزیت تشیع شد؟ در پاسخ باید گفت هرچند در تاریخ آمده است شیعیان چون اشعریین در زمان حجاج بن یوسف ثقفی به قم هجرت کرده بودند. در حقیقیت مشهور شدن قم به شهر شیعی مرهون عبدالله بن سعد اشعری که عالم و دانشمند اشعریین است. اشعریین بعد از ورود به قم به ترویج و تبلیغ اسلام و تشیع پرداخته بودند و همین موسی بن خزرج بن سعد اشعری بزرگ خاندان اشعری در آن زمان بود (1)؛ ولی با توجه به روایات معصومین خصوصاً امام صادق (علیه السلام) که می‌فرمایند:إِنَّ لِلَّهِ حَرَماً وَ هُوَ مَکَّهُ . . . أَلَا وَ إِنَّ قُمَّ الْکُوفَهُ الصَّغِیرَهُ. . . قبَضُ فیها امراهٌ مِن وُلدی، اسمها فاطمه بنتُ مُوسی و تَدخُلُ بشفاعتها شیعتی الجنّهَ بأجْمَعِهِم»؛ برای خداوند حرمی‌است و آن مکه است. برای رسول او حرمی‌است و آن مدینه می‌باشد، برای امیرالمؤمنین حرمی‌است و آن کوفه می‌باشد و قم کوفه کوچک است. آگاه باشید که برای بهشت هشت در است که سه تای از آنها برای قم است. در این شهر یکی از فرزندان من که اسمش فاطمه دختر موسی(علیهماالسلام) است از دنیا می‌رود و به شفاعت او تمام شیعیان من وارد بهشت می‌شوند. (2) معلوم می‌گردد این برنامه اهل بیت (علیهمالسلام) برای حضور پر برکت حضرت معصومه(سلم الله علیها) و تبدیل شدن قم به مرکزیت تشیع و ادامه دهنده و ترویج فقه مکتب اما صادق (علیهالسلام) است.
به همین دلایل ارزشمند بود که هرچند مأمون هنگامی‌که امام رضا (ع) را به ایران فرا خواند، به ایشان اجازه عبور از سرزمین قم را نداد، چرا که از قیام و شورش مردم قم می‌ترسید؛ لیکن حضرت معصومه (س) این بانوی سرشار از ذکاوت و سیاست که به هنگام کوچ به ایران رهبری کاروان آل علی (ع) را بر عهده داشتند، درست دست بر نقطه، ضعف خلیفه عباسی می‌گذارد و برخلاف انتظار بنی عباس، ایشان قم را به عنوان مأمن و آرامگاه خود بر می‌گزیند، چرا که می‌داند ؛ به زودی به وسیله کلام و قلم علمای شیعه این سرزمین فریاد حقانیت و مظلومیت آل علی (ع) و ناحق بودن خاندان بنی امیه و بنی عباس برای حکومت در جهان گسترده می‌شود.
پی نوشت:
تاریخ قم، حسن قمی، چ قم، ص 213
سفینهالبحار، ج 2، ص 276
* دبیر حزب مؤتلفه اسلامی استان قم