اقتصاد

طرح خوبی که بد اجرا شد

مسکن مهر میراث دولت دهم در حوزه مسکن برای دولت یازدهم بود، میراثی که دولتمردان با اکراه و بی‌میلی کامل تنها برای به اتمام رساندن آن تلاش می‌کردند با این حال مشکلات متعدد این طرح و تداوم دشواری‌های اقتصاد کلان در ‌‌نهایت موجب شد تا دولت نیت و رویکرد واقعی و قلبی خود را در رابطه با مسکن مهر علنی کند به طوری که دولتی که پیش‌تر از اصلاح این طرح سخن می‌­گفت، ضمن انتقاد از سیاست­‌های مالی دولت قبل اعلام کرد که قصد دنبال کردن پروژه مسکن مهر را ندارد و در نظر دارد با تکمیل پروژه‌های فعلی، مهر پایانی بر این پروژه بزند و طرح دیگری را به نام مسکن اجتماعی که جزئیاتی از آن منتشر نشده است، در حوزه مسکن به اجرا درآورد.

شاید بتوان به جرات گفت که یکی از طرحهای بزرگ و مفید دولت نهم و دهم اجرای پروژه عظیم مسکن مهر بود، پروژهای که اگر چه مفید بود و اجرایش ضروری ولی مثل بسیاری از طرحهای دیگر در مرحله اجرا به اهداف خود نرسید و آنچنان بد و بیقواره عملیاتی شد که به گفته بخش قابل توجهی از کارشناسان این حوزه به میراثی پر دردسر و هزینه بر برای دولت یازدهم تبدیل شد. آن چنان که این دولت علی رغم تاکید و اقبال مردم به اجرای آن و توجه بیش از اندازه به سرنوشت آن در ایام انتخابات، بعد از کسب پیروزی به تدریج عطایش را به لقایش بخشید و با جایگزین کردن طرحهایی از قبیل مسکن اجتماعی و متوقف کردن تسهیلات مسکن مهر به صورت غیر رسمی در مسیر بایگانی کردن این طرح بزرگ ولی بسیار مشکل دار حرکت کرد.

اجرای طرحی که اعتقادی به آن وجود نداشت

دولت محمود احمدی‌‌نژاد تلاش کرد تا پیش از اتمام دوره هشت ساله خود بخش اعظمی از واحدهای مسکن مهر را به متقاضیان تحویل دهد، اما مشکلات اقتصادی سال ۹۱ تأثیرات خود را بر بازار مسکن و اجرای مسکن ۹۹ ساله تحمیل کرد. تورم افسارگسیخته در بازار مسکن با افزایش ناگهانی قیمت مصالح همراه شد که لاجرم شرکتهای تعاونی را به سمت تجدید نظر در انجام تعهدات سوق داد. برخی با انصراف از تکمیل ساخت واحدهای مسکونی، ناتوانی خود را اعلام کرده و گروه دیگری که از بنیه مالی قویتری برخوردار بودند، اعضای تعاونی را ملزم به پرداخت آورده بیشتری نمودند؛ همین امر موجب شد تا به تدریج از سرعت اجرای طرح کاسته شود، هزینه ساخت افزایش یابد و دولت دهم در اجرای کامل تعهداتش ناکام بماند.

این گونه شد که میراث دولت دهم در حوزه مسکن برای دولت یازدهم پایه گذاری شد، میراثی که دولتمردان با اکراه و بیمیلی کامل تنها برای به اتمام رساندن آن تلاش میکردند با این حال مشکلات متعدد این طرح و تداوم دشواریهای اقتصاد کلان در ‌‌نهایت موجب شد تا دولت نیت و رویکرد واقعی و قلبی خود را در رابطه با مسکن مهر علنی کند به طوری که دولتی که پیشتر از اصلاح این طرح سخن می­گفت، ضمن انتقاد از سیاست­های مالی دولت قبل اعلام کرد که قصد دنبال کردن پروژه مسکن مهر را ندارد و در نظر دارد با تکمیل پروژههای فعلی، مهر پایانی بر این پروژه بزند و طرح دیگری را به نام مسکن اجتماعی که جزئیاتی از آن منتشر نشده است، در حوزه مسکن به اجرا درآورد.

طرحی که امیدی برای اقشار مختلف مردم شد

طبعاً پیگیری طرح مسکن مهر در دولت نهم و دهم، موجب خانه دار شدن بخشی از طبقه متوسط جامعه ایران شد و اندکی از نگرانی‌‌های مردم را در حوزه مسکن تسکین داد، اما اجرای آن با کاستی هایی نیز همراه بود؛ مشکلاتی در حوزه برنامه ریزی شهری، تامین زیرساخت‌‌ها، در برخی موارد کیفیت و استاندارد پایین مصالح و افزایش میزان آورده متقاضیان که همگی در جای خود مهم و اساسی است. ولی آنچه که بیش از هر عاملی دیگری اهمیت داشت اعتماد بخش قابل توجهی از اقشار مختلف مردم به این طرح بود. موضوعی که در دیدار اعضای هیئت دولت با رهبر معظم انقلاب به بهانه گرامی داشت هفته دولت از سوی رهبر معظم انقلاب بر آن تاکید شد.

بنا بر آمار رسمی تا پایان دولت دهم، تنها ۵۰۰هزار واحد مسکن مهر دفترچه اقساط دریافت کرده‏ و به صورت واقعی و کامل افتتاح شدند و بار سنگین اتمام و تحویل بیش از یک میلیون و ۶۰۰ هزار واحد مسکن مهر بر دوش دولت یازدهم سپرده شد یعنی توقف طرح مسکن مهر به هر دلیل و توجیهی به معنای ناامیدی و به هم ریختگی برنامههای یک میلیون و ۶۰۰ هزار خانوار ایرانی در سراسر کشور خواهد بود واقعیتی که رهبر معظم انقلاب در دیدار اخیر خود با اعضای هیئت دولت بر توجه بر آن و لزوم رسیدگی و پیگیری هر چه زودتر این مطالبه به حق تاکید کرد.

از همین رو وزیر راه و شهرسازی در تازهترین اظهار نظر خود بعد از تاکید رهبر معظم انقلاب بر اتمام پروژه مسکن مهر گفت: دولت به تمام تعهداتش در رابطه با مسکن مهر پایبند است. دولت نه تنها به تعهداتش پایبند است بلکه تمام برنامههای خود را در جهت خدمات روبنایی، خدمات زیربنایی و خدمات شهری پروژههای مسکن مهر در پیش خواهد گرفت.

آخوندی با اشاره تصمیمات اخیر دولت در زمینه مسکن مهر نیز توضیح میدهد: برنامهمان این است که بخش اعظم مسکن مهر را در سال ۱۳۹۳ به اتمام برسانیم و اگر واحدی برای سال ۱۳۹۴ باقی ماند بیشتر توانمان را در جهت توسعه خدمات این مجموعهها بگذاریم تا ساکنان واحدهای مسکن مهر بتوانند از زندگی بهتری برخوردار شوند.

مجلس آماده همکاری با دولت برای اتمام پروژه مسکن مهر است

در این باره غلامرضا تاجگردون عضو کمیسیون برنامه و بودجه نیز به «شما» میگوید: دولت بر اساس قانون موظف است تمامی طرحهای نیمه کاره و میراث دولت گذشته را به سرانجام برساند و مسکن مهر نیز از این قائده مستثنی نیست.

اگرچه بیبرنامگی دولت نهم و دهم و اجرای بسیار ضعیف و ناصحیح مسکن مهر مشکلات بسیار اساسی را برای این طرح ملی به همراه داشته است ولی دولت یازدهم نمیتواند تنها به دلیل مشکلات ساختاری این طرح را به صورت کامل متوقف کند و بیش از یک میلیون خانواده ایرانی را ناامید و متضرر سازد.

عضو کمیسیون برنامه و بودجه تاکید میکند با توجه به تاکیدات رهبر معظم انقلاب در زمینه اتمام طرح مسکن مهر و توجه کافی به اقشار مختلف مردمی که به این طرح دل بسته و امیدوار شدند دولت باید با برنامه ریزی و کمک و یاری مجلس و نهادهای دیگر هر چه زودتر و در دو سال آینده پرونده مسکن مهر را به خوبی و به صورت کامل ببندد.

https://shoma-weekly.ir/DCxqNM