صداقت و راستگویی کلید طلایی گنج مقصود است که در دارالملک ایمان نهفته است و کسی بی آن، نه ره به سوی سرای ایمان می برد و نه به گنج پربهای دیانت و شریعت دست می یابد.
فاطمه کمایی- یکی از فضیلت های اخلاقی که نقش بسزایی در سازندگی انسان دارد، صداقت در گفتار، رفتار و پندار است. پیشرفت و تعالی بشر، در گرو پایبندی آنان، به راستی در کردار و گفتارشان است. از آن جا که انسان ها بر اثر نیازمندی های فراوان روحی و جسمی ناگزیرند، به صورت اجتماعی زندگی کنند، آنچه بقای چنین حیاتی را تضمین می کند، درستکاری و راستی میان افراد جامعه است.
صداقت و راستی، در قرآن و روایت
خداوند متعال در قرآن کریم می فرماید: کسی که حقیقت و صداقت را با خود آورد و کسی که حقیقت و صداقت را باور کرد، آنان پرهیزکاران [واقعی] هستند. (زمر: 33)
امام صادق علیه السلام ، می فرمایند: همانا خدای عزوجل بر نینگیخت پیامبران را، مگر به راستگویی و ادای امانت به نیکوکار و بدکار.
پاداش راستگویی
خدا فرمود: این، روزی است که راستگویان را راستی¬شان سود ببخشد. برای آنان باغ¬هایی است که از زیر [درختان] آن نهرها روان است. همیشه در آن جاودانند. خدا از آنان خشنود است و آنان [نیز] از او خشنودند. . (مائده: 119)
مردان و زنان مسلمان، مردان و زنان با ایمان و مردان و زنان عبادت پیشه و مردان و زنان راستگو و مردان و زنان شکیبا، و مردان و زنان فروتن، و مردان و زنان صدقه دهنده، و مردان و زنان روزه دار، و مردان و زنانی که فراوان خدا را یاد می کنند، خدا برای [همه] آنان آمرزش و پاداشی بزرگ فراهم ساخته است. (احزاب: 35)
توصیه به هم نشینی با راستگویان
ای کسانی که ایمان آورده اید از خدا پروا کنید و با راستان باشید. (توبه: 119)
طلب مغفرت یکی از ویژگی های راستگویان
همان کسانی که می گویند پروردگارا ما ایمان آوردیم؛ پس گناهان ما را بر ما ببخش و ما را از عذاب آتش نگه دار، [اینانند] شکیبایان و راستگویان و فرمان برداران و انفاق کنندگان و آمرزش¬خواهان در سحرگاهان. (آل عمران: 16 و 17)
فلاسفه مسلمان نیز، در بحث از راستگویی ودروغگویی به متون مذهبی (قرآن و احادیث)،متون فلسفی (مانند اخلاق نیکوماخوس ارسطو) وکتب سنتی عرفان اسلامی (مانند قوت القلوب المکی) استناد کرده اند، گرچه محور بحث آنهابر اساس فضایل مثبتی، مانند اخلاق و صدق،است که مانع دروغگویی می شوند، نه چگونگی منع دروغگویی. گاهی رذایل بر اساس قوایی که رذیله اخلاقی بدان مربوط است، یعنی عقل،غضب و شهوت، تقسیم می شوند. از اینرو،فریب از رذایل عقلی می باشد که در اثر تسلط قوای غضبیه و شهویه بر آن ناشی می شود وارتباط نزدیکی با نیرنگ و شیطنت دارد. ابن سینا صدق را از اقسام حکمت می شمارد.
کلید طلایی
صداقت و راستگویی کلید طلایی گنج مقصود است که در دارالملک ایمان نهفته است و کسی بی آن، نه ره به سوی سرای ایمان می برد و نه به گنج پربهای دیانت و شریعت دست می یابد. پیشوای راستان، از راستی به عنوان پایه دین و ستون ایمان یاد می کند و می فرماید: اَلصِّدْقُ عِمادُ الاِسْلامِ وَ دَعامَهُ الایمانِ. غررالحکم و دررالکلم، ج2، ص40
چنان که خیمه بی عمود و سقف بی ستون فروریخته و غیرقابل استفاده است، انسانِ بی بهره از صداقت در دارالامن ایمان و در پناهگاه اسلام جایی و قراری ندارد و از سرای سلامت اسلام و امن ایمان بیرون است، و از نظر حیات دینی و روح ایمانی، مرده ای بیش نیست؛ چراکه ایمان تهی از صداقت، و اسلام منهای راستی در کلام امام علی(ع) بسان پیکر بی سر است. اَلْصِدْقُ نِجاهٌ وَ کَرَامَهٌ. غررالحکم و دررالکلم ، ج3، ص107؛ ج1، ص129؛ ج4، ص47.
