اندیشه

شبی که کمر شیطان شکست

ایشان طبق معمولِ روشی که در تفسیر آیات دارند، آیه را کاملاً در بستر اجتماعی و با جهت‌گیری هدایتی و تربیتی بررسی می‌کنند. البته سخنرانی مختصر است و هدف ایشان هم بررسی فنّی تمامی جنبه‌های آیات نیست؛ لذا نمی‌توان لفظ تفسیر را به آن اطلاق کرد؛ اما چون در حد یک ترجمه معمولی و ساده هم نیست، به‌نظر می‌رسد «ترجمه تفصیلی» عنوان مناسبی برای آن باشد.
ششمین جلد از مجموعه درسگفتارهای انتشارات صهبا به ترجمه تفصیلی رهبر معظم انقلاب از «آیه الکرسی» اختصاص دارد که به تازگی از سوی این انتشارات روانه بازار کتاب شده است. کتاب از دو بخش مقدمه و بخش اصلی ویژه ارائه سخنرانی معظمله تدوین شده است.

در مقدمه این کتاب که در ابتدا به شرحی از شأن نزول آیه الکرسی پرداخته و سپس به ویژگیهای سخنرانی رهبر معظم انقلاب درباره این آیات از قرآن کریم میخوانیم:در خبر است که شبی از شبهای دوران نبوت خاتمالانبیا، در سکوت وهمانگیز نیمهشب، که جز صدای نجوای شبانه برترین بندگان پروردگار، صدای دیگری، مزاحم خوابِ خوشِ شیاطین و طواغیت نبود، ناگهان فریادی ضجهوار در شرق و غرب عالم پیچید. صدا، صدای ابلیس بود که اینچنین دردمندانه از عمق وجودش برخاست.

قوم ابلیس که کمتر او را اینطور پریشان و آزردهخاطر دیده بودند، اطرافش گرد آمدند تا علت این زوزه گوشخراش شبانهاش را بفهمند. ابلیس که همچون فرمانده سپاهی تارومارشده مینمود، گفت: امشب حادثهای بزرگ و هولناک اتفاق افتاده که کمرم را تا کرده، باید بروم عالم را بگردم تا ببینم چه شده است. از قوم خویش جدا شد و سراسیمه خود را به اطراف و اکناف عالم رساند! به مدینه که رسید، مردی را دید. به ظاهرِ انسان درآمد و از او پرسید: آیا دیشب در اینجا حادثهای اتفاق افتاده؟ مرد پاسخ داد: آری! دیشب جبرئیل امین، آیهای بر رسولالله نازل کرد که بعد از آن، وقتی محضر ایشان شرفیاب شدیم، فرمودند: «آیهای از گنج عرش الهی نازل شده که تمام بُتهای مشرق و مغرب عالم، با نزول آن، با صورت بر زمین افتادند.» ابلیس مخذولتر و منکوبتر از قبل، نزد قوم خود بازگشت تا حادثه را به آنان خبر دهد.آیه الکرسی که با نزولش سبب سقوط بتهای عالم شد، بسیار مورد توجه پیامبر و اهلبیت ایشان بوده و روایات متعددی در ارزش و اهمیت استمرار قرائت آن وارد شده است. پیغمبر اکرم در سفارشی به امیرالمؤمنین میفرمایند: «یا علی! بر تو باد به خواندن آیه الکرسی بعد از هر نماز واجب؛ زیرا به غیر از پیغمبر و صدیق و شهید، کسی به خواندن آن، بعد از هر نماز محافظت نمیکند.» همچنین در روایتی از امیرالمؤمنین آمده است: «اگر از آثار معنوی آیه الکرسی آگاه بودید، هیچوقت خواندن آن را ترک نمیکردید.»آیتالله خامنهای، پیش از انقلاب، در یکی از جلسات قرآنی خود، موضوع سخنرانیشان را آیه الکرسی قرار میدهند. گفتار حاضر، خواننده را به آن جلسه میبرد. مخاطب ایشان در این جلسه، مردم عادی از هر سن و هر قشر و هر صنفی هستند که در مسجد، پای سخنان معظمله نشستهاند. معظمله بعد از نماز مغرب و عشا و با استفاده از تخته سیاه برای مردم سخنرانی میکردهاند و در این جلسه، آیه الکرسی را ترجمه میکنند.

ترجمهای خاص که در خلال آن، مباحث اعتقادی آیه استخراج و با بیانی ساده و در حد فهم عموم مردم، به تفصیل ارائه می‌‌شود. ایشان طبق معمولِ روشی که در تفسیر آیات دارند، آیه را کاملاً در بستر اجتماعی و با جهتگیری هدایتی و تربیتی بررسی میکنند. البته سخنرانی مختصر است و هدف ایشان هم بررسی فنّی تمامی جنبههای آیات نیست؛ لذا نمیتوان لفظ تفسیر را به آن اطلاق کرد؛ اما چون در حد یک ترجمه معمولی و ساده هم نیست، بهنظر میرسد «ترجمه تفصیلی» عنوان مناسبی برای آن باشد.

https://shoma-weekly.ir/fyEwbe