رهبر معظم انقلاب ضمن اشاره چندین باره به موضوع ایستادگی و حفظ ارتباط تشکیلاتی شیعیان در تمامی
عرصه ها فرمودند:

«همدیگر را حفظ کنید و نگه دارید؛ مثل کوهنوردها در جاهای خطرناک که با ریسمان یکدیگر را، کمرها را، به هم وصل می کنند؛ یکی اگر پایش بلغزد، پرت نمی شود تا آخر کوه؛ وقتی به همدیگر وصل شدند، ریسمان بستند، اگر یکی لغزید، دیگران که هنوز نلغزیده اند، او را نگه می دارند و بالا می کشند؛ ارتباط و اتّصال، این جوری است. تَواصَوا بِالحَقِ‌ّ وَ تَواصَوا بِالصَّبر؛ هم به پیمودن راه حق یکدیگر را توصیه کنید، هم به صبر؛ صبر یعنی استقامت، ایستادگی، ثبات قدم، در مقابل حوادث تلخ نلغزیدن، نلرزیدن، مردّد نشدن؛ این عرض ما با شما است.» (بیانات در تاریخ 1/2/95)

رهبر انقلاب در این بیان چند مسئله مهم را متذکر شدند:

1- حفظ روابط و ایجاد تشکیلات منسجم در همه سطوح

2- صبر و استقامت در برابر مشکلات

3- تواصی به صبر و امر به معروف در این زمینه و ترویج و تبیین مفهوم صبر

4- ایستادگی و ثبات قدم در برابر دشمنان و مردد نشدن در مواجهه با مشکلات مختلفی که دشمن ایجاد می کند.

با نگاهی به تفاسیر و روایات مختلفی که ذیل آیه 200 از سوره آل عمران مطرح شده در می یابیم که سفارش های فوق دقیقا منطبق با این آیه شریفه است: «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ اصْبِرُواْ وَصَابِرُواْ وَرَابِطُواْ وَاتَّقُواْ اللّهَ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ.»

«اى کسانى که ایمان آورده‏اید، شکیبایى ورزید و دیگران را نیز به شکیبایى وادارید و در برابر دشمن پایدارى کنید، و مرزدارى نمایید، و از خدا پروا کنید، باشد که رستگار شوید.» قرآن کریم چهار دستورالعمل در این آیه صادر می نماید:

دستورالعمل اول: صبر در برابر ناگواری های شخصی

این آیه، صبر در برابر انواع حوادث و مصائب را توصیه مى‏کند. اما در مرحله‏ اول می فرماید: «اصبروا» یعنی در برابر ناگوارى هاى شخصى و هوسها صبر کنید. این دستور قرآنی هرگونه جهاد با نفس و مشکلات زندگى را شامل مى شود.

در روایت آمده است که امام صادق (ع) در خصوص این آیه فرمود: «اصبروا على الفرائض» در برابر واجبات صبر کنید. «صابروا على المصائب» در برابر مشکلات صبر کنید. «و رابطوا على الائمّه» از پیشوایان خود دفاع کنید.

دستورالعمل دوم: مقاومت و ایستادگی در برابر دشمن

در مرحله دوم می فرماید: «صابروا» یعنی در برابر فشارهاى کفّار، مقاومت بیشتر کنید. کلمه «صابروا» از باب مفاعله است لذا معنى اش این می شود که صبر دو طرفه داشته باشید. به عبارت دیگر می فرماید در برابر صبر و استقامت دیگران شما هم باید استقامت داشته باشید. بنابراین قرآن نخست به افراد با ایمان دستور استقامت مى دهد و در مرحله دوم دستور استقامت در برابر دشمن صادر می کند. این خود مى رساند که تا ملتى در جهاد با نفس و اصلاح نقاط ضعف درونى پیروز نشود، پیروزى او بر دشمن ممکن نیست و بیشتر شکستهاى ما در برابر دشمنان به دلیل شکستی است که در جهاد با نفس و اصلاح نقاط ضعف درونی خود ما دامنگیرمان شده است. لذا در توصیه اخیر رهبر انقلاب نیز مشاهده می شود که معظم له ابتدا سفارش به صبر و استقامت درونی و ایجاد تهذیب و تقوای فردی دارند و سپس ترویج مفهوم صبر و در آخر ایستادگی در برابر دشمنان.

نکته مهمی که از آیه و از دستور «صابروا» استفاده مى شود این است که هر قدر دشمن بر استقامت خود بیفزاید ما نیز باید بر پایدارى و استقامت خود بیفزاییم (زیرا صابروا در باب مفاعله به معنای یک عمل دو طرفه است).

دستورالعمل سوم: حفظ مرزها در برابر تهاجم نظامی و فرهنگی

در مرحله سوم با دستور «رابطوا» می فرماید که در حفظ مرزهاى جغرافیایى از هجوم دشمن، حفظ مرزهاى اعتقادى و فکرى، از طریق مباحثات علمى و حفظ مرز دلها، از هجوم وسوسه‏ها بکوشید.

رسول خدا (ص) فرمودند: «اصبروا على الصَلَوات الخمس و صابروا على قتال عدوّکم بالسیف و رابطوا فى سبیل‏اللَّه لعلّکم تفلحون؛ بر نمازهاى شبانه روزى پایدارى کنید و در جهاد با دشمن، فعّال و در راه خدا با یکدیگر هماهنگ باشید تا رستگار شوید.»

کلمه «رابطوا» از ریشه‏ «رباط» به معناى بستن چیزى در مکانى است. واژه مرابطه نیز به معنى مراقبت از مرزها آمده است زیرا سربازان و مرکبها و وسایل جنگى را در آن محل نگاهدارى مى کنند. لذا در آیه سفارش به مراقبت و بستن سرحدات و مرزهای کشور در برابر تهاجم دشمنان شده است. این دستور به خاطر آن است که مسلمانان هرگز گرفتار حملات غافلگیرانه دشمن نشوند و نیز به آنها دستور آماده باش و مراقبت همیشگى در برابر حملات شیطان و هوسهاى سرکش مى دهد، تا غافلگیر نگردند، و لذا در بعضى از روایات از على علیه السلام این جمله به مواظبت و انتظار نمازها یکى بعد از دیگرى تفسیر شده است ، زیرا کسى که با عبادت مستمر و پى در پى دل و جان خود را بیدار مى دارد همچون سربازى است که در برابر دشمن حالت آماده باش به خود گرفته است.

دستور سوم آیه یعنی «مرابطه» معنای بسیار وسیعی دارد و نباید گمان نمود که تنها شامل هجوم مسلحانه دشمن است. زیرا چه بسا هجوم نظامی عیان تر و مشخص تر باشد اما تهاجم فرهنگی و فکری و به تعبیر رهبر انقلاب شبیخون فرهنگی نامحسوس است و جلوگیری از آن نیز بسیار مشکل خواهد بود. لذا مرابطه شامل هرگونه آمادگى براى دفاع از خود و جامعه اسلامى را شامل مى شود.

علما، مرزداران جامعه اسلامی

در برخی روایات از علماء و دانشمندانی که در راه مقابله با تهاجم فکری و فرهنگی دشمن ایستادگی و تلاش می کنند تعبیر به مرابطین یا مرزداران شده است. از جمله امام صادق (ع) مى فرماید: «علماء شیعتنا مرابطون فى الثغر... دانشمندان پیروان ما همانند مرزدارانى هستند که در برابر لشکر ابلیس صف کشیده اند و از حمله کردن آنها به افرادى که قدرت دفاع از خود ندارند جلوگیرى مى کنند.»

در ذیل این حدیث مقام و موقعیت آنها برتر و بالاتر از افسران و مرزدارانى که در برابر هجوم دشمنان اسلام پیکار مى کنند شمرده شده است و این به خاطر آن است که آنها نگهبانان عقاید و فرهنگ اسلامند در حالى که اینها حافظ مرزهاى جغرافیایى هستند. مسلما ملتى که مرزهاى عقیدتى و فرهنگى او، مورد حملات دشمن قرار گیرد و نتواند به خوبى از آن دفاع کند در مدت کوتاهى از نظر سیاسى و نظامى نیز شکست خواهد خورد.

چهارمین دستورالعمل: همه چیز در سایه تقوی

آخرین دستور که همچون چترى بر همه دستورات سابق سایه مى افکند دستور به پرهیزکارى است. در حقیقت «استقامت»، «مصابره» و «مرابطه» باید آمیخته با تقوى و پرهیزکارى باشد و از هرگونه خودخواهى و ریاکارى و اغراض شخصى به دور گردد. اگر تقوا نباشد هر سه دستور گذشته نیز یا به کلی روی زمین می مانند و یا لااقل به سرانجام مطلوب و مورد نظر قرآن نمی رسند.

سنت فراموش شده!

نکته پایانی در خصوص حفظ روابط درونی و انسجام تشکیلاتی اینکه در قرآن کریم دو بار در آیات 54 سوره مائده و آیه 28 و 29 سوره فتح ضمن اشاره به یاران آخرالزمانی حضرت مهدی (عج) در توصیه آنها از دو تعبیر مشترک استفاده می کند. می فرماید آنها کسانی اند که «أشدّاء علی الکفار» و «رُحماء بینهم» هستند. یعنی بر کافران سختگیرند و نسبت به یکدیگر مهربان و دلسوزند. آرى آنها کانونى از عواطف و محبت نسبت به برادران و دوستان و همکیشانند، و آتشى سخت و سوزان و سدى محکم و پولادین در مقابل دشمنان .

در روایات فراوانی نسبت به مسئله محبت متقابل اسلامى تأکید شده که نشان دهنده حفظ روابط درونی شیعیان و جامعه اسلامی است. امام صادق (ع) می فرمایند: «مسلمان برادر مسلمان است؛ به او ستم نمى کند، تنهایش نمى گذارد، تهدیدش نمى کند، و سزاوار است مسلمان در ارتباط و پیوند و تعاون و محبت و مواسات با نیازمندان کوشش کند، و نسبت به یکدیگر مهربان باشند، تا مطابق گفته خداوند «رحماء بینهم» نسبت به یکدیگر با محبت رفتار کنید، و حتى در غیاب آنها نسبت به امورشان دلسوزى کنید، آنگونه که انصار در عصر رسول الله بودند.» در تفسیر ارزشمند نمونه بعد از بیان روایت فوق می نویسد: «عجیب است که مسلمانان امروز از رهنمودهاى مؤثر این آیه و ویژگیهایى که براى مؤمنان راستین و یاران رسول الله (ص) نقل مى کند فاصله گرفته اند، گاه آنچنان به جان هم مى افتند و کینه توزى و خونریزى مى کنند که هرگز دشمنان اسلام آنچنان نکردند! و گاه با کفار آنچنان پیوند دوستى مى بندند که گویى برادرانى از یک اصل و نسبند!»