مرتضی اصفهانی
موضوع میادین مشترک نفتی و گازی، موضوع دردناکی است که یادآور از دست رفتن بخشی از ثروتهای ملت ایران به دست همسایگان در رقابتی ناجوانمردانه است.
وقتی مقام معظم رهبری در نخستین سفر خود پس از به‌کارگیری واژه جهاد اقتصادی به عنوان شعار ملی ایرانیان در سال جدید به عسلویه سفر کردند، به راحتی می‌شد منظور ایشان از مبارزه اقتصادی را مصداق‌یابی نمود.
ایران سال‌هاست، در انتقال تکنولوژی و بستن قراردادهای جهانی برای توسعه میادین نفتی خود در فشار است و از دیگر سو، رقبای ایران در منطقه با بیشترین توان شرکت‌های خارجی در تلاش برای به دست آوردن ذخایر هیدرو کربوری مشترک با ایران هستند.
بنا بر این گزارش، تجربه تحریم‌های سه دهه گذشته، به خوبی نشان داده که هرگاه ایرانیان این تحریم‌ها را با روحیه جهادی نگریسته‌اند، به عاملی برای رشد و پیشرفت و رسیدن به خودکفایی داخلی تبدیل شده‌اند؛ مانند خودکفایی در صنایع موشکی و نظامی و یا خودکفایی در تولید بنزین و بسیاری موارد دیگر.
اما هرگاه تلاش شده تا در برابر تحریم‌ها ـ بر پایه قواعد و بخشنامه‌های موجود در بروکراسی سالخورده و ناکارآمد کشور ـ روبه‌رو شود، نتیجه‌ای جز افزایش فشار بر اقتصاد ملی نداشته است.
در این باره، علی احمدی، کار‌شناس نفتی در گفت‌وگو با «تابناک»، از برداشت روزانه ۴۰۰ هزار بشکه‌ای قطر از لایه نفتی پارس جنوبی خبر داد.
وی گفت: در حالی که اصولا در درون کشور، پارس جنوبی را تنها به عنوان یک میدان گازی می‌شناسند، باید به آگاهی مردم رساند که این میدان، لایه بزرگ نفتی و همچنین لایه بزرگی از میعانات گازی نیز دارد.
احمدی خاطرنشان ساخت: ایران علاوه بر برداشت گازی به میزان یک سوم قطر، در برداشت از میعانات گازی نیز با این کشور، شریک یا بهتر بگوییم رقیب است، ولی متأسفانه، تاکنون هیچ گونه نفتی توسط ایران از این میدان برداشت نشده است.
گفتنی است، امروز در خبر‌ها، سخن از دستور وزیر نفت برای باز شدن درب همه انبارهای صنعت نفت برای گسترش دیگر فازهای میدان گازی پارس جنوبی و رسیدن به تولید زود هنگام (جلو‌تر از برنامه) صادر و همچنین قرارداد توسعه این میدان برای برداشت از لایه نفتی نیز بسته شد. هرچند این اقدام جهادی وزیر نفت، جای تقدیر دارد، باید تأکید کرد تا هنگامی که این قرارداد توسعه، به پایان برسد و ایران برداشت نفتی خود را از پارس جنوبی آغاز کند ـ به فرض بازه زمانی دو ساله که معمولا برای توسعه میادین نفتی دریایی زمان بیشتری لازم است ـ قطر ۳۰۰ میلیون بشکه نفت از این لایه برداشت خواهد کرد.
این در حالی است که به گفته سوری، مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس، حجم ذخایر در جای لایه نفتی این میدان ۷. ۵ میلیارد بشکه است، در صورت فرض ضریب بازیافت ۲۰ درصدی ـ که بهترین ضریب برای میدان نفتی ایران است ـ ۱.۵ میلیارد از این ذخایر قابل برداشت خواهد بود.
حال توجه کنیم به این نکته که بیش از یک سال است قطر در حال برداشت از این میدان نفتی است و به فرض که تا کنون نیز به اندازه یکسال با توان روزانه ۴۰۰ هزار بشکه (جمعا ۱۴۶ میلیون بشکه) برداشت کرده باشد تا دوسال آینده که ایران آغاز به برداشت نماید قطر در حدود ۷۵۰ میلیون بشکه برداشت کرده و این شامل نیمی از ذخایر قابل برداشت نفتی موجود در میدان پارس جنوبی است. هرچند این اقدام وزارت نفت جای امید دارد اما ای کاش مسئولان زود‌تر از این‌ها به فکر برخورد جهادی با ثروتهای مشترک در حال برداشتمان توسط همسایگان می‌افتادند حال آنکه هم اکنون ۱۰ سال است توسعه میدان پارس جنوبی از دو طرف (ایران و قطر) آغاز شده و شاید در صورت اتفاق نیافتادن وقفه‌های زمانی خاص روند توسعه این میدان طی چند سال گذشته در سمت ایران اکنون در وضعیت برابری با قطری‌ها قرار داشتیم.
