متأسفانه خاویار چون محصولش جمع شده است و معمولاً ما و روسیه باید با هم تصمیم بگیریم، روسیه صادرات خود را وتو کرده است و ما نمی­توانیم خاویار صادر کنیم و خیلی مختصر در حد سهمیه خودمان. این زیاد اثر ندارد. مگر اینکه تولید خاویار را توسعه دهیم. تولید خاویار در ایران کم شده است. باید تولید آن را توسعه داد. باید با وزارت کشاورزی صحبت شود که تولید را توسعه دهیم تا قابل صادرات باشد؛ والا برای تولیدی برای صادرات نداریم، اما وضعیت خشکبار الان عادی است و صادرات آن هیچ‌وقت متوقف نشده و تنها به‌خاطر مسائل مالی است، چون در خشکبار دچار ضرر و زیان انتقال پول هستیم. ما بین پنج تا هفت درصد هزینه می‌کنیم تا پول را از نقاط مختلف دنیا بتوانیم به کشورمان بیاوریم و آن را به ریال تبدیل کنیم و به دست تولیدکنندگان برسانیم. این مشکل بزرگی است که نه تنها برای خشکبار بلکه برای همه محصولات صادراتی وجود دارد. ان‌شاءالله اگر تحریم‌ها از ماه بهمن و اسفند شروع به برداشتن شود ـ که هنوز هیچ آثاری از آن هویدا نیست ـ و تحریم بانکی مرتفع شود، صادرات خشکبار به خاطر نقل و انتقال آسان‌تر پول رونق بیشتری پیدا می‌کند. در واقع ما در مواد غذایی مثل خشکبار، خاویار، سبزیجات و صیفی‌جات تحریم نبوده‌ایم. تحریم ما در نقل و انتقال پول بود.

آمریکا از خشکبار ما سه کالا را می‌خرد: کشمش، خرما و پسته. هر سه این محصولات دارای سود بازرگانی بالایی هستند. برای پسته ما 300 درصد سود بازرگانی گذاشته‌اند. ما به آن علت نمی‌توانیم صادر کنیم، ولی الان حق داریم صادر کنیم. ورود مواد غذایی به آمریکا آزاد است، ولی چون نقل و انتقال پول نیست، نمی‌توانیم حمل کنیم. اگر نقل و انتقال پول آزاد شود می‌توانیم حمل کنیم، اما پسته را نمی‌توانیم. در موضوع پسته در سال 1364 و در زمانی که آقای قاسمی رئیس بانک مرکزی و میرحسین موسوی نخست‌وزیر بود، آنها طرحی را در دادگاهی بردند که ایران دفاع نکرد. من آن زمان خیلی سعی کردم این موضوع حل شود. نرخ دلار ما در سیستم بانکی در آن زمان هفت تومان و در بازار 60 تومان بود. یعنی 60 تومان گواهینامه داشت و هفت تومان هم نرخ رسمی آن بود. آنها نوشتند این 60 تومان چیست؟ اینها هم جواب ندادند. گفتند نرخ ما رسمی است. با هفت تومان رفتند علیه ما پرونده‌سازی کردند که ایران پسته را در بازار آمریکا دامپینگ (dumping) می‌کند. آن دامپینگ را از آنجا بهانه گرفتند و 300 درصد سود بازرگانی خاص برای پسته ایران گذاشتند. پسته ایران آزاد است، ولی 300 درصد باید سود گمرک بدهیم و وقتی 300 درصد می‌خواهیم بدهیم، معلوم است؛ عملاً یعنی ممنوع است.

پسته آمریکا سال 61، 62 و 63 کشت شده است و با این برقراری محدودیت برای ما، پسته خودشان را رواج می‌دهند. ما از نظر پسته مشکلی نداریم. چون در مرز 200 هزار تن تولید است و قدرت صادرات به همه‌ جا را داریم. صادرات ما از آمریکا بیشتر است. تولید آمریکا از ما بیشتر است که مصرف داخلی خود را دارد. گیر ما به آمریکا در پسته نیست، گیر ما به آمریکا در سیستم بانکی است و آن موضوع سود بازرگانی است که برقرار کردند.

وقتی سیستم بانکی کار نکند، بقیه کارها مشکل است. مشکل در سیستم بانکی باید حل شود. هنوز هیچ خبری از برداشتن تحریم از سیستم بانکی ما نیست. ما تا این لحظه هیچ آثاری از برداشته شدن تحریم‌ها نمی‌بینیم. در حد شعار از طرفین می‌شنویم.

پی نوشت:

1- بر اساس تفاهم صورت گرفته طبق برجام، امکان صدور برخی اقلام شامل فرش، پسته و خاویار از ایران به آمریکا فراهم خواهد شد. لازم به ذکر است صادرات این اقلام به آمریکا که در سال 2000 آزاد شده بود و مجددا در سال 2010 ممنوع گردید.