اقتصاد

جابجایی دهک های درآمدی را ممکن می بینم

امروز دولت بجز تعداد معدودی کالای خاص برای بقیه کالا ها دلار 2400 تومانی می دهد و این یعنی درآمدی دقیقا دو برابر سال های گذشته دارد.

خانم دکتر رویا طباطبایی اصل را ارباب رسانه به عنوان یک کارشناس بی طرف اقتصادی می شناسند و تحلیل های وی را عمدتا به عنوان نظر کارشناسی صرف به سادگی می پذیرند. وی عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی است و بیش از 15 سال است که به تدریس و تحقیق در حوزه اقتصاد اشتغال دارد.موضوع پیشنهاد دولت برای اختصاص یارانه ارزی ماهانه 90 هزار تومانی را با وی به گفتگو نشستیم. این موضوع در روز های گذشته مجلس و رسانه ها را به هم ریخته است.

* خانم دکتر طباطبایی نظر خود را ابتدا در مورد امکان پرداخت یارانه 135 هزار تومانی (90+45)  به 74 میلیون نفر بفرمایید؟
البته از نظر من تعداد یارانه بگیر های دولت نباید بیش از 70 میلیون باشند.
البته این مساله روی افراد مختلف یکسان عمل نمی کند در خانوار های پرجمعیت مطمئنا بیشتر اثر می گذارد زیرا بخشی از هزینه های خانوار ثابت است.
این مساله حتی می تواند باعث جابجایی دهک های درآمدی شود

 * چگونه یعنی آنقدر درآمد بالا می رود که از دهک ده به دهک نه می روند؟
بله حتی ممکن است افرادی از دهک ده به 8 بروند یعنی دو دهک جابجا شوند زیرا امروز ما خانوار هایی را داریم که کل درآمد آنها 300 هزارتومان هم نیست اینها اگر چهار نفر باشند 400 هزار تومان یارانه می گیرند یعنی یک دفعه درآمد شان دو برابر می‌شود و البته چون دهک های پائین معمولا خانواده های بزرگ تری دارند این اثر بیشتر است.
این اثر تا جایی است که حتی ممکن است رغبت به کارکردن را بین برخی از این اقشار که درآمد کمی در ازای کار خیلی سخت دارند از بین ببرد.

 * این مساله قدرت چانه زنی کارگر برای حقوق را بالاتر نمی برد؟
چرا ممکن است ولی در شرایط بد کارفرمایان امروز ما، امکان پرداخت برای اغلب آنان نیست و اگرچه عرضه نیروی کار دیگر کار خود را با قیمت نازل عرضه نمی کند اما تقاضا هم نمی تواند کار را با قیمت بالاتر تقاضا کند و این یعنی تعطیلی مشاغل سخت.

 * اما بعد تورم چه می‌شود؟
این یارانه در اقشار ضعیف که معمولا درآمدشان کمتر از نیازهایشان است به طور کامل به تقاضای موثر تبدیل می گردد. این مساله تورم را به صورت بسیار جدی افزایش می دهد و اگر این مساله با افزایش مجدد نرخ ارز هم همراه باشد مجددا تورم افزایش می یابد و یک سیکل معیوب افزایش قیمتها شکل می گیرد که ممکن است آثار بسیار بد درآمدی بر اقشار متوسط جامعه داشته باشد و حتی اقشار متوسط روبه پایین را به دهک های پایین تر جابجا کند که این همان جابجایی دهکی است و آثار اجتماعی بسیار ناگواری را می تواند در پی داشته باشد.
این موضوع به سرمایه انسانی ما در جامعه لطمات بزرگی می‌زند که قابل جبران نخواهد بود.

 * از امکان موضوع بحث نکردیم؟
البته فکر نمی کنم مجلس به دولت اجازه چنین ریسک بزرگی برای اقتصاد را بدهد و البته حتی خود دولت هم با مطالعه بیشتر همچنان راغب بماند اما از نظر امکان فکر نمی کنم غیر ممکن باشد دولت تا کنون با ارز 2400 تومانی که می فروشد خیلی کسری ها را جبران کرده و این در کنار بودجه انقباضی که برای طرحهای عمرانی و تحقیقاتی در پیش گرفته شده مشکل دولت را حل کرده است.
درست است که  فروش نفت ما نصف شده اما درآمد دولت از محل فروش دلار دقیقا دو برابر شده است و بودجه سازمان ها را هم بسیار کاهش داده اند امروز دولت بجز تعداد معدودی کالای خاص برای بقیه کالا ها دلار 2400 تومانی می دهد و این یعنی درآمدی دقیقا دو برابر سال های گذشته دارد.
فکر می کنم بتواند ماهی 135 هزار تومان را بدهد اما امیدواریم تن به این اشتباه بزرگ ندهد و چنین ریسکی نکند.

https://shoma-weekly.ir/HjdTC1