استان ایلام در فرایند توسعه با مشکلات و چالشهایی مواجه است این در حالی است که این استان به لحاظ ژئوپولتیک، منابع زیرزمینی چون نفت و گاز و منابع انسانی از طرفیت بالقوه خاصی برخوردار است که در صورت توجه می‌تواند حتی بخشی از نیازهای کشور را نیز تأمین نماید. این استان به لحاظ تاریخی در گذشته مخصوصاً در دوره پهلوی سخت مورد بی‌مهری واقع شده و از حداقل امکانات زیرساختی بهره‌مند بود. با پیروزی انقلاب اسلامی در ایران و تحمیل جنگ از سوی رژیم بعثی عراق و انهدام حداقل زیرساخت‌ها فرایند توسعه نیافتگی استان شرایط سخت‌تری را به خود گرفت و مشکلات ایلامیان مضاعف گردید. البته ذکر این نکته را در اینجا ضروری می‌دانم و آن این است که به برکت جمهوری اسلامی ایلام گامهای بلند توسعه را طی کرده است اما عمق مشکلات بالا است و با روند توسعه مطلوب همچنان فاصله بسیار دارد.
امروز ایلام همچنان بالا‌ترین نرخ بیکاری و فقر را در کشور داراست و طبیعتاً با وجود این فضا نابرابری اجتماعی نیز دامنه‌ای گسترده دارد. شناخت چالش‌ها و مشکلات و اهتمام به رفع آن‌ها می‌تواند ایلام را در بستر توسعه پایدار قرار دهد.
از مهم‌ترین چالشهای پیش رو در استان نبود «سند راهبردی توسعه استان» است. متأسفانه علی‌رغم اجرای پنج برنامه توسعه در ایران و ایلام هنوز اولویتهای توسعه در این استان مشخص نیست. هر دولت و استانداری به تناسب سلیقه خود به روند توسعه استان نگاه می‌کند و به دلیل آنکه این نگاه‌ها کار‌شناسی نیست با وجود صرف هزینه‌های بسیار ایلام همچنان در زمره استانهای محروم قرار دارد و بالا‌ترین نرخ بیکاری را در کشور شاهد است. به راستی اولویت توسعه در ایلام با کشاورزی و دامپروری است یا با صنعت؟ یا با تجارت و...
این سئوالی است که در ایلام نمی‌توان برای آن جوابی روشن پیدا کرد، لذا در گام اول برای توسعه استان این نقیصه را باید رفع کرد. به دلیل فقدان نگاه راهبردی و حاکمیت نگاه سلیقه‌ای به روند توسعه استان چون نیاز سنجی استان به‌عمل نیامده هر اقدام و حرکتی منجر به حل معضلات استان نخواهد شد. متاسفانه ایلام در جنگ آسیب جدی دید اما به دلیل همین معضل که اشاره کردم پرونده بازسازی در ایلام بدون حل معضلات ایلام که ارتباط مستقیم با جنگ داشت، بسته شد و ایلام یک فرصت تاریخی برای جبران عقب ماندگیهای خود را از دست داد. امروز آثار جنگ در ابعاد مختلف در زندگی ایلامیان نمایان است و هر روز قربانی می‌گیرد اما این قربانیان متولی ندارند.
با شتاب گرفتن روند توسعه استان و اتخاذ سیاست خصوصی‌سازی و اعلام اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی سرمایه‌گذاری دولتی تقریبا ممنوع شده است و این امر ایلام را با مشکل روبرو ساخته است. زیرا به دلیل محدودیت سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در این استان روند توسعه بسیار کند شده است. در جریان سفر دولت نهم و دهم به ایلام و بر اساس مصوبات دولت برای ایلام هشت پروژه صنعتی بزرگ در نظر گرفته شد که به دلیل همین محدودیت قانونی کاملا منتفی شد. به نظر می‌رسد دولت باید مناطق محرومی چون ایلام را به شکل ویژه مورد توجه قرار دهد و آن مستلزم سرمایه‌گذاری دولت است.
فقدان منابع مالی و سرمایه‌گذاری و عدم وجود زیرساختهای لازم فرصت توسعه از استان را سلب می‌نماید. پیشنهاد می‌گردد در این راستا:
۱-ایجاد منطقه آزاد تجاری مهران
۲-ایجاد منطقه آزاد انرژی در دهلران
۳-تشویق و حمایت از سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی در ایلام
۴-توسعه زیرساختهای استان چون احداث راه‌آهن به ایجاد بزرگراه و آزادراه‌ها، ایجاد فرودگاه مهران، و توسعه فرودگاه ایلام... می‌توان بر بخشی از این معضلات فائق آمد.
در پایان باید گفته شود در کنار این مباحثی که اشاره شد، بی‌توجهی به نخبگان ایلامی عمق محرومیت را مضاعف کرده و امروز موج مهاجرت نخبگان ایلامی از استان به دیگر مناطق کشور و تهران موجی فراگیر به خود گرفته و زنگ خطر را برای توسعه پایدار استان به صدا در آورده است. امید آن دارم در سایه عنایت و توجه مسئولان عالیه نظام و ایجاد وحدت و همدلی در داخل استان و بهره‌گیری از منابع عظیم مادی و معنوی استان ایلام این ضعف تاریخی مرتفع گردد.
*دبیر حزب موتلفه اسلامی استان ایلام