سمانه سعیدی- تا چندی پیش وقتی حرفی از اعتیاد به عنوان یک بلای خانمان سوز به میان می‌آمد، تصور مردی با چهره رنگ پریده و صورت استخوانی و تکیده فورا جلوی چشم‌ها ظاهر می‌شد که تصویر نوستالوژیک آن می‌شود‌‌ همان سریال آینه عبرت معروف که با دیدن آن در‌‌ همان ایام پخش همه احساس تاسف برای شخصیت‌های اول فیلم می‌کردند، اما این روز‌ها با گذشت زمان گویا آینه عبرت هم تغییر چهره داده است این بار با وجود آماری که گواه افزایش میزان گرایش و مصرف زنان به مواد مخدر و افیونی است آن روی آیینه را به زنانی مختص کرده است که به دلایلی گوناگون روبه این مسئله می‌آورند.

نکته قابل توجه اینجا است که با تغییر سبک زندگی و افزایش اشتیاق زنان به لاغری، زیبایی‌های کاذب گرفتاری دربند مدرنیته و عواملی از این قبیل به ناچار هنجارهای اجتماعی جای خود را به یک سری از ناهنجاری‌ها داده است. به طور مثال تا همین چند سال پیش بود که اگر زن و یا دختری در اماکن عمومی اقدام به کشیدن سیگار و حتی قلیان می‌کرد، با نگاه تشر مانند عابرین پیاده و سواره در خیابان مواجه می‌شد و همین نگاه‌ها باعث می‌شد آن فرد متوجه وهن حرکت خود به عنوان یک زن در معابر عمومی بشود و حداقل جلوی چشم عموم و انظار اقدام به این عمل نکند.

در یک نگاه جامعه‌شناسانه باید میل برخی از زنان به استعمال دخانیت را ناشی از کاهش فشار هنجار دانست به عبارت ساده‌تر مصرف این نوع محصولات دخانی خاص برای زنان ما در جامعه قبیح است و این روز‌ها با دلایل کذایی مثل اینکه سیگار و قلیان که مخدر نیست و یا سیگار دستم می‌گیرم تا باکلاستر خودم را نشان بدهم! دیگر استعمال این مواد ناهنجاری چندانی تلقی نمی‌شود. این درحالی است که همه ما می‌دانیم تاثیر مخدر اعم از سیگار و قلیان کم از مخدرهای افیونی نیست و نباید استفاده از مخدر را منحصر به مواد افیونی دیگر کرد.

اما برای مقابله با این پدیده نوظهور که ممکن است در بازه زمانی نه چندان طولانی مدت منجر به افزایش میل زنان به سایر مخدر‌ها شود، از طریق بازگشت به هنجارهای اجتماعی وارد عمل شد. البته بازگشت به این هنجار‌ها به سادگی گذشته و حتی عبور از آن‌ها نیست بنابراین باید تمام نهادهای متولی مسئله آموزش نظیر دانشگاه، مدارس و رسانه‌ها وارد عمل بشوند و با آموزش و نمایش بی‌پرده تاثیرات و عواقب گرایش زنان به سیگار و سایر مخدر‌ها به نوعی جامعه در هوشیاری جامعه نقش آفرین باشند.

*جامعه‌شناس