علیرضا جوادی- همه ما در زندگی روزمره به شیوه‌های مختلف با دیگران ارتباط برقرار می‌کنیم و به تبادل افکار، احساسات و تمایلات خود می‌پردازیم، ارتباط در اشکال مختلف کلامی و غیر کلامی محور اصلی زندگی ما را تشکیل می‌دهد و از اهمیت بسیاری برخوردار است.  هر یک از ما بدون دانشی خاص می‌توانیم اشخاصی را که به لحاظ ارتباطی موفق‌ترند شناسایی کنیم. این افراد آنهایی هستند که دیگران معمولا تمایل خود را برای ارتباط با آنها ابراز می‌کنند.

 چنین اشخاصی به‌راحتی و با گشودگی با دیگران رابطه برقرار می‌کنند، به طور اثر بخشی صحبت می‌کنند، اخبار و پیام‌های خود را به وضوح در طول صحبت منتقل می‌کنند و تماس خود با دیگران را با برجا گذاردن یک احساس مثبت در آنها پایان می‌بخشند.

اما در برخی خانواده‌ها، اعضای خانواده آنطور که شاید و باید مسائل خود را حل و فصل نمی‌کنند، اغلب زوج‌ها از طرز برقراری ارتباط موثر بی‌اطلاعند، حال آنکه عامل صمیمیت، دوستی و موفقیت در جنبه‌های مختلف زندگی بستگی به این دارد که با دیگران چگونه برخورد می‌شود و بدون تردید برقراری یک ارتباط موثر و سازنده با دیگران، بخصوص در زمانی که با آنها اختلاف داریم نقشی مهم در موفقیت‌های اجتماعی و احساس رضایت از زندگی دارد، اما چنین ارتباطی چه ویژگی‌هایی دارد؟ و چگونه می‌توان به آن دست یافت؟

   چگونه ارتباط کارآمدتری داشته باشیم؟

طبق تعریفی که محققان از مفهوم مهارت‌های ارتباطی ارائه داده‌اند، این مهارت‌ها عبارتند از توانایی رابطه برقرار کردن با دیگران به شکل کارآمد و مؤثر. این رابطه در عین اینکه برای خود شخص مفید است برای شخص مقابل هم منافع یکسانی را در بر دارد. مهارت در روابط بین فردی به معنای دست یافتن به اهدافی است که با برقراری تعامل مورد نظر در صدد دست یافتن به آنها هستیم.

 هدف شما ممکن است رفع یک سؤتفاهم، تشریح یک ایده، دلداری دادن به دوستتان، پافشاری روی نظرتان، توجیه کردن استادتان در مورد ضرورت موضوعی که به‌عنوان تحقیق در نظر گرفته اید و یا قانع کردن دیگران جهت تجدید نظر در رفتارهایشان باشد. هر چه ما در برقراری ارتباط کارآمدتر باشیم، احتمال دستیابی ما به هدف هایمان بیشتر خواهد بود.

  ارتباط چهره به چهره؛ کامل‌ترین نوع ارتباط

ارتباط حضوری یا چهره به چهره هنگامی کاملا تاثیرگذار خواهد بود که بعضی نکات ویژه را رعایت کنیم. این نکات موجب تسهیل برقراری ارتباط و درک پیام ما از سوی کارکنان مخاطب خواهند شد. مهم ترین آنها عبارتند از:

1- پرهیز نکردن از لهجه: سعی کنید لهجه خود را پنهان نکنید، اما توجه داشته باشید که باید واضح صحبت نمایید. اگر همکاران و ارباب رجوع گفته های شما را به آسانی درک نمی کنند، پس آرام تر صحبت کنید.

2- تقویت فنون گفت وگو: فنون گفت وگو را تمرین و تقویت کنید. به علاوه، افراد را با نامشان صدا بزنید. همواره سوال کنید، علاقه نشان دهید و با دقت گوش کنید.

3- قطع نکردن صحبت طرف مقابل: هیچ وقت صحبت‌های طرف مقابل را قطع نکنید، مگر این که از موضوع بحث خارج شده باشد. چنانچه فردی با مکث و به کندی صحبت می‌کند، جمله‌های او را تمام شده تلقی نکنید. با حرکت لب، حرف‌های وی را تکرار نکنید. او را برای ادامه صحبت کمک ننمایید و همواره صبور باشید.

4- تقویت کردن شیوه بیان: نه تنها صحبت‌هایتان در خاطره‌ها می‌ماند، بلکه شیوه بیان شما نیز در اذهان ثبت می‌شود. در این راستا، از لحن تند و خشن اجتناب ورزید و هرگز با کارکنان با لحن تحقیرآمیز صحبت نکنید. هنگام صحبت با مسوولا ن با لحن چاپلوسانه نیز صحبت ننمایید.

5- تند و بلند صحبت نکردن: هیچ گاه خیلی تند یا خیلی بلند صحبت نکنید. اگر احساس می کنید آهنگ صدایتان یکنواخت است، یک نفس عمیق بکشید و کوشش نمایید با قدرت بیشتری هنگام صبحت کردن هوا را بیرون بدهید.

6- برقراری ارتباط با نگاه کردن: سعی کنید با نگاه کردن ارتباط برقرار کنید. البته به طرف مقابل زیاده از حد هم خیره نشوید. ارتباط گران قوی، اولین تماس چشمی خود را قطع نمی‌کنند. بلکه پس از چند ثانیه و به تدریج این کار را انجام می دهند. هنگامی که با فردی به صورت چهره به چهره صحبت می‌کنید، در آن واحد به هر دو چشم او نگاه کنید.

7- تمرکز کردن بر گفت وگو: تمام توجه‌تان را به گفت وگو معطوف کنید. اگر با کسی صحبت می‌کنید، نباید هیچ مساله‌ای باعث حواس پرتی شما شود. از نظر فردی که با وی صحبت می‌کنید، ناشایست و بی‌ادبانه است که مرتب به این سو و آن سو نگاه کنید.

8- پرهیز از صحبت زیاد: تنها خودتان صحبت نکنید، بگذارید طرف مقابل هم حرفش را بزند. به واکنش‌های او دقت کنید و مطمئن شوید که منظور شما را فهمیده است. حتی هنگامی که سعی دارید طرف مقابل را متقاعد سازید، بیشتر نیمی از زمان گفت وگو را به خودتان اختصاص ندهید.

9- تشویق افراد به صحبت کردن: افراد مقابل را تشویق کنید تا درباره خودشان صحبت کنند. مهارت آنها را ارج بگذارید و از آن استفاده کنید.

10- زیاد جدی نبودن: در کارها جدی باشید، نه خیلی زیاد و نه در همه اوقات! بیش ازحد جدی بودن مصاحبت با شما را کسالت آور می کند. مجبور نیستید لطیفه تعریف کنید، اما دنبال نکته های جالب و خوشمزه ای که در رخدادهای روزمره پیش می آید، بگردید و آنها را برای کارکنان و ارباب رجوع تعریف کنید. تنها ماجراهای خنده آور را که برای خودتان اتفاق می افتد، تعریف کنید. البته به یاد داشته باشید هرگز دیگران را مسخره نکنید.