به‌خاطر داریم که چند ماه قبل اعتراضات خانم دستجردی به عدم تخصیص ارز برای واردات دارو منجر‌به عزل ایشان از وزارت گردید و ایشان گفتند که فعلاً برای تبعیت از رهبری سکوت کرده و بعداً در مورد عزل خود و علل آن افشاگری می‌کنند اما شاید از رصد سایر اخبار بتوان تا حدودی به کنه موضوع پی برد.
در عرف جامعه معنای عدالت در سلامت این است که دارو به موقع و با قیمت مناسب در اختیار بیماران قرار گیرد. اگر پزشک تجویز کند که بیمار باید فلان داروی خارجی را مصرف کند نمی‌توان گفت که چون ارز نداریم حتماً باید داروی ایرانی مصرف شود. در مورد تلویزیون یا کالاهای دیگر می‌توانیم حتی مردم را مجبور کنیم جنس خارجی نخرند اما در مورد دارو نمی‌توان چنین بی‌عدالتی را در حق بیماران روا داشت. بر اساس مبانی اقتصاد آزاد هم کشور تحریم شونده و هم کشور تحریم کننده از تحریم‌ها آسیب می‌بینند اما بعضی از ضررها جبران ناپذیرند؛ آسیب‌های ناشی از کمبود دارو به ویژه داروهای گروه خاصی از بیماری‌ها به مرگ منتهی می‌شوند. رئیس انجمن اقتصاد داروی ایران گفت: قیمت داروی ضدسرطان «هرستپین» که متأسفانه با ارز آزاد هم وارد می‌شود، به هر آمپول ۴ میلیون تومان رسیده و برای بیماری که باید ۴ بار در ماه تزریق کند ماهانه ۱۶ میلیون تومان هزینه دارد. قیمت برخی داروهای ام‌اس هم به هر دارو ۱۱میلیون تومان رسیده است.
چرا دارو کالای استراتژیک است
مقوله دارو در کشور یک حساسیت ویژه دارد و در تمام جوامع از جمله ایران دارو یکی از کالاهای پرمصرف، اساسی و استراتژیک است. اگرچه 96 درصد داروهای مصرفی مردم در داخل تولید می‌شوند اما حدود 50 درصد مواد اولیه دارویی صنعت داروی کشور از خارج وارد می‌شود.
واردات مواد اولیه دارویی به معنای ناتوانی صنعت داروی کشور نیست بلکه در کشورهای پیشرفته و حتی آمریکا و اروپا نیز وضعیت در مورد واردات مواد اولیه دارویی به همین شکل است، تولید همه مواد اولیه دارویی مقرون به صرفه و بعضاً ممکن نیست. به گفته رئیس انجمن اقتصاد داروی ایران 4 درصد داروی وارداتی کشور نیز اگر با ارز مرجع انجام شود در زمانی که دلار 900 تومان بود و تحریم نبودیم، سالانه به حدود یک میلیارد تومان ارز نیاز داشت و اکنون نیز سالانه باید حداقل یک میلیون و 200 هزار دلار ارز مرجع برای واردات این داروها اختصاص پیدا کند و برای واردات مواد اولیه هم سالانه به 5/1 میلیارد دلار ارز نیاز است، بنابراین کل سیستم دارویی کشور سالانه 7/2میلیارد دلار ارز مرجع نیاز دارد تا بیماران با کمبود دارو مواجه نشوند.
چرا دولت ارز برای دارو نمی‌دهد؟
مهدی‌‌زاده گفت: ایرادی که هم‌اکنون به سیستم دارویی کشور وارد است این است که یا ارز مرجع دارویی را کم اختصاص می‌دهند یا دیر اختصاص می‌دهند. دارو با کالاهای دیگر فرق می‌کند چون جایگزین ندارد، اگر یک ماه یک ماده غذایی وارد نشود و در کشور نباشد، مردم شکم خود را با یک غذای دیگر سیر می‌کنند و اتفاقی نمی‌افتد. این در حالی است که پرداخت سالانه 7/2 میلیارد دلار ارز دارویی برای دولت رقمی نیست. دولت باید این اعتبار را برای بیماران کنار بگذارد و به موقع تخصیص دهد زیرا حتی اگر یک ماه دارو کمبود داشته باشد اگر ماه بعد 10 برابر هم ارز دارو بدهند جبران نمی‌شود زیرا تعدادی از بیماران در همان یک ماه می‌میرند.
آقای دولت اولویت تخصیص ارز به کالاها کی شامل دارو می‌شود؟با توجه به گفته‌های دکتر مهدی‌‌زاده و آنچه که از عزل دکتر دستجردی و صحبت‌های وزیر اسبق بهداشت، علیرضا مرندی برمی‌‌آید این است که عدم تخصیص بودجه لازم از طرف دولت به صنعت دارو دلیل اصلی کمبود داروست.
دولت با وجود کمبود ارز ناشی از اعمال تحریم‌ها مجبور به اولویت‌بندی در تخصیص ارز است اما متأسفانه در این اولویت‌بندی دارو بر دیگر کالاها ارجح نیست!
