أمحی الظُّلَم لِتذاکیرِ الهِمَم. (۱)

تاریکی‌ها، همت‌ها را محو می‌کند.

این بیان نیز یکی از سه تمثیلی است که اولین بار در کلام مولا علی (ع) به کار برده شده است و در طی آن یاران خویش را به جهاد ترغیب می‌نمایند.

غروی می‌گوید: این ظلمت اعم است از تاریکی شب، که در آن می‌خوابند و تاریکی نفس، که حاصل گناهان است، زیرا هر دو، نور فکر و تصمیم را محو می‌کند. (۲)

ظهیر فارابی در این زمینه چنین سروده:

کسی که بر سر خواب سحر شبیخون زد

هزار دولت بیدار را به خواب گرفت (۳)

پی نوشت:

۱- نهج البلاغه، خطبه ۲۱۱

۲- الامثال و الحکم، ص ۵۱

۳- تکمله امثال و حکم.