بورس بین عرضه‌کنندگان و تقاضاکنندگان سرمایه ارتباط برقرار می‌کند و معاملات بازار سرمایه را تنظیم می‌نماید. همچنین با قیمت‌گذاری سهام و اوراق بهادار تا حدودی از نوسان شدید قیمت‌ها جلوگیری می‌کند. اینها همه تعاریفی است که برای بورس ارائه می‌شود؛ اما از تعریف تا عمل، معمولا، فاصله زیادی وجود دارد.
چرا چرخه تولید در کشور ما هنوز معیوب است؟ شاید در حال حاضر یکی از علل را بتوان انتظار بیهوده برای نتیجه یا پایان مذاکرات دانست. مذاکراتی که بیشتر ارکان اقتصادی را معطل خود نگه داشته است. یکی دیگر از علت‌ها هم انتظار برای سرمایه‌گذاری خارجی است. رئیس بانک مرکزی می‌گوید: «ثبات حاکم بر بازار در ایران که در دو سال اخیر پدیدار شده است با ادامه رفتارهای منطقی دولت و اعمال انضباط دقیق مالی از سوی بانک مرکزی به طور جدی‌تری دنبال خواهد شد تا زمینه برای سرمایه‌گذاری خارجی بیش از پیش فراهم شود.»
بنابراین علت العلل معطلی اقتصاد ایران، انتظار برای مذاکرات است.
حسین عبده تبریزی دبیرکل اسبق بورس تهران و مشاور فعلی وزیر مسکن و راه در این زمینه می‌گوید: «رشد مثبت اقتصادى هم اکنون تا پایان سال به سمت صفر میل می‌کند. سال 94 یکى از سخت‌ترین سال‌هاى اقتصادى تاریخ کشور است و نتیجه توافق مذاکرات در سال 94 تنها تاثیر انتظارى بر بازارها دارد.»
اما از زمان تأسیس بورس گفته‌اند بورس هر کشور دماسنج اقتصادی آن کشور است و از روی آن می‌توان وضعیت اقتصادی هرکشور را ارزیابی کرد و حالا قضاوت روی دماسنج اقتصادی ایران، ما را به نتایج خوبی نمی‌رساند. چند روزی اوضاع شاخص ها بهتر می شود، موج امیدواری و دوباره ...
آنچه مشخص است اینکه این روزها حال بورس خوب نیست. عبده تبریزی در همایش بورس در دوراهی مذاکرات، این‌گونه می‌گوید: «با نگاهی به قیمت واقعی، مشخص می‌شود شاید بازار اشتباه نکرده و شاخص فعلی نسبت‌به سال 83 پایین‌تر بوده و فقط به دلیل روی‌کارآمدن دولت یازدهم، تصورات عجیبی از شاخص وجود داشت که منجر به افزایش آن شد.»
بنابر اخبار مطرح‌شده پس از تحویل دولت و تعیین اعضای کابینه و فراخوان رئیس‌جمهور یازدهم، بخش زیادی از سرمایه‌های مردم به این بازار منتقل شد و حجم و ارزش معاملات افزایش یافت. آن روزها تقریبا تمام رسانه‌ها و کارشناسان از جهش در اقتصاد کشور و استقبال سرمایه‌های مردمی از بورس سخن می‌گفتند و حتی شخصیت‌های سیاسی که در زمان دولت قبل شاخص پایین‌تر از ۴۰ هزار واحد را حبابی می‌خواندند! به بهره‌برداری سیاسی از رشدهای هر روزه شاخص بورس پرداختند و آن را نتیجه روی‌کارآمدن دولت جدید و متاثر از چشم‌اندازهای پیش رو می‌دانستند.
اما رشد شاخص بورس تهران از ۴۵ هزار واحد در زمان انتخابات تا ۹۰ هزار واحد در همان فضای هیجانی و بزک شده ادامه یافت. این روند رشد نامطلوب که پس از انجام برخی تحرکات سیاسی مانند تماس تلفنی رئیس جمهور روحانی با اوباما و توافق ژنو بیش از پیش تقویت و تهییج می‌شد، ناگهان تحت تاثیر جلسه سهامداران بزرگ و مدیران بازار سرمایه با تیم مذاکره‌کننده در دی ماه ۹۲ تغییر جهت داد و اتفاقات بعدی بورس تهران نشان داد که بسیاری از پول‌های وارد شده به بازار توسط این جریانات در همان مقطع از بازار خارج شده است.
اما آن چه امروز رخ می‌نماید و نگرانی‌ها را در این رابطه افزایش می‌دهد، هشدار رصدکنندگان بازار سرمایه و بورس است. کاهش شاخص‌ها و ارزش معاملات در این روزها، نگرانی‌هایی به‌وجود آورده است.
یک کارشناس می‌گوید: «بورس منتظر شوک‌های اقتصادی است. شوک‌های سیاسی مقطعی است؛ اما شوک‌های اقتصادی بلند‌مدت و اثرگذارتر است؛ همان‌طور که وقتی نرخ بهره افزایش پیدا کرد، یکی دو سال بازار سرمایه وارد فاز رکود شد وقتی هم شوک‌های اقتصادی به بازار سرمایه داده شود اثر آن بلند‌مدت است.»
شاید وضعیت امروز بازار سرمایه کشور پس از اتفاقاتی همچون توافق ژنو، تمدید آن و بیانیه لوزان قبل از هرگونه تحلیلی، مهر تاییدی باشد بر فرموده رهبر انقلاب که کلید حل مشکلات اقتصادی کشور در ژنو و لوزان و نیویورک نیست.
همین است که اقتصاد‌دانان انقلابی و گاه بی‌طرف کشور هم فریاد بر آورده‌اند که انتظار برای مذاکرات بی‌فایده است.
صالح آبادی رئیس سابق سازمان بورس و اوراق بهادار با بیان اینکه گره‌زدن سرنوشت بازار سرمایه به نتیجه مذاکرات اشتباه است، می‌گوید: «به‌نتیجه‌رسیدن مذاکرات یا موفق‌نبودن آن اثر کوتاه مدتی روی بازار سرمایه خواهد داشت.»
و حالا باید هزاران بار بیش از گذشته این فرمایش رهبر معظم انقلاب را مبنای کار خود قرار دهیم که: « کلید حل مشکلات اقتصادی در لوزان و ژنو و نیویورک نیست، در داخل کشور است و همه باید مسئولیت‌های متفاوت خود را در تقویت تولید داخلی به‌عنوان تنها راه علاج مشکلات اقتصادی، انجام دهند.»
