این که چرا به یک باره دولت تصمیم به افزایش 30 درصدی قیمت نان گرفت و چگونه بدون توجه به سختی معیشت بخش قابل توجهی از مردم حاضر به تامین یارانه نان نشد موضوعی است که با مجتبی خسروتاج معاون توسعه بازرگانی داخلی و نیز قائم مقام وزیر صنعت، معدن و تجارت در امور بازرگانی مطرح کردیم که ماحصل این گفتگو کوتاه را در ادامه می خوانید:

توجیه و دلایل دولت برای صدور این بخشنامه چه بوده است؟

موضوع گران شدن قیمت نان موضوعی جدیدی نیست و این تصمیم نیز به یکباره انجام نشده است این بحث از ابتدای اجرای قانون هدفمند کردن یارانه ها مطرح بوده زیرا هدف اصلی آزادسازی در قیمت نان و ایجاد رقابت در این زمینه است هم اکنون به دلایل مختلف رقابت پذیری در این صنعت ایجاد نمی شود زیرا قیمت پایین و یارانه‌هایی که دولت به این بخش به صورت سالانه ارائه می دهد مانع رقابت پذیری و افزایش کیفیت نان در طول این سالها شده است.

میزان یارانه دولت برای نان سالانه چقدر است؟

دولت سالانه در حدود 11 هزار میلیارد تومان یارانه به بخش نان می دهد که میزان در دو بخش هزینه می شود. دولت طی سال های گذشته تقریبا به طور متوسط سالی 11 هزار میلیارد تومان یارانه بابت مابه‌التفاوت خرید گندم و آنچه به کارخانه آرد می فروشد را پرداخت می کند.هم اکنون در حدود 7 هزار میلیارد تومان مابه‌التفاوت خرید قیمت گندم از کشاورزان و فروش آن به کارخانجات آرد است و حدود 4هزار میلیارد تومان هم یارانه ای است که به صورت مسقیم به مردم برای تهیه نان از سوی دولت پرداخت می شود.

با این حال دلیل این گرانی 30 درصد برای مردم نامشخص است؟این افزایش قیمت چگونه توجیه می شود؟

این افزایش قیمت نتیجه ثابت بودن قیمت نان در طول دو سال و نیم گذشته بوده است دو سال و نیمی که کشور تورم بالای 40 درصد را تجربه کرده است و قیمت ها در تمامی بخش ها افزایش داشته است برای مثال خرید گندم از کشاورزان در طول این دو و یا سه سال روند افزایشی داشته است. دولت گندم کشاورزان را در سال 1391 حدود 420 تومان، سال گذشته 800 تومان و سال جاری نیز به قیمت 1050 تومان خریداری کرده است. حال اگر افزایش قیمت هزینه آب و برق و دستمزدن کارگران را در کارخانجات آرد و خود نانوایی ها در نظر بگیرد به سادگی افزایش قیمت 30 درصدی مشخص می شود.

آیا راه حل دیگری برای جبران این افزایش قیمت ها وجود نداشت تا فشار زیادی به یکباره به مردم تحمیل نشود؟

بحث اصلاح اساسی ساختار این صنعت است با ادامه روند کنونی مشکل حل نخواهد شد کیفیت بسیار پایین نان های تولیدی و حجم بالای ضایعات نان و دور ریز این نعمت خدا ایجاد اصلاحات اساسی در این صنعت را ضروری کرده است. هم اکنون مردم از کیفیت نان ناراضی هستند از طرفی نانوایان نیز با قیمت های کنونی و در شرایط نبود بازار رقابتی انگیزه ای برای تولید نان با کیفیت ندارند روند
آزاد‌سازی قیمت در این صنعت و بالا بردن کیفیت آرد تولیدی و ایجاد بسترهای لازم در بخش های مختلف به ویژه در کارخانجات آرد برای تامین آرد با کیفیت مورد نیاز نانوایان حرکت در این مسیر را
اجتناب‌ناپذیر می کند.