ضمنا از مرز روانی! یک میلیون تومان برای بازپرداخت ماهیانه صحبت شد که اقساط به زیر این مرز روانی! آمده است. حالا باید دید این وام چقدر مورد استقبال و کاربرد قشر متوسط و ضعیف قرار می‌گیرد و آیا سبب تحریک بازار مسکن می‌شود یا خیر؟ «شما» با همین موضوع با مصطفی خسروی دبیر اتحادیه صنف مشاورین املاک تهران گفتگو کرده است.
زمانی که وام 20 میلیونی مسکن به 35 میلیون افزایش یافت، مسئولین گفتند بازار مسکن تحریک نشد و حتی تسهیلات پرداختی 25 درصد هم زیاد شد. الان باوجود وام 80 میلیونی شرایط را چطور تحلیل می‌کنید؟
باید قدری به زراندوزی بانک‌ها توجه کنیم. اگر قرار است جیب بانک‌ها پر شود 40 تومان وام بدهیم و
60 تومان بگیریم و در واقع بانک‌ها را تقویت کرده‌ایم؛ ولی اگر قرار است به مردم کمک کنیم که اصل اهمیت جامعه و سرنوشت آنها هستند، باید مثل کشورهای پیشرفته که
80 درصد وام طویل‌المدت با بهره 4 درصد یا کمتر می‌دهند، عمل کنیم، در حالی که ما بهره‌ها را اضافه می‌کنیم و از طرفی می‌گوییم بیایند و 40 میلیون تومان بخوابانند و یک سال بعد به آنها 80 میلیون تومان وام می‌دهیم که با 40 تومان خودشان 120 میلیون تومان می‌شود، 10 میلیون تومان هم وام جعاله می‌دهیم که 130 میلیون تومان می‌شود.
آن بنده خدایی که همین حالا هم 40 تومان ندارد بدهد، برای سال بعد دنبال کسی می‌گردد که وامش را به او بفروشد. افرادی می‌آیند و این وام‌ها را می‌خرند و یک دکان دیگر هم باز و دردسرهای جدیدی هم به دردسرهای قوه قضائیه اضافه شده است. به این ترتیب مشکل مردم که حل نمی‌شود. مشکل هم اضافه می‌شود. اگر وام را به شکل طویل‌المدت و با کارمزد پایین بدهیم، آن وقت متوجه می‌شویم برای مردم کاری کرده‌ایم. از مسئولین ممنونیم جلسه گذاشتند و طرحی ریختند، ولی این طرح جوابگوی نیاز مردم، خصوصا در شهرهای بزرگی مثل تهران نیست و دردسرهایی خواهد آفرید.
بافت فرسوده را هم که گفتید می‌خواهیم در چارچوب مسکن اجتماعی بگذاریم. مسکن اجتماعی بازار را تحریک کند، ولی وام‌های دیگر هیچ تحرکی در مسکن ایجاد نمی‌کند و بر مشکلات اضافه هم خواهد شد.
پس جنابعالی معتقدید این وام حتی به نفع قشر متوسط هم نیست، چه برسد طبقه فقیر؟
ابدا به نفع فقرا نیست و نمی‌تواند هیچ اثری بر رفاه طبقه متوسط به پایین داشته باشد. ما نیازمند قوانینی هستیم که جلوی زراندوزی بانک‌ها گرفته شود و قانونی نداشته باشیم که اگر کسی نتوانست وامش را بدهد، برای بانک پول روی پول بیاید و اصل و فرع را بخورد. این فایده ندارد. می‌پرسیم چرا بانک‌ها خانه می‌سازند؟ می‌گویند نمی‌خواهیم خانه بسازیم. پول ما را نداده‌اند و ما هم ملک آنها را مصادره کرده‌ایم و مجبوریم بسازیم. این دیگر چه توجیهی است؟ رسالت اصلی شما این است که در کارهایی که از دست مردم نمی‌آید سرمایه‌گذاری کنید، مثل جاده‌سازی، سدسازی و کارخانه‌های بزرگ که مردم نمی‌توانند بسازند؛ اما شما آمده‌اید و خانه می‌سازید و آنها را گران‌تر هم می‌فروشید. خودتان هم داد می‌زنید چه خبر است؟ گران‌کردن خانه دست ما نیست و دست آقایان حضرات است.
با توجه به بودجه‌ای که داریم و کارهایی که دولت پیگیری می‌کند، آیا وام‌های طولانی با بهره‌های کم شدنی است؟
ما نوکر همه دولت‌ها هستیم. چرا؟ چون مردم به آنها رای داده‌اند و ما سرباز نظام هستیم، سرباز فرد نیستیم؛ اما آنچه که مسلم است، حرکت‌هایی که امروز انجام می‌شود هیچ کدامشان به نفع مردم نیست. باید تسهیلات بیشتری را فراهم کنیم. پس چرا کشورهای پیشرفته به این نتایج رسیده‌اند؟ علل اصلی آن دوتاست. در آنجا اگر شما دو تا قسط را ندهید، خانه را حراج می‌کنند، نه اینکه بگذارند روزشمار بیفتد و بعد اصل و فرع را با هم بخورد. اگر می‌خواهیم به مردممان کمک کنیم بایستی تسهیلاتی را که کشورهای پیشرفته در اختیار مردمشان می‌گذارند، در اختیار مردممان بگذاریم. تازه ما که در حال توسعه هستیم باید بهتر هم عمل کنیم.
آیا وام 80 میلیونی مسکن را تحریک می‌کند؟ ومسکن گران‌تر می‌شود؟
خیر، اصلا چون اثری ندارد. الان دورافتاده‌ترین محله ما در تهران متری 3 میلیون است. تا 30 میلیون هم داریم. کسی که 30 میلیون را می‌خرد اصلا به 80 میلیون وام اهمیت نمی‌دهد. کسی اهمیت می‌دهد که می‌خواهد
50 متر جا بخرد که برایش حداقل 150 میلیون در می‌آید و بنابراین 80 میلیون چندان اثری ندارد.
نظام جدیدی را برای سپرده‌گذاری تعریف کرده‌اند که گویا با 6 میلیون و 700 هزار تومان شروع می‌شود و تا سه سال هم ادامه می‌یابد. بعد از سه سال این وام اصلا به درد می‌خورد؟
در صورتی به درد مسکن می‌خورد که ثبات قیمتی داشته باشیم. وقتی ثبات قیمتی وجود نداشته باشد و چهار پنج سال دیگر اصلا این قیمت‌ها نباشد که اثری نخواهد داشت. در صورتی که ثبات قیمت داشته باشیم به درد می‌خورد.
فکر می‌کنید مردم از این وام استقبال خواهند کرد یا توانش را نخواهند داشت؟
قشر متوسط و بالای متوسط نه، ولی قشر ضعیف اصلا حساب نمی‌کند که چقدر باید پس بدهد. می‌گوید این را بگیرم، شاید یک جهش قیمتی شد و من بروم. روی این نیت وام را می‌گیرد. در شهرستان‌ها و اقشار پایین این وام را می‌گیرند.
چنانچه ناگفته‌ای مانده است بفرمایید.
چهار ستون دادگستری یا مرکز حل اختلاف را بر این پایه گذاشته‌اند که: «طمع، نخوانده امضا و رو در بایستی کردم و مشاور متخصص و خوب نداشتم.»
