چرائی ضرورت اولویت بندی
1- محدود بودن امکانات مالی و بودجه ای کشور
2- آسیب پذیر بودن بخشهایی مثل امنیت غذائی درشرایط کنونی
3- ارتباط بیشتر بعضی سرفصلها با زندگی روز مره مردم
4- فرصت اشتغال نیروی انسانی تحصیل کرده درآن سرفصل بیشتر است .
5- بعضی از سرفصلها پیشرفتهای خوبی داشته اند و از دیگر سرفصلها جلو هستند
اولویت اقتصاد با پیوست فرهنگی
به نظر من امروز مسئله‌ی اصلی و مسئله‌ی اولویّت‌دار، مسئله‌ی اقتصاد است. [البتّه] این مال امروز است؛ تا کی؟ نمیدانیم؛ تا یک برهه‌ای. به مسئله‌ی اقتصاد جدّاً باید برسید؛ البتّه با پیوست فرهنگی؛ یعنی هر کار اقتصادی‌ای که انجام میدهید، حتماً پیوست فرهنگی همراهش باید باشد که این جزو چیزهای لازم است ( مقام معظم رهبری 8/6/1401 )
امروزاقتصادمهم است؛ هم از لحاظ نمای بیرونی کشور مهم است؛ هم از لحاظ واقعیّتهای زندگی مردم مهم است. بنابراین مسئله‌یاقتصاددر واقع اولویّت اساسی کشور است و هرچه روی این مسئله فکر بشود، کار بشود، تلاش بشود، تذکّر داده بشود، جا دارد. ۱۳۹۴/۰۶/۰۴
رهبر انقلاب اسلامی در بخش دیگری از سخنانشان، «اقتصاد» رااولویتواقعی کشور خواندند و با تأکید بر تلاش بی‌وقفه‌ی مسئولان برایحل مشکلات معیشتی مردماز جمله بیکاری جوانان، گفتند:اقتصادبایداولویتهمه‌ی اعضا و بخش‌های دولت باشد.
۱۳۹۶/۰۶/۰۴
چرائی اولویت اقتصاد
این چرائی را رهبر معظم انقلاب در بیانیه گام دوم اینگونه تشریح کرده اند :
اقتصادیک نقطه‌ی کلیدیِ تعیین‌کننده است.اقتصادقوی، نقطه‌ی قوّت و عامل مهمّ سلطه‌ناپذیری و نفوذناپذیری کشور است واقتصادضعیف، نقطه‌ی ضعف و زمینه‌‌سازنفوذو سلطه و دخالت دشمنان است. فقر و غنا در مادّیّات و معنویّات بشر، اثر میگذارد.اقتصادالبتّه هدف جامعه‌ی اسلامی نیست، امّا وسیله‌ای است که بدون آن نمیتوان به هدفها رسید. تأکید بر تقویتاقتصادمستقلّ کشور که مبتنی بر تولید انبوه و باکیفیّت، و توزیع عدالت‌محور، و مصرف به‌اندازه و بی‌اسراف، و مناسبات مدیریّتی خردمندانه است و در سالهای اخیر از سوی اینجانب بارها تکرار و بر آن تأکید شده، به‌خاطر همین تأثیر شگرفی است کهاقتصادمیتواند بر زندگی امروز و فردای جامعه بگذارد.
انقلاب اسلامی راه نجات ازاقتصادضعیف و وابسته و فاسد دوران طاغوت را به ما نشان داد، ولی عملکردهای ضعیف،اقتصادکشور را از بیرون و درون دچار چالش ساخته است. چالش بیرونی تحریم و وسوسه‌ها‌ی دشمن است که در صورت اصلاح مشکل درونی، کم‌اثر و حتّی بی‌اثر خواهد شد. چالش درونی عبارت از عیوب ساختاری و ضعفهای مدیریّتی است.
دشمن یکجنگاقتصادیهمه‌جانبه‌ای را علیه ما شروع کرده. اتاقجنگهم دارند، با دقّت هم دارند بررسی میکنند، مأمور دارند و دائم در حال تحرّکند؛ ۱۳۹۷/۰۶/۱۵
امروز یکی از چیزهایی که از لحاظ عملی مهم است، مسئله‌ی اقتصاد است؛ دشمن روی اقتصاد کشور ما متمرکز شده. از نظر دشمن، اقتصاد کشور یک نقطه‌ی ضعفی است که [او] میتواند با تکیه‌ی بر آن نقطه‌ی ضعف، مقاصد سوء خودش را در مورد کشور عزیز ما و در مورد جمهوری اسلامی اِعمال بکند؛ ۱۳۹۵/۰۸/۲۶
واقعیت این است که امروز ایران اسلامی در یک «جنگاقتصادیتمام عیار» از سوی دشمنانِ مستکبر و زیاده‌خواه خود قرار دهد. دشمن بر روی مسئله‌ی اقتصاد متمرکز شده و به دنبال ضربه زدن به کشور برای «ایجاد نارضایتی در مردم» و «تغییر محاسبات مسئولان» است. مردم علی‌رغم همه‌ی مشکلات در مقابل زورگویی‌های آمریکایی‌‌ها و هم‌پیمانان‌شان ایستادگی کرده و میکنند و در این میان قطعا تکلیفی مهم متوجه «دولت» است.
ساماندهی «مدیریّتاقتصادیدولت» درجنگاقتصادی مطالبه ایست که رهبر معظم انقلاب در اغلب دیدارهایشان با هیئت دولتها در شهریور ماه در طی سالهای گذشته مورد تاکید قرار داده اند .
«یک مسئله‌ی مهم در زمینه‌ی مسائلاقتصادیکه مناسب است بنده تذکّر بدهم، بحث مدیریّتاقتصادیاست؛ دولت باید مدیریّت کند اقتصاد کشور را.» ۱۳۹۷/۰۶/۰۷ و معنای صحیح و موردنظر از طرح این موضوع نیز از سوی ایشان مطرح شده بود: «مدیریّت را با تصدّیگری نباید اشتباه کرد؛ تصدّیگری دولت در امر اقتصاد به ضرر کشور تمام میشود؛ این را ما عملاً در انقلاب تجربه کردیم و میدانیم که تصدّیگری دولت خوب نیست. اصلاً سیاستهای اصل ۴۴ برای این بود که این تصدّیگری انجام نگیرد؛ [پس] آن را بکلّی از حوزه‌ی فکر خارج کنیم، یعنی این مدیریّتی که من میگویم، مطلقاً اشتباه نشود با تصدّیگری در مسئله‌ی اقتصاد.» ۱۳۹۷/۰۶/۰۷
بنابر این مدیریتاقتصادی«تصدّیگری دولت» نیست بلکه مطالبه‌ای در جهت سامان‌بخشی بهتر به وضعیتاقتصادیکشور، غلبه بر چالش‌ها و مشکلات و بهبود وضعیت زندگی و معیشت مردم است.
در نگاه رهبر انقلاب مدیریتاقتصادیدولت دارای ۲ رکن اصلی است: «مدیریّتاقتصادیدو رکن مهم دارد؛ یکی این است که ما میدان را باز کنیم برای فعّالیّت فعّالان سالماقتصادی؛ میدان باز بشود برای اینها و کمکشان بکنیم... بخش دوّم هم مبارزه‌ی با مفسد و بستن منافذ فساد است؛ چشمِ باز مدیران؛ آنچه نیاز است این است.» ۱۳۹۷/۰۶/۰۷
اولویتها در اقتصاد
تعیین اولویت در خود مقوله اقتصاد از اهمیت ویژه ای برخوردار است که رهبر معظم انقلاب در دیدار با دولت سیزدهم بدان چنین اشاره کرده اند :
1- مجموعه‌ی مدیران اصلی اقتصاد کشور باید منسجم عمل کنند.( حتماً سعی کنید که در زمینه‌ی مسائل گوناگون اقتصادی به نظر واحد برسید. اگر به نظر واحد هم نرسیدید، آن نظری را که رجحان پیدا میکند، دیگران هم همان نظر را تقویت کنند؛ این نباشد که یکی از مسئولین اقتصادی ــ حالا چه مسئولین ستادی اقتصادی، چه مسئولین اجرائی اقتصادی ــ یک حرف بزند، یکی یک حرف دیگر بزند)
2- رشد اقتصادی از طریق کنترل شاخصها ی هرموضوع مستمرا رصد شود.( اندازه‌ی تورّم- رشد سرمایه‌گذاری- رشد اشتغال،- رشد درآمد سرانه،- کاهش فاصله‌ی طبقاتی- نشانه‌ی ضریب جینی- این باید روزانه مورد توجّه قرار بگیرد. اگر چنانچه این سرفصلها، این شاخصهای عمده به طور دقیق و پی‌درپی و مستمر مورد توجّه قرار نگیرد، مغفولٌ‌عنه خواهد ماند.
3- با هر چیزی که تولید را تضعیف میکند باید مقابله کنید(عمده‌ترین سرفصل اقتصادی ما برای پیشرفت اقتصاد مسئله‌ی تولید است. یعنی حقیقتاً بهبود معیشت مردم، مسئله‌ی اشتغال، مسئله‌ی قدرت خرید، مسائل گوناگون دیگر اقتصادی، وابسته‌ی به تولید داخلی است که باید به آن خیلی اهمّیّت داد. با هر چیزی که تولید داخلی را به زانو درمی‌آورد و شکست میدهد، باید با جدّیّت مقابله کرد؛ قاطعانه بایستی مبارزه کنید؛ چه در صنعت، چه در کشاورزی. مسئله‌ی امنیّت غذائی مسئله‌ی درجه‌ی یک است؛ نباید از آن غلفت کرد. به خودکفائی گندم، خودکفائی ذرّت، خودکفائی نهاده‌های دامی همیشه تأکیدشده . در تولید صنعتی و بخش صنعت، بانک‌ها بایستی نگذارند که واحد‌های تولیدی از لحاظ سرمایه در گردش دچار مضیقه بشوند.
4- یکی از اولویّتهای قطعی در مسائل اقتصادی، بخش مسکن است.( اوّلاً خود حرکت در بخش مسکن، ایجاد اشتغال میکند؛ خود ورود در قضیّه‌ی مسکن، برای یک تعداد زیادی از افرادی که کارشناس این مسائل هستند شغل ایجاد میکند. ثانیاً در مسئله‌ی مسکن، ما وابستگی نداریم به خارج؛ زمینش مال خودمان است، مصالحش مال خودمان است، طرّاحی اینها مال خودمان است. بنابراین، به مسئله‌ی مسکن باید رسید. ما در قضیّه‌ی مسکن خیلی عقبیم، نتایجش را هم دارید می‌بینید: قیمت خانه و اجاره‌ی خانه سرسام‌آور است، مردم واقعاً در زحمتند.)
5- در بخش انرژی، این پتروپالایشگاه‌ها از این کارهای مهم است(در ذیل صنعت نفت، این صنایع پایین‌دستی انبوهی که وجود دارد که یک نمونه‌اش همینپتروپالایشگاه‌ها است که قانونش هم در مجلس در سال ۹۸ تصویب شد و به دولت وقت هم ابلاغ شد؛ منتها متأسّفانه دنبال‌گیری نشده، باید دنبال‌گیری بشود. اینها، هم سرمایه‌های متوسّط مردم را وارد میدان اشتغال میکند، هم اشتغال‌آفرین است؛)
6- ما در بخش معدن هم خیلی عقبیم ــ این زنجیره‌ی ارزش افزوده‌ی معدن را تکمیل کنید(واقعاً کار درست و حسابی در زمینه‌ی معدن نشده؛ باید کار بشود. ما بهترین معادن را و متنوّع‌ترین معادن را داریم؛ معدنها یا دست‌نخورده باقی مانده یا به شکل خام صادر شده؛ دیگران سنگ را از اینجا برداشتند بردند و روی آن کار کردند، همان سنگ را با چند برابر قیمت آورده‌اند اینجا فروخته‌اند به ما! سنگهایی که در بعضی ساختمانها استفاده میشود، گاهی همان سنگهایی است که از اینجا ــ مثلاً فرض کنید از معادن سنگ کرمان که خب فوق‌العاده است ــ این را برداشتند بردند ایتالیا، روی آن کار کردند، فراوری کردند، درست کردند، باز همان را ما رفته‌ایم با چندین برابر قیمت خریده‌ایم آورده‌ایم در ساختمانهایمان استفاده کرده‌ایم. مسئله‌ی معدن هم یکی از اولویّتها است.)
7- راه‌های ارتباطی ترانزیتی، هم راه‌های ارتباطی داخلی و حمل و نقل داخلی؛ یکی از چیزهای مهم است.( تکمیل مسیرهای حیاتی از قبیل مسیرهای ترانزیتی ــ همین بحث شمال و جنوب و شرق و غربی که مطرح است ــ خیلی مهم است. جایگاه کشور ما از سابق و از قدیم گفته میشد که یک جایگاهِ ارتباطیِ استثنائی است؛ هم از لحاظ ارتباط شمال و جنوب، هم از لحاظ ارتباط شرق و غرب،)
8- یکی دیگر از مسائل مهمّ اولویّتهای بخش اقتصاد، همین مسئله‌ی دریا است(خود دریا، آب دریا، محصولات دریایی، بنادر موجود، مناطق مسکونی‌ای که اطراف دریا میشود به وجود آورد، یک منبع ثروت فوق‌العاده است برای کشور. ما، هم در شمال دریا داریم، هم در جنوب دریاهای آزاد داریم که این یکی از امتیازات بزرگ کشور ما است؛ ما باید از این، حدّاکثر استفاده را بکنیم.)
