زنان

امروز در غرب شاهد نوع پنهانی برده‌داری از زنان هستیم

در غرب امروز ما شاهد نوع پنهانی برده‌داری هستیم که با اتکا به برهنگی شکل گرفته است و این امر به میل زنان و تحت‌عنوان آزادی آنها صورت می‌گیرد، امروز ما شاهد استفاده از زنان به‌عنوان نیروی کار ارزان در کشورهای اروپایی و آمریکا هستیم، این مسئله نیز به دست خود زنان و با عنوان فریبنده استقلال اقتصادی زن صورت می‌گیرد. این کار سبب خروج زنان از کانون امن خانواده به اجتماع با حداقل دستمزد در قیاس با مردان شده است و درحقیقت هویت مهم مادری را قربانی شعار دروغین استقلال اقتصادی کرده‌اند.
نفیسه زارعی- بدون تردید در عصری که همه آن را با عنوان دوران انفجار اطلاعات میشناسند، سخن از جاهلیت و نادانی مسئلهای عجیب به نظر میآید؛ اما در میان بهت خیلیها رهبر معظم انقلاب از جاهلیتی سخن به میان آورد که به فراخور مدرنیته، رنگ و بوی این عصر را به خود گرفته و قربانیان بسیاری داشته است، شناخت جاهلیت مدرن، عاملی بود تا ما به سراغ دکتر زهره طبیبزاده که یکی از اعضا کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس است، برویم و در گفتگویی با او از کیفیت این موضوع در حوزه زنان مطلع شویم:

تعریف شما از جاهلیت مدرن در حوزه زنان چیست؟

آنچه از آن بهعنوان جاهلیت مدرن در حوزه زنان و خانواده یاد میشود در حقیقت بهرهکشی از عناصری مانند زیبایی و صفات زنانه است که خداوند به صورت یک ودیعه آن را در وجود زنان قرار داده است و اکنون به نوعی با تکیه بر این ویژگی دادوستد زنان صورت میگیرد؛ هرچند ظاهر این کار با جاهلیت در قرنهای قبل نسبتبه زن تفاوت دارد؛ اما در باطن هردو از یک پیکر هستند؛ در گذشته زنان بهعنوان بردههایی برای کار یا بهرهکشی جنسی شناخته میشدند و در حال حاضر نیز این اتفاق درحال رویدادن است. شما اگر نگاهی به آمارهای جهانی بیندازید متوجه میشوید که رژیم اشغالگر قدس در دنیا بهعنوان یکی از نخستین دولتهایی است که قاچاق انسان را آزادانه انجام میدهد. این فعالیتها از قاچاق اعضای بدن انسان تا قاچاق زنان و کودکان گستردگی دارد و این رژیم را تبدیل به یکی از اصلیترین عناصر بردگی جنسی نوین کرده است. هرچند این کار با عنوان حضور زنان در بازار کار بینالمللی بهویژه از کشورهای آسیای جنوب شرقی و آفریقا و برخی از کشورهای آمریکای لاتین صورت میگیرد؛ اما این نوع قاچاق در زمره یکی از پرسودترین کارهای تجاری جهان به حساب میآید که توسط نظام سرمایهداری و استعمارگران حمایت میشود. این در حقیقت همان مصداق جاهلیت مدرن در دنیا است.

ارتباط رسانهها با فرایند جاهلیت مدرن در مورد زنان، چگونه است؟

رسانههای دنیا امروز خودشان در حکم ابزاری برای دامنزدن به این جاهلیت در حوزه زنان هستند، استفاده ابزاری از زنان برای تبلیغ کالا و محصولات غیراخلاقی، استفاده از سرمایه وجودی آنها در رواج صنعت پورنوگرافی یا هرزهانگاری در تلویزیونهای خصوصی درواقع، به نوعی زیبایی و ظاهر زن را دستمایهای برای بهرهوری از ویژگیهایش میکنند؛ نکته جالب توجه این است که این نوع سوء استفاده از ظرفیت وجودی زنان در رسانهها با عنوان کاذب و دروغین تسلط زن بر جنس خود اشاعه داده میشود؛ یعنی در معرض دید قراردادن زیبایی بهعنوان اصلی برای خرید و فروش در بازار مبادله برهنگی جنسی و تبلیغاتی و سوء استفاده در هنر هفتم و سینما است در ظاهر زنان این کار را بهصورت خودخواسته و با عناوینی مثل ستارههای سینمایی انجام میدهند تا از وجاهتی در نظامهای بین المللی بهره ببرند. به طور مثال زنان هنرپیشه آمریکایی و اروپایی بهعنوان زنانی که در شغل پردرآمدی فعالیت میکنند معرفی میشوند و این حرفه بهصورت یک شغل پرطرفدار نگریسته میشود؛ این درحالی است که این زنان زیبایی ظاهر خود را به فروش گذاشتهاند، اینها نمودی از جاهلیت مدرن است.

به نظر شما این نوع تازه بردگی، مبتنیبر چیست؟

درگذشته و درجریان بردهداری کهن زنان به صورت خودخواسته در چرخه بردهداری قرار نمیگرفتند؛ اما در غرب امروز ما شاهد نوع پنهانی بردهداری هستیم که با اتکا به برهنگی شکل گرفته است و این امر به میل زنان و تحتعنوان آزادی آنها صورت میگیرد، امروز ما شاهد استفاده از زنان بهعنوان نیروی کار ارزان در کشورهای اروپایی و آمریکا هستیم، این مسئله نیز به دست خود زنان و با عنوان فریبنده استقلال اقتصادی زن صورت میگیرد. این کار سبب خروج زنان از کانون امن خانواده به اجتماع با حداقل دستمزد در قیاس با مردان شده است و درحقیقت هویت مهم مادری را قربانی شعار دروغین استقلال اقتصادی کردهاند. اینها همه در ظاهر به نام آزادی برای زن تلقی میشود و در عمل به استخدام‌‌گرفتن نیروی ارزان کار زن برای چرخیدن چرخ کارخانههای کشورهای پیشرفته است، درحقیقت تغییر سبک ساختارهای فکری و فرهنگی زنان به نوعی است که آنها احساس میکنند برای رسیدن به استقلال و آزادی باید ارزشهای گذشته از جانب ادیان الهی را کنار بگذارند؛ درحالی که در این فضای قرن تازه نهتنها آزادی را به دست نیاوردهاند، بلکه بردگی نوین و مدرنی را برای آنها ایجاد کرده است که ماهیتش همان استثمار و بهرهکشی از زن بوده که اکنون صورت معاصر و نوینی به خود گرفته است.

نقش دیانت در جلوگیری از این معضل را چگونه میبینید؟

هرچقدر زنان از فطرت خود دورتر شوند و ارزشهای دینی در جوامع کمرنگ گردد استثمار جنسیتی در موردشان بیشتر اعمال میشود؛ حال هر چقدر جامعهای بازگشت به ارزشهای دینی را تجربه کند طبیعی است به جایگاه انسانی و واقعی زن نزدیکتر میشود و امکان بهرهوری از زن را میگیرد.

خروج نهادها و سازمانهای مرتبط با زنان از ریل فرهنگ دینی، چه تأثیراتی را بر فرایند جاهلیت مدرن برای ما درپی دارد؟

همواره ارزشهای فرهنگی که در فرهنگ عمومی گسترش پیدا میکند از چند مجرا قابلیت نهادینهشدن در نسلهای آینده را پیدا میکند؛ یکی از مهمترین مجراها نهاد خانواده، بخشهای آموزشی کشور، صدا و سیما و منابر بهعنوان یک پایگاه سنتی است که میتوانند به القا فرهنگ در جامعه کمک کنند؛ بنابراین اگر این چند پایگاه که بهعنوان نهادهای عمده نهادینهسازی فرهنگ از آنها یاد شد عملکرد خود را درست انجام دهند و در واقع سازمانها و نهادها دولتی مانند وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی که به نوعی در فرهنگسازی دخالت دارند در کنار خانواده بهعنوان نخستین نهاد آموزشی و سپس مدرسه و دانشگاه و صدا و سیما و منابر، مبلغ فرهنگ و جاذبههای اعتقادی و دینی در حوزه زنان باشند طبعا آنچه بهعنوان فرهنگ عمومی تلقی و ساخته میشود، فرهنگی منطبق با معیارها و ارزشهای اسلامی خواهد بود. اما اگر در هرکدام از این نهادها جابجایی تغییر ارزشها را شاهد باشیم طبعا هریک با سهمی که در ساخت زیربنای فکری و فرهنگی جامعه دارند نگرشها و ارزشها را تغییر داده و جامعه را به سمت خلاف مسیر مطبوع انقلاب سوق میدهند؛ اگر تربیت دینی والدین در خانواده و مدرسه منطبق با اصل فرهنگ دینی نباشد و همچنین در محیط دانشگاه فرهنگ غالب به نوعی در تضاد با فرهنگ دینی قرار داشته باشد سبب کمرنگشدن ارزشها میشود، نقش رسانه ملی نیز در این بین برجسته است. وقتی صدا و سیما در مناسبتهای ملی و مذهبی الگوها و هنرپیشههای زنی را مطرح میکند که عمدتا برای زیباترشدن دست به اعمال جراحی زیبایی زدهاند عملا این امر به دختران جوان این پیام را منتقل میکند که برای زیباترشدن خود را شبیه آنها کند یا وقتی فرهنگ اشرافی توسط این رسانه تبلیغ میشود دیگر نسل جوان ما بسنده به زندگی ساده نخواهند کرد؛ همچنین اگر صاحبان منابر ما سخنان خود را منطبق با فرهنگ نسل جوان تنظیم نکنند و روحانیون زبان مفاهمه مشترکی با نسل نو نداشته باشند قطعا تاثیرگذار نخواهند بود. البته نقش نهادها و سازمانهای متولی فرهنگ مانند وزارت ارشاد که ابزار هنرهایی مثل تئاتر و سینما را در دست دارد نیز در این میان مهم است. اگر این وزارت در حوزه سرگرمیهای فرهنگی ارزشهایی برخلاف ارزشهای جامعه اسلامی را مطرح کند کمکم جامعه به سمت آن سوق پیدا خواهد کرد.

شما از نگاه یک حقوقدان عملکرد معاونت امور زنان دولت یازدهم در فرهنگسازی دینی که عامل مقابله با جاهلیت مدرن است را چگونه ارزیابی میکنید؟

در حوزه زنان معاونت امور زنان در ایجاد فرهنگ دینی نقش مهمی دارد؛ زیرا این معاونت دارای یک موضع ستادی برای تمام دستگاهها و ارگانهای فعال در حوزه زنان است و درست است که میزان تاثیرگذاری زنان در مقام مشاور وزرا در مقام اندکی است بهخصوص اکنون در دولت یازدهم این اثرات بسیار ضعیفتر شده است ما بخشنامههای اولیهای که توسط دولت داده شد مانند حذف مشاور وزیر در دستگاه اجرایی را عملا موجب ازبینبردن همان جایگاه میدانیم، این درحالی است که اگر مشاورین زنان، در حوزه اجرایی دستگاه مربوط تاثیرگذار بودند میتوانستند نقشآفرین باشند و به ویژه مرکز امور زنان با بودجه دوبرابری که امسال در اختیار دارد، میتوانست در ایجاد فرهنگ دینی در دستگاه اجرایی فرهنگسازی کند و نقش هماهنگکننده موثری را برای افزایش کارآمدی مشاوران بانوان وزرا افزایش دهد بهویژه در دستگاههای موثری مثل ارشاد، آموزش و پرورش و صدا وسیما که بار فرهنگی وسیعی را بردوش میکشند این معاونت با توافق نامههایی که با مشاورین بانوان این دستگاهها در مسیر اعتلای فرهنگی و مقابله با جاهلیت مدرن مثمر ثمر واقع شود.
https://shoma-weekly.ir/G4CbC2