یک شب امام جواد (ع) از شب تا صبح فقط می فرمود: «اللَّهُمَّ قِنِی شُحَّ نَفْسِی» (بحارالانوار/ج70/ص301) خدایا مرا از بخل حفظ کن، مرا از بخل حفظ کن. به حضرت عرض کردند مولای ما چرا شب تا صبح تنها از بخل به خدا پناه بردید؟ حضرت فرمود شما نمی دانید بخل چیست.
آری بخل گناه عجیب و وسیعی است. برای نمونه امروز آمریکا بزرگترین بخیل عالم است! غیر از اینکه برخی علوم مانند انرژی هسته ای را به کشورهای دیگر نمی‌دهد، با بخل جلوی پیشرفت سایر کشورها را هم می گیرد. با بخل برای عالم تعیین تکلیف می کنند که چه کسی باید فناوری داشته باشد و چه کسی نداشته باشد. با بخل می گویند این کشور اسلحه و تجهیزات نظامی داشته باشد و آن کشور نه! بخل بین الملی بزرگترین بخل هاست.
امروز چقدر سرمایه در بانک ها خوابیده و چقدر خانه در کشور و همین شهر تهران خالی از سکنه است. در طرف مقابل چقدر جوان داریم که با اندک سرمایه ای می تواند وارد بازار کار شود یا چه زندگی هایی که با بودن خانه ای با اجاره اندک تشکیل می شود و جوانانی از گناه فاصله خواهند گرفت. اما بخل اجازه نمی دهد سرمایه و خانه بی مصرفمان را ولو به صورت موقت در اختیار نیازمندان قرار دهیم. اگر این بخل از جامعه برداشته شود همه جوان‌های بیکار ما سرمایه‌دار می‌شوند. بخل علمی هم داریم. در حالی که اسلام توصیه کرده زکات علم به نشر آن است. اما برخی نمی گذارند بحث علمی آنها به دست دیگران برسد. حتی در مصادیق جزئی هم بخل های فراوانی داریم که به آن بی توجهیم. ماشین دار به بی ماشین بی اعتنایی می کند، چرا؟ چون بخل در لایه های زیرین ذهن ما نقش بسته است. چرا رئیس یک اداره نباید آبدارچی اش را اگر هم مسیر هستند با خود ببرد؟ این هم ناشی از بخل است و هم تکبر.
