اندیشه

الغدیر چگونه توانست عامل وحدت باشد؟

کتاب الغدیر مایه‌ وحدت دنیای اسلام است. برادران اهل سنت ما هم می‌توانند در یک محیط خالی از پیش‌داوری به منابع غدیر مراجعه کنند؛ یا می‌پذیرند، یا نمی‌پذیرند. در هر دو صورت، چه بپذیرند و چه نپذیرند، این معنا مسلّم است که قضیه غدیر هیچ‌گونه جنگ و دعوای بین پذیرنده و نپذیرنده به وجود نمی‌آورد و اختلافات را ایجاب نمی‌کند.
همیشه این سؤال مطرح بوده که آیا تأکید بر مسئله وحدت با بیان ماجرای غدیر و پرداختن به موضوع امامت و ولایت منافات دارد؟ یعنی لازمه پذیرش وحدت، تعطیل دائم یا موقت پرداختن به غدیر است؟ اگر اینگونه باشد علامه امینی با اثر گرانسنگ خویش بایستی بیشترین ضربه را به وحدت زده باشد! اما در عمل چیز دیگری را شاهدیم. علامه امینی (ره) توانست موضوع غدیر را به گونه ای مطرح کند که نه تنها موجب اختلاف نشد بلکه خود الغدیر علامه کمک شایانی به وحدت شیعه و سنی کرد. هرچند شاید باور این مسئله کمی سخت به نظر برسد ولی واقعیت این است که حرکت علمی و دقیق و بدون تعصب می تواند بسیاری از فاصله های ایجاد شده را از بین ببرد. به همین دلیل است که الغدیر علامه با داشتن ویژگیهای منحصر به فرد بجای تفرقه افکنی محور وحدت شده است. رهبر معظم انقلاب نیز ضمن اشاره به این موضوع میفرمایند:«مرحوم شهید مطهری (رضواناللَّهعلیه) قبل از انقلاب یک مقاله مفصلی درباره کتاب «الغدیر» علامه امینی نوشتند و ثابت کردند که الغدیر علامه امینی، وسیله وحدت مسلمین است. بعضی خیال میکردند کتاب الغدیر ممکن است مایه افتراق بشود. ایشان میگوید اگر درست فکر کنیم، درست عمل کنیم و سنجیده پیش برویم، کتاب الغدیر مایه وحدت دنیای اسلام است. برادران اهل سنت ما هم میتوانند در یک محیط خالی از پیشداوری به منابع غدیر مراجعه کنند؛ یا میپذیرند، یا نمیپذیرند. در هر دو صورت، چه بپذیرند و چه نپذیرند، این معنا مسلّم است که قضیه غدیر هیچگونه جنگ و دعوای بین پذیرنده و نپذیرنده به وجود نمیآورد و اختلافات را ایجاب نمیکند.» (بیانات در تاریخ 18/10/85) یکی از مظاهر وحدت در ماجرای غدیر که علامه به زیبایی توانست آن را برای همگان اثبات کند این بود که مشخص شد هیچ یک از فرق و مذاهب اسلامی نیستند که اصل ماجرای غدیر را رد کنند لذا وقتی همه مذاهب این موضوع را نقل کنند یعنی همه به بودن آن اذعان دارند پس خود این نشانگر وحدت است.اگر غدیر موضوعی بود که فقط منقول از سوی شیعیان بود تأکید بر آن میتوانست بر اختلافات بیفزاید. از طرفی برای شیعیان موضوع غدیر به روشنی قابل اثبات بود. علامه موفق شد بدون استناد به منابع شیعی و با تکیه محض به منابع عامه و البته با استدلالات و احتجاجات قوی و متقن این مسئله را اثبات کند. استدلالاتی که در عین منطقی و عقلی بودن، مورد قبول همه فریقین است، پس چنین اثری عملا نمیتواند عامل افتراق شود. به همین دلیل است که میبینیم علمای اهل سنت از کشورهای مختلف بر کتاب علامه تقریظ نوشته اند و این دلیل روشنی است که اگر اثری از روی انصاف و با منطق قوی نوشته شود مورد توجه اهل علم و انصاف و دقت قرار خواهد گرفت.
https://shoma-weekly.ir/WrScJo