اقتصاد

افزایش قیمت آب برای اصلاح الگوی مصرف تکرار یک تجربه شکست خورده

مسئولان امر بدون توجه به تجربه سالهای گذشته برای حل مسئله به دنبال پاک کردن صورت مسئله هستند آنچنان که سالهای پیش نیز افزایش قیمت بنزین به هیج وجه کاهش مصرف این محصول را به دنبال نداشت که حتی با افزایش قیمت دلار قاچاق آن و دیگر فرآورده‌های نفتی نیز رونق بیشتری گرفت.
عطاالله حسینیان- آیا آب و برق گران میشود؟ این سوالی است که این روزها بسیاری به پاسخ آن فکر میکنند، وزارت نیرو پیشنهاد افزایش قیمت را روی میز هیئت وزیران گذاشته اما اعضای کابینه هنوز برای روشن کردن تکلیف قیمت آب و برق تصمیمی نگرفتهاند؛ پیشنهادی که درصورت تصویب نخستین اثر آن در بودجه سال آینده نمایان خواهد شد؛ بودجهای که ۴۰روز دیگر قرار است به مجلس ارسال شود.

وزارت نیرو برای رفع چالش عدمتعادل بین قیمت تمامشده و قیمت دریافتی از مصرفکنندگان آب و برق اصرار دارد که قیمت باید افزایش یابد اما تردید دولت در روشن کردن سرنوشت قیمت آب و برق نشان میدهد که اولویت اصلاح الگوی مصرف است و سؤالی که مردم در جستوجوی پاسخ آن هستند، میانگین قیمت تمامشده آب و برق در ایران چند ریال است؟

وزیر نیرو در حاشیه همایش مدیران ارشد صنعت آب و برق کشور گفت: با توجه به فاصله قیمت تمامشده و پولی که از محل فروش آب و برق دریافت میشود صنعت آب و برق دچار مشکل است و به همین دلیل خواهان افزایش قیمت در سال آینده هستیم. چیتچیان تأکید کرد: پیشنهاد وزارت نیرو به تنهایی شرط نیست زیرا نظر دولت مهم است چرا که این امر نیاز به مصوبه دولت دارد.

افزایش قیمت هنوز قطعی نشده

اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیسجمهور هم در حاشیه همایش تصریح کرد: در بخش مصرف آب در بخش شرب باید بهصورت جدی به مدیریت مصرف ورود کنیم که در این زمینه اختیار اعمال محدودیتها برای مشترکان پرمصرف در دست وزارت نیروست اما برای افزایش تعرفهها و جرایم مالی هنوز در دولت چیزی به تصویب نرسیده است. او با اشاره به تنگناهای اقتصادی صنعت برق و آب اعلام کرد: هر مترمکعب آب که قیمت تمامشده تولید آن حدود ۱۰۰۰تومان است، اما در شهرها ۳۰۰تومان و در روستاها ۱۰۰تومان از مردم دریافت میشود. بهگفته وی، تولید هر کیلووات ساعت برق نیز ۸۵تومان بدون سوخت هزینه دارد و کل دریافتی وزارت نیرو ۴۹۴ریال است که ۱۰۲ریال نیز باید بابت سوخت داده شود و ۴۵تومان بهازای هر کیلووات ساعت دچار کمبود هستیم و این موضوع شرکتها را تحتتأثیر قرار داده است.

انرژی بسیار ارزان در اختیار ایرانیان

روایت دیگر این است که دولتیها میگویند ایرانیان در مقیاس جهانی ارزانترین برق جهان را مصرف میکنند بهگونهای که قیمت هرکیلو وات ساعت برق در کشورهای مختلف جهان ۱۱تا ۱۷سنت معادل ۳۳۰تا ۵۱۰ تومان است. وزیر نیرو اظهار میدارد که در برخی کشورها همچون عربستان و ونزوئلا که یارانه به برق تعلق میگیرد، نرخ فروش ۳سنت است، درحالیکه در ایران قیمت برق ۱. ۳سنت است. او با بیان اینکه قیمت تمامشده تولید انتقال برق ۶۸تومان یا بهعبارت دیگر ۳/۲سنت میشود، بیان کرد: از اینرو نرخ فروش برق در ایران ارزانترین قیمت است.

گزینههای افزایش قیمت آب در دولت

پیش از این، مدیرکل دفتر بررسیهای اقتصادی و خدمات مشترکان آبفای کشور گفته بود: هماکنون قیمت تمامشده آب هزارتومان است درحالیکه از مشترکان ۳۵۰ تومان دریافت میشود و با این تعرفه، مشترکان خانگی در زمان حاضر ۳۰ تا ۳۵ درصد قیمت تمامشده را پرداخت میکنند. معصومه آذرگون، تأکید کرد: پیشنهادهایی از طرف وزارت نیرو و آبفا ارائه شده که تعرفه این مشترکان با مشترکانی که زیرالگوی مصرف هستند، متفاوت باشد و به ازای مصرف بالای ۲۰مترمکعب تعرفه بالاتری را پرداخت کنند.

وی با بیان اینکه به استناد ماده ۳ قانون هدفمندی یارانهها باید تا پایانسال ۹۴ تعرفه آب به قیمت تمامشده نزدیک میشد، گفت: گزینههای افزایش تعرفه به دولت ارائه شده ضمن آنکه در بهمنماه۹۲ با ۲۰ درصد افزایش نرخ بهصورت یکنواخت موافقت شد، اما پس از آن روند افزایش پلکانی تعرفه ادامه نیافت. به گفته این مقام مسئول، اگر قرار باشد تا پایان برنامه پنجم به قیمت تمامشده برسیم، باید در ۲سال آینده سالانه ۳۵۰ تومان به قیمت آب افزوده شود؛ این یعنی افزایش ۱۰۰درصدی تعرفه در هر سال و این امر بسیار مشکل است.

مقایسه مصرف آب در ایران و جهان

بررسی جدیدترین تحقیقات صورت گرفته در زمینه میزان سرانه مصرف آب هر نفر در کشورهای مختلف نشان میدهد که ایران با وجود محدودیت منابع آبی با ۱۹۰ لیتر مصرف آب شرب خانگی در روز یکی از بیشترین مصارف را در بین کشورهای مختلف دارد. متوسط مصرف آب خانگی در دنیا برای هر نفر در روز ۱۵۰ لیتر است. به گزارش مهر، این وضعیت در تهران برای هرشهروند ۲۲۰ تا ۲۷۶ لیتر برآورد شده و در بحران اخیر آبی تهران به گفته مقامات آب و فاضلاب این استان، به ۴۰۰ لیتر در روز نیز رسیده بود. طبق برآوردها هرتهرانی در روز ۸۳ لیتر آب برای حمام و ۵۰ لیتر نیز برای دستشویی استفاده میکند. همچنین ۷۷ لیتر برای ظرفشویی و ۲۲لیتر نیز برای روشویی استفاده میشود.

افزایش قیمت پاک کردن صورت مسئله

اما بحث افزایش قیمت آب و برق تنها به دلیل کاهش مصرف از سوی مردم که از سوی مسئولان وزارت نیرو مطرح شده موضوع دیگری است، مسئولان امر بدون توجه به تجربه سالهای گذشته برای حل مسئله به دنبال پاک کردن صورت مسئله هستند آنچنان که سالهای پیش نیز افزایش قیمت بنزین به هیج وجه کاهش مصرف این محصول را به دنبال نداشت که حتی با افزایش قیمت دلار قاچاق آن و دیگر فرآوردههای نفتی نیز رونق بیشتری گرفت.

اینکه قیمت تمام شده برق و آب در ایران بیشتر از میزانی است که مردم پرداخت میکنند یک بحث است و اینکه برای کاهش مصرف قیمت این دو را گران کنیم بحث دیگری است حال باید دید مسئولان دولتی برای اصلاح الگوی مصرف ایرانیان که نه تنها در برق و آب که در بسیاری از موارد در زمره پرمصرفترین مردم جهان هستند چه اقداماتی میکنند و یا اینکه به مانند سالهای قبل با پاک کردن صورت مسئله راحتترین مسیر را بر میگزینند.

https://shoma-weekly.ir/OFejGS