به نظر شما در جمهوری اسلامی ایران، حضور زنان در عرصههای سیاسی مانند انتخابات مجلس چگونه است؟
طبق قوانین نظام جمهوری اسلامی ایران و در راس آن مطابق قانون اساسی برابری زن و مرد در تمام عرصهها با رعایت تمام موازین اسلامی مورد تاکید قرار گرفته است و حتی مطابق اصل 21 قانون اساسی دولت موظف است که حقوق زنان را در تمام جهات با رعایت موازین اسلامی تضمین کند در بند یک این قانون ایجاد زمینه مساعد رشد شخصیتی زنان برای احیاء حقوق مادی و معنوی آنها قید شده است و در حقیقت این امر ابتکار عملی از سوی حضرت امام راحل و بعد از ایشان، مقام معظم رهبری بود که منجر شد تا در حال حاضر تمام زنان در عرصههای مختلف سیاسی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، ورزشی و علمی پابهپای مردان، با حفظ ارزشها و نگاه دینی و انقلابی فعالیتهای شایستهای را به ثمر برسانند در عرصه سیاست نیز میتوان تاکید کرد که زنان و مردان ما طبق همین شرایط پیش رفتهاند و در عرصه انتخابات زنان چه به شکل انتخابشونده و چه بهعنوان انتخابکننده به پای صندوقهای رای آمده و به تکلیف و وظیفه شرعی خود عمل کردند در خصوص انتخاباتهایی مثل مجلس و شوراهای شهر که زنان میتوانند با طی مراحل طبیعی انتخابات و پس از تایید شورای محترم نگهبان بهعنوان کاندیدا در عرصه حضور پیدا کنند و بعد از کسب میزان مشخص و تعریفشدهای از آرا تعدادی از کرسیهای مجلس یا شوراهای شهر را به خود اختصاص دهند.
چرا در آستانه انتخابات دور دهم مجلس، جریانات سیاسی بهدنبال افزایش سهم زنان از کرسیهای مجلس هستند؟
اخیرا همه فعالان سیاسی و فارغ از بحث طیفهای سیاسی اعم از چپ و راست به این فکر افتادهاند که با فرهنگسازی و انجام یکسری از اقدامات قانونی بتوانند حضور زنان در مجلس را پررنگ کنند این امر طبیعی و محرزی است که 50 درصد از جمعیت جامعه را زنان تشکیل میدهند و در هر انتخاباتی اگر نقش زنان بیشتر از مردان نباشد، کمتر هم نیست.
آنها برای ادای تکلیف شرعی و ملی خود به پای صندوقهای رأی میآیند. با این وجود تعداد خانمهایی که در مجلس حضور دارند تعداد کمی است البته به یاد دارم که خود بنده این موضوع را در نشستی که با مقام معظم رهبری در سال گذشته داشتیم مطرح کرده و عنوان نمودم مطابق قانون اساسی وقتی خانمها و آقایان انتخاب میشوند؛ به عبارتی نماینده حوزه انتخابیه خاص خود نیستند؛ بلکه نماینده کل کشور به حساب میآیند و خانمها پابهپای آقایان دارای فعالیتهای مختلفی هستند و در کمیسیونها و فراکسیونهای گوناگون ایفای نقش میکنند. مخصوصا در حوزههای انتخابیه خود و به ویژه در زمانی که تعداد نماینده کم و یا بهعنوان تک نماینده حوزه انتخابیه هستند با جدیت تمام تلاش خود را مصروف پیگیری امور حوزه انتخابیه خود میکنند تا اینجا وظایف مردان و زنان نماینده با یکدیگر مساوی و برابر است؛ ولی هم بنابه علاقه شخصی و منطقی و شرعی نمایندگان زن و هم بهدلیل مطالبات و انتظارات جامعه زنان از آنها وظیفه آنها دوچندان است و در کنار فعالیتهای عادی باید فعالیتهای ویژهای را در حوزه زنان، خانواده و کودکان نیز پیگیری کنند؛ بنابراین اگر تعداد نمایندگان خانم بیشتر شود و ما بتوانیم فرهنگسازی کرده و اقدام ویژهای انجام دهیم شاید بتوان بخشی از این نقیصه را رفع کنیم.
دیدگاه معظم له درخصوص این مطالبه چه بود؟
خلاصه بیانات مقام معظم رهبری در پاسخ به این سوال، به این شرح است، ایشان با افزایش تعداد زنان بهعنوان نماینده یا قرارگرفتن آنها در مناصبی مانند وزارت مخالف نیستند؛ ولی این امر که ما تعداد نمایندگان و وزرای زن را با کشورهای غربی قیاس کنیم یا این تعداد فقط به شکل کمی افزایش پیدا کند جای مباهات نیست و ما باید به تعداد زنان اندیشمند و فرهیخته افتخار کنیم ضمن آنکه باید جدا از مردوارهکردن زن خودداری شود این جملهای بسیار کلیدی و نیازمند پژوهش است و این بیانات نشانگر این است که اگر تعداد زنان ما در شوراهای شهر یا مجلس افزایش مییابد نگاه ما نباید به شکل کلیشهای و درصد و سهمیهای که غرب طی کنوانسیونهای مختلف، اجلاسها و تحت عنوان شعارهای برابری جنسیتی در صدر اخبار اجلاسهای متعدد مطرح میشود، باشد.
بنابراین آیا افزایش درصدی نمایندگان زن در پارلمانهای جهان جنبه فرمایشی دارد؟
برای توضیح بیشتر این موضوع باید بگویم در سال گذشته تمام اجلاسهایی که در کشورهای مختلف برگزار شد و در نهایت در اسفند سال قبل در کمیسیون مقام زن که در نیویورک برگزار گردید و ماهم در آن حضور داشتیم و همچنین در اجلاس کشورهای بینالمجالس جهان در سوئیس موضوع برابری جنسیتی مطرح شد و در راس آن به این موضوع توجه ویژه شد که پارلمانها چه نقش ویژهای میتوانند در ایجاد این برابری جنسیتی داشته باشند، بنابراین دستور سازمان ملل متحد به کلیه اجلاسهای متعددی که در کشورهای مختلف و در بازههای زمانی متعدد برگزار میشود تاکید بر برابری جنسیتی و افزایش تعداد زنان نماینده در مجالس مختلف است و شعار اختصاص 30تا50 درصد از کرسی پارلمانها به زنان موضوع مورد بحث آنها است؛ بنابراین مطالب و گریز به فرمایش مقام معظم رهبری ما نباید به این موضوع به شکل کمی نگاه کنیم و با چشمان بسته از دستورات سازمانهای بینالمللی پیروی کنیم.
از آسیبهای این نسخه غربی سازمان ملل در خصوص حضور زنان در پارلمان بگویید و آیا این شیوه موجب ادعای رفع محدودیت حضور زنان در مجلس خواهد شد؟
وقتی این شیوه اتفاق بیفتد درست همان نگاهی است که مقام معظم رهبری از آن نهی نمودند؛ ولی اگر به شکل کیفی و مطابق قانون اساسی به این مهم نگاه کنیم در مییابیم که انتخابکنندگان و انتخابشوندگان در برابر قانون مساوی هستند و شرایط آن را قانون انتخابات مشخص میکند در شرایط فعلی قانون ما اینطور بیان کرده که تعداد نامزدهایی که خود را در معرض انتخابشدن قرار میدهند مطابق فرمولی است که هر حوزه انتخابیه چه تعداد نمایندهای را وارد پارلمان میکند و نسبتبه جنسیت تعیین تکلیف نشده است این تعیین تکلیف به منزله آزادی عملی است که ما در این عرصه داریم و هیچگونه محدودیتی برای حضور زنان در پارلمان نداریم، متاسفانه اکنون در فضای مجازی تخریبهایی نسبتبه زنان نماینده مجلس نهم صورت میگیرد که به اعتقاد بنده در راس این تخریبها سیاهنمایی است که جناح مقابل نسبت به اصولگرایان دارند و نامزدهای مختلف برای هر انتخاباتی میخواهند رقبای خود را حتی به شکل ناجوانمردانه و بدون رعایت اخلاق سیاسی از میدان به در کنند و انگ کمکاری و تهمتهایی را میزنند که این اتفاق بهرغم کارنامه خوب زنان مجلس نهم در حال حاضر درحال رخدادن است که البته با نگاه به کارنامه زنان این مجلس شدت سیاهنماییها را اثبات میکند گاهی نیز اقدامات اجرایی را که دولت موظف به انجام آن بوده و به دلایلی از اجرای آن کوتاهی کرده در همین راستا به مجلس منتسب میکنند طبیعتا هرچه به سمت انتخابات نزدیک میشویم این فضا شدت میگیرد.
شما به عنوان یک نماینده زن در مجلس مکمل موضوع کمیت حضور زنان را بدون درنظرگرفتن بازیهای سیاسی رایآور چه میدانید؟
با شرایطی که اکنون درجامعه وجود دارد افزایش تعداد زنان شایسته برای نمایندگی مجلس اگر روی دهد در جهت تقسیم وظایف و حسن انجام امور بسیار خوب است؛ بنابراین ما با افزایش حضور زنان در مجلس مخالف نیستیم؛ اما با الگوی کمی غربی که حتی در کشورهای همسایه ما هم پیاده میشود موافق نیستیم؛ زیرا اصل شایستهسالاری و کیفیت کار کاهش مییابد و افراد تنها به صرف جنسیت و بدون درنظرگرفتن اصل توانایی وارد مجلس میشوند.
آیا در زمینه تحقق این اقداماتی انجام دادهاید؟
در زمان مطرحشدن قانون استانیشدن انتخابات، بنده نسبتبه فرهنگسازی درباره حضور زنان پیشنهاد دادم تا در لیستهای استانی حداقل یک خانم در لیستهای ارائه شده به مردم باشد، اجباری درکار نبود؛ اما در جهت فرهنگسازی میتوانست موثر باشد، این طرح در صحن رای نیاورد؛ ولی در انتخابات آتی ما تلاش میکنیم تا از میان زنان کارآمد و تاثیرگذار و دارای سابقه مناسبی در نوع عملکرد و نگرش نسبت به آرمانهای انقلاب و امام راحل و مقام معظم رهبری افراد شایستهای را معرفی کنیم؛ ولی با این موضوع که به شکل کمی مطابق با کنوانسیونهای دیکتهشده سازمان ملل 30 تا 50 درصد سهمیه را به زنان اختصاص بدهیم قطعا مخالف هستیم و مقام معظم رهبری نیز در این زمینه نارضایتی خود را به نوعی بیان داشتهاند.