با توجه به اینکه یکی از بخش‌های مهم صنعت، معادن هستند، بفرمایید که در این خصوص چه ظرفیت‌هایی در کشور وجود دارد؟
معدن یک نعمت خدادادی است که بحمدلله کشور ما در نسبت با سایر کشورها، جایگاه قابل توجه‌ای دارد؛ هم از جهت ذخایر معدنی و هم از جهت تنوع محصولات. حدود 60 نوع مواد معدنی در کشور ما وجود دارد که برخی از آنها در کشورهای دیگر بسیار کمیاب است. مشکلی که اینجا با آن مواجه هستیم این است که ما فاقد امکانات استخراج معدن از جمله ماشین آلات و تکنولوژی روز هستیم و ضرورت دارد که برای تأمین ارز مورد نیاز خود و به طور کلی حل موضوع اشتغال، نسبت به معدن توجه بیشتری صورت گیرد. در گذشته توجه زیادی به معادن نمی‌شد و بین معدن‌کاران معروف بود که آن را بخش مظلوم اقتصاد می‌خواندند. ضمن اینکه این را هم باید گفت که استخراج معدن و سرمایه‌گذاری در این بخش، مستلزم زحمات بسیار بیشتری نسبت به سرمایه‌گذاری در سایر امور است؛ چون معادن معمولا در نقاط دورافتاده هستند و از بسیاری از امکانات دور هستند و کسانی که در این بخش اشتغال دارند، بعضااده‌ها کیلومتر با مرکز شهر یا مراکزی که امکانات انسانی را می‌شود از آنجا تأمین کرد فاصله دارند. به همین خاطر از گذشته رغبتی به این صنعت وجود نداشته است و هم اکنون هم در بخش اقتصادی مملکت، رغبتی برای سرمایه‌گذاری در معادن وجود ندارد؛ در حالی که ضرورت دارد که توجه بیشتری به آن صورت گیرد. دولت بایستی کمبودهایی که در این بخش وجود دارد را مرتفع کند و ماشین آلات مورد نیاز معادن را وارد کند و آنها را یا با یارانهو یا به شکل اقساط بلندمدت در اختیار معدن‌کاران قرار دهد. ما الان از لحاظ وسایل استخراج در مضیقه هستیم؛ اگر کسی بخواهد لودر یا بولدوزر یا ماشین آلات حفاری و استخراج تهیه کند، مبالغ هنگفتی را باید بپردازد.
یکی از مشکلاتی که در ارتباط با صنعت معدن وجود دارد، خام فروشی محصولات و کالاهای آن است. چرا برای رفع این نقیصه و تبدیل محصولات معدنی به محصولاتی با ارزش افزوده، چاره چاره‌ای اندیشیده نمی نمی‌شود؟
به نظر من باید یک تحولی هم در صادرات و هم ایجاد ارزش افزوده در بخش معادن ایجاد شود. البته باید این را هم گفت که در چند سال گذشته توجهات نسبی به معادن صورت گرفته و آن بی‌تفاوتی که قبلابود، قبل الان وجود ندارد، ولی در هر صورت اقدماتی که شده به هیچ وجه کافی نیست و باید همان‌طور که گفتید ما کاری بکنیم که مواد معدنی ما با ارزش افزوده صادر بشوند یا به دست مصرف‌کننده برسند. معمولااینگونه بوده است که ما از صنعت گچ یا بعضی از ذخائر معدنی دیگر، استفاده نمی‌کردیم و مواد را به شکل خام و مایع صادر می می‌کردیم، اما الان نیاز است که این کار صورت بگیرد و این امر نیز محقق نمی‌شود جز اینکه باید تسهیلاتی را فراهم کرد. زمانی که نرخ بهره بانکی تا این میزان بالاست، برای کسی مقرون به صرفه نیست که کارخانه تولیدی بزند و بخواهد برای محصولاتی چون سنگ آهن، کانی کانی‌های فلزی یا غیر فلزی و...غیره ارزش افزوده ایجاد کند. باید به این مسئله توجه شود و اگر این کار صورت بپذیرد، هم اشتغال ما رونق می‌یابد و هم اینکه مشکلات ارزی ما در صورت صادرات، کاهش خواهد یافت.
چند وقت پیش اعلام شد که در سال گذشته تعداد زیادی از کارگران بخش زغال سنگ از کار بیکار شده‌اند و با وجود اینکه مقدار زیادی زغال سنگ در کشور تولید می‌شود، اما مقدار فراوانی از خارج وارد شده است. علت این کار را در چه می‌دانید؟
در بسیاری از بخش‌ها و برخی کالاهای معدنی ما هنوز به صورت سنتی کار می‌کنیم، که یکی از آنها همان زغال سنگ است که در ارتباط با آن نیز تکنولوژی قوی به کار گرفته نمی‌شود، لذا با هزینه بسیار سنگینی استخراج می‌شود، از این رو برخی از این کالاهای معدنی خارجی، با قیمت ارزان‌تر از داخل به دست مصرف‌کننده می‌رسد. اگر قرار است که استخراج انبوه داشته باشیم، دولت حتمااباید دولت در این خصوص توجه لازم را بکند.
چرا با وجود مذاکرات فراوان برای جذب سرمایه‌گذاری در بخش معادن، هنوز شاهد سرمایه‌گذاری خارجی خاصی نیستیم؟
متأسفانه همینطور است؛ هنوز پیشرفتی در جذب سرمایه خارجی صورت نگرفته است. در خصوص چرایی این موضوع، چند مسئله وجود دارد؛ یکی اینکه تحریم تحریم‌هایی که گفته می‌شود لغو شده‌اند، هنوز اثری در فضای اقتصادی ما نگذاشته و کسانی که قصد سرمایه‌گذاری در کشور ما را دارند، وقتی در این خصوص از همکاران خود در ایران سؤال می‌پرسند و آنها این واقعیت را برایشان می‌گویند، خودبه‌خود عقب‌نشینی می‌کنند و از سرمایه‌گذاری منصرف می‌شوند، به‌علاوه اینکه واقعااهنوز اثرات این مذاکرات لمس نمی‌شود؛ آن‌طور که ابتدا می‌گفتند به مجرد اینکه برجام امضاء بشود مشکلات اقتصادی رفع می‌شود، هنوز در بازار و بخش اقتصاد مملکت اتفاق محسوسی رخ نداده است، مگر اینکه در آینده اثری گذاشته شود.
عملکرد دولت یازدهم در خصوص بخش معدن کشور را چگونه ارزیابی می می‌کنید؟
دولت یازدهم با برنامه برنامه‌های خوبی روی کار آمد، ولی هنوز موفق نشده کار خاصی در این حیطه انجام دهد.
