زبان فارسی مشترک بین ایران و افغانستان باعث شده است تا ۸۰ درصد کتابهایی که در افغانستان وجود دارد از ناشران ایران میآید و ۲۰ درصد بقیه کتابهایی است که به زبان انگلیسی منتشر شده است.
اجمل عازم- ناشران افغانستان حدود ۳ سال است که اتحادیه دارند. قبلا فقط کتاب فروشان اتحادیه داشتند، اما تلاش زیادی کردیم تا اتحادیه ناشران شکل بگیرد و سمت و سو پیدا کند. اکنون دو سال است که در نمایشگاه کتاب تهران با عنوان این اتحادیه شرکت میکنیم. این اتحادیه ۳۵۰ عضو دارد که اعضای آن ناشران و کتاب فروشان افغانستان هستند که کتب خود را در زمینههای عمومی، پزشکی، روزنامه نگاری و... چاپ میکنند. صنعت چاپ در افغانستان در ده سال اخیر رشد خوبی داشته است، ۸۵ چاپخانه در کابل داریم که متوسط ۵ تا ده هزار کتاب را چاپ میکنند. مشکل اصلی ناشران این کشور چاپ کتابهای غیرقانونی در پاکستان و ورود آن به افغانستان است. ما قانون کپی رایت داخلی را داریم اما باید قانونی را داشته باشیم که ناشران افغان را از این مشکل نجات دهد. مردم افغانستان از کتابهایی که در حوزه ادبیات از ایران میآید استقبال میکنند، استقبال از کتابهای دانشگاهی کمتر است و شاید به خاطر اصطلاحات تخصصی این کتابها باشد. زبان فارسی مشترک بین ایران و افغانستان باعث شده است تا ۸۰ درصد کتابهایی که در افغانستان وجود دارد از ناشران ایران میآید و ۲۰ درصد بقیه کتابهایی است که به زبان انگلیسی منتشر شده است. طی فعالیتهای ۳ سال اخیر نشر کتاب در افغانستان ۲ هزار عنوان کتاب را در افغانستان چاپ کردهایم و این با توجه به گذشته نشر در این کشور آمار خوب و رو به رشدی است. دولت افغانستان در خصوص همکاری با ناشران و ارتباط با ناشران ایرانی کارهای رو به رشدی داشته است. وزارت فرهنگ و وزارت معارف ما توجه بیشتری را در این سالها به تولید کتاب داشتهاند و در رابطه با ارتباط با ایران دولت افغانستان همکاری خوبی برای حضور در نمایشگاه کتاب تهران داشته است. هدف ما از سفر اخیر ناشران ایرانی به افغانستان این بود که بتوانیم ناشران ایرانی و افغان را به هم نزدیک کنیم و خلاءهایی را که در این حوزه وجود دارد برطرف کنیم. یکی از هدفهای ما این است که بتوانیم با ناشران ایرانی هماهنگ کنیم تا مرکزی را در ایران برای نشر کتابهای افغانستان داشته باشیم و از آن طرف نیز در افغانستان چنین مرکز قانونی را برای نشر کتابهای ایرانی در حوزههای مختلف تاسیس کنیم. در جریان این سفر آقای صلحی معاون وزیر ارشاد ایران با دکتر مخدوم رهین، وزیر فرهنگ افغانستان دیدار کرد، که صحبتهای مهمی در این دیدار انجام شد. در این راستا تفاهم نامه مهمی هم بین ناشران و چاپخانه داران ایرانی و افغان بسته شد. این تفاهم نامه موارد مهمی دارد از جمله اینکه طرفین توافق نمودند جهت پیگیری مصوبات و حل مشکلات چاپخانهداران دبیرخانه مشترک با محوریت اتحادیه چاپخانهداران ایران تا فروردین ماه تشکیل دهند، همچنین توافق شد جهت حل مشکل تردد اعضا پیگیری لازم جهت صدور ویزای کثیرالسفر از سفارتخانههای مربوط و دولتهای متبوع پیگیری کنند، متناسب با نیاز اتحادیه چاپخانهداران افغانستان زمینه برگزاری دوره آموزشی کوتاه مدت و درازمدت را فراهم نمایند، مقرر شد نسبت به حمل و نقل کالاها و چاپی در مرزهای دو کشور تسریع شود و از طولانی شدن ترخیص کالا جلوگیری شود، با توجه به اینکه جهت تعمیر و بازسازی دستگاههای چاپخانههای افغانستان لازم است برخی از ملزومات به ایران منتقل شود، لذا مقرر شد با هماهنگی دولتهای طرفین و تائید اتحادیههای چاپخانهها ملزومات مذکور خارج از شمول ترخیص شوند. امیدواریم در آینده نیز تورهای فرهنگی بخشهای دیگر مانند رسانه، ادب و هنر انجام شود تا تعامل و ارتباطات فرهنگی دو کشور ایران و افغانستان بیشتر شود.
*دبیر اتحادیه ناشران و کتابخانه داران افغانستان