محمد مهدی شیخ صراف- رسانه ملی ۶ سریال دفاع مقدس را در قالب پروژه‌های بزرگ در دست اجرا دارد. برخی هنوز در مرحله تحقیق هستند و ساخت برخی تمام شده و در انتظار پخش به سر می‌برند. از چمران و متوسلیان و تهرانی مقدم گرفته تا زنان و خلبان‌های شکاری. ۴ سریال متعلق به سیما فیلم و ۲ پروژه از شبکه ۲ و شبکه یک. در این گزارش تازه‌ترین و کامل‌ترین اطلاعات درباره وضعیت این ۶ سریال را مرور می‌کنیم که قرار است نقطه عطف تولیدات سریالی سیما در این سال‌ها باشد.
کیمیا؛ صد قسمت برای سه دهه
کارگردان: جواد افشار / صاحب اثر: شبکه دوم سیما
تولید اولین سریال ۱۰۰ قسمتی ایرانی که بعضی رسانه‌ها به آن لقب «اوشین ایرانی» را داده‌اند از آذر ماه سال ۹۲ آغاز شد. این سریال نوشته مسعود بهبهانی‌نیا است و به تهیه کنندگی محمد رضا شفیعی و کارگردانی جواد افشار در حال تولید است.
نقش اصلی این سریال را مهراوه شریفی نیا در نقش کیمیا بازی می‌کند و آزیتا حاجیان که مادر واقعی مهراوه شریفی نیا است، در این سریال نقش مادر کیمیا را دارد. «کیمیا» سرگذشت بازیگر اصلی داستان در سه مقطع زمانی قبل از انقلاب، دوره جنگ و زمان حال را روایت می‌کند و بیش از ۳۰۰بازیگر دارد. از این ۳۰۰ کاراکتر، حدود ۱۲۰ بازیگر نقش‌های اصلی را ایفا می‌کنند که ۴۰ نفر آن‌ها شخصیت‌های ثابت قصه «کیمیا» هستند. تاکنون در مجموع ۹۰ درصد از بازیگران «کیمیا» مقابل دوربین رفته‌اند. از جمله آن‌ها می‌توان به حسن پورشیرازی و مهدی سلطانی اشاره کرد. حامد بهداد هم در نقش شهید جهان آرا فرمانده سپاه خرمشهر و نیکی کریمی در نقش محبوبه یکی از شخصیت‌های اصلی سریال بازی می‌کنند. تصویر برداری سریال کیمیا از اوایل آذر ماه ۱۳۹۲ در خرمشهر آغاز شد و قرار بود طی ۵ ماه، ۶۰ درصد آن در تهران، ۳۰ درصد در خرمشهر و آبادان و ۱۰ درصد آن در دو کشور خارجی ضبط شود. جوادافشار، کارگردان در خصوص روند تولید معتقد است: «طولانی بودن مدت تصویربرداری و همچنین مشکلات موجود همچون صحنه، لوکیشن و لباس کار را کمی برای ما سخت‌تر کرده است و می‌طلبید که ما برخی از فضا‌ها را بازسازی کنیم که این کار را انجام دادیم؛ چرا که قطعا ساخت مجموعه‌ای که قرار است چند دهه از گذشته را روایت کند، کمی سخت است.» سریال با حمایت انجمن سینمای انقلاب و دفاع مقدس و توسط شبکه ۲ سیما ساخته می‌شود. ۱۹ مرداد ماه ۹۳ سردار محمد رضا نقدی (رئیس سازمان بسیج مستضعفین)، علی اصغر جعفری (رئیس مرکز بسیج صداوسیما)، سردار جواد جباری (مدیر عامل بنیاد روایت)، محمدرضا شرف‌الدین (رئیس انجمن دفاع مقدس) سردار عبدالرضا آزادی (معاون فرهنگی بسیج)، علی بخشی‌زاده (مدیر شبکه دو سیما)، مسعود صباح (مدیر گروه فیلم و سریال شبکه دو) به بازدید از این سریال رفتند. پیش از این علی دارابی معاون سیما در بازید از روند تولید این سریال در خرمشهر به همراه آیت الله موسوی جزائری نماینده ولی فقیه در خوزستان، پیش بینی کرده بود کیمیا آذر ۹۳ از شبکه دوم سیما به روی آنتن برود و ابراز امیدواری کرد با ساخت این سریال در پرداخت به مقوله دفاع مقدس و ایستادگی ایرانیان در برابر دشمنان، همچنین در بازخوانی ارزش‌های والای خانواده ایرانی اسلامی گام‌های تاثیرگذاری برداشته شود.
پرواز در ارتفاع صفر؛ خلبان شکاری عاشق
کارگردان: نامعلوم/ صاحب اثر: سیما فیلم
قهرمان داستان سریال «پرواز در ارتفاع صفر» هنوز زنده است و امروز به عنوان یکی از سرداران بزرگ ارتش جمهوری اسلامی ایران خدمت می‌کند. در این سریال که قرار است با مشارکت نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران تولید شود، عملیات‌های ویژه هوایی بخش قابل توجهی را به خود اختصاص می‌دهد. «پرواز در ارتفاع صفر» زندگی یک خلبان جنگی را روایت می‌کند که در ابتدای آغاز جنگ تحمیلی قصد ازدواج دارد، اما خانواده دختر به محض آنکه متوجه می‌شوند مرد جوان قصد حضور در جنگ را دارد، به دلیل بیماری قلبی دخترشان از این ازدواج صرف نظر می‌کنند؛ او باید بین عشق به وطن و عشق به نامزدش یکی را انتخاب کند. این سریال در ابتدا قرار بود به عنوان یک تله فیلم توسط سیما فیلم ساخته شود و در شبکه یک به نمایش درآید اما به دلیل ظرفیت بالای این داستان دفاع مقدسی، تصمیم گرفته شد به صورت یک سریال پنج قسمتی ساخته شود که طی بازنویسی به ۱۱ قسمت رسید. محمد نشاط، تهیه کننده «پرواز در ارتفاع صفر» است که پروانه ساخت دریافت کرده و حتی طراحی و تولید ۲۰۰ دست لباس برای آن صورت گرفته، اما هنوز کارگردان آن مشخص نیست. آغاز پیش تولید سریال نیز چندبار به تعویق افتاده است حتی اعلام شد که قرار است به هفته دفاع مقدس سال ۹۳ برسد اما باز عملی نشد تا سریال ابتدای باند پرواز و همچنان در ارتفاع صفر بماند. برای این سریال بازیگرانی مثل مهدی پاکدل، سمیرا حسن‌پور، بهنوش طباطبایی و پرویز فلاحی‌پور نیز اعلام شدند. پیش‌تر قرار بود سامان سالور کارگردانی کار را برعهده داشته باشد، اما این مسئله منتفی شد و گفته می‌شود ناصر هاشم‌زاده مشغول بازنویسی نهایی فیلمنامه است.
بروجردی، شهیدی که دو متولی سریال‌ساز داشت
کارگردان: جمال شورجه/ صاحب اثر: شبکه اول سیما
پس از انتشار اخبار ضد و نقیض درباره پروژه ساخت سریال شهید بروجردی بلاخره مشخص شد که دو گروه مختلف به تهیه کنندگی جواد نوروز بیگی و محمود غلامی به طور همزمان مشغول تحقیق و نگارش فیلمنامه سریال زندگی این شهید هستند. سریال‌هایی که نام «مسیح کردستان» و «مردان دره گرگ» را بر خود داشتند.
پس از پیگیری رسانه‌ها و اظهارات مبهم و بعضا متناقض مسئولین امر، این اتفاق که خود به مانند یک سریال از آبان ۸۹ آغاز شد و تا تابستان ۹۳ به طول انجامیده بود، بلاخره به سرانجام رسید. به نظر می‌رسید این مسئله ناشی از اختلاف نظر بسیج صدا و سیما، شبکه یک سیما، همرزمان شهید بروجردی و جلب نشدن نظر خانواده شهید بروجردی به طرح‌های اولیه آماده شده بود. در آخرین نتیجه گیری بلاخره فرجی مدیر شبکه یک سیما اعلام کرد درنهایت سریال «مردان دره گرگ» به کارگردانی جمال شورجه و تهیه کنندگی محمود غلامی، به عنوان یکی از مجموعه‌های الف ویژه سیما، برای شبکه یک سیما و در ۲۶ قسمت ۴۵ دقیقه ساخته خواهد شد.
در جستجوی احمد؛ از بیت المقدس تا بیروت
کارگردان: عبدالحسن برزیده/ صاحب اثر: سیما فیلم
پروژه سریال شهید متوسلیان از یک سال پیش آغاز شده و هنوز در مرحله تحقیق است تا سیناپس کلی سریال به کارگردانی حسن برزیده نوشته شود. در این پروژه قرار است یک فیلم سینمایی هم که بخش‌هایی از آن کاملا با سریال متفاوت است بر همین اساس ساخته شود.
محمد داودی تهیه کنندگی سریال را بر عهده دارد و قرار بوده نگارش سریال تا اواخر شهریور به پایان برسد. بنا به اعلام او تحقیق و پژوهش ساخت این سریال از ۸۰ درصد گذشته و تنها پژوهش‌های میدانی آن باقی مانده است. پژوهش‌های میدانی گروه نویسندگی شامل سفر و تحقیق به خوزستان، لبنان و سوریه است که باید انجام شود تا نگارش آن به سرانجام برسد. چون حاج احمد متوسلیان چهره برجسته فتح خرمشهر است و قبل از فتح خرمشهر نیز چهره برجسته عملیات
فتح المبین بوده و بعد از آن در لبنان دستگیر شد این تحقیقات میدانی بخش مهمی از کار هستند.
کابوس نتانیاهو؛ کسی که می‌خواست اسرائیل را نابود کند
کارگردان: پرویز شیخ طادی / صاحب اثر: سیما فیلم (الف ویژه)
این سریال فعلا در مرحله تحقیقات است. تاجبخش فنائیان سرپرست تیم نگارش این سریال و سید محمود رضوی تهیه کننده اثر است. پرویز شیخ طادی نیز به عنوان کارگردان این سریال اعلام شده که برای پخش آن سال ۹۵ اعلام شده است.
مراسم رونمایی از جزئیات کابوس نتانیاهو روز چهار شنبه ۱۸ تیر ماه برگزار شد. این مجموعه یک پروژه عظیم خواهد بود که داستان از زمان کودکی تا شهادت شهید تهرانی مقدم روایت می‌شود. مرحله نگارش این مجموعه تلویزیونی آغاز شده است اما ساخت سریال درباره ابعاد شخصیتی این شهید والامقام نیازمند تحقیقات فراوان است.
در برنامه‌ریزی‌های اعلام شده مرحله تحقیق و نگارش فیلمنامه زندگی شهید تهرانی مقدم ۵ تا ۹ ماه در نظر گرفته شده است و بنا است اگر همه چیز خوب پیش برود از ماه ششم پیش تولید سریال آغاز شود. به خاطر حضور شهید تهرانی مقدم در شهرهای مختلف در زمان‌های مختلف گروه تحقیقاتی به شهرهای مختلف سفر می‌کند.
شهید حسن تهرانی مقدم از فرماندهان ۸ سال دفاع مقدس و فرمانده جهاد خودکفایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بود که بر اثر انفجار در پادگان امیرالمؤمنین در شهرستان ملارد به همراه جمعی دیگر از پرسنل به شهادت رسید. او در ابتدای جنگ در بخش تأسیس فرماندهی توپخانه سپاه و همچنین در تشکیل و بنیانگذاری فرماندهی موشکی حضوری قدرتمند داشت و ۲۵ سال از عمر خود را در ایجاد و توسعه این بخش از توان دفاعی قرار داده بود که مهم‌ترین دستاورد آن ساخت موشک شهاب ۳ است. او وصیت کرده بود روی سنگ قبرش بنویسند: «اینجا مدفن کسی است که می‌خواست اسرائیل را نابود کند.»
پروژه بزرگ کابوس نتانیاهو قرار است نتیجه همکاری معاونت فرهنگی سپاه و شبکه ۳ سیما باشد.
شهید چمران؛ ۳ سال در کنار ۴۷ سال
کارگردان: جلیل سامان/ صاحب اثر: سیما فیلم (الف ویژه)
مجموعه الف ویژه شهید چمران قرار است در ۳۶ قسمت در چند بخش کودکی، نوجوانی، تحصیل در آمریکا، سفر به مصر تا زمان اقامت در لبنان، پیروزی انقلاب اسلامی، آغاز جنگ تحمیلی و شهادت تولید شود. جلیل سامان کارگردان این سریال درباره قهرمان آن می‌گوید: «مطمئنم چمران چنان شخصیت جذابی است که اگر ما نتوانیم در ایران تصویرش کنیم هالیوود خرجش می‌کند.»
کارگردان سریال معتقد است: «شهید چمران شخصیت خاصی است و درک آن شاید ناقص صورت گرفته است. رسیدن به نقطه مشترک این شناخت کار دشواری است. معتقدم که زندگی شهید چمران نیاز به تخیل و پرداخت دراماتیک ندارد و به اندازه کافی جذاب و تاثیرگذار است. اتفاقی که باید بیفتد این است که بتوان آنچه بوده را بگوییم. تحلیل‌های بسیاری درخصوص زندگی شهید چمران وجود دارد و اطلاعات موجود در جامعه ناقص است. عملا جامعه شخصیت پس از انقلاب ایشان را می‌شناسند که حدود ۳ سال است در حالی که ایشان حدود ۴٧ سال دیگر هم زیسته‌اند و ایران اوج چمران است.»
در همین راستا است که تحقیقات سریال از حدود یکسال پیش با حضور گروه تحقیقاتی ۱۰ نفره به سرپرستی جلیل سامان شروع شده بود. این گروه به منابع بسیار گرانقدری دست یافت و ضمن بررسی حدود ۵۰ جلد کتاب و ۳۰۰ عدد لوح فشرده نرم افزاری به شناسایی و مصاحبه با بیش از یکصد نفر از همرزمان شهید پرداخت.
پس از بازبینی و بررسی بیش از ۱۲۲۷ دقیقه مصاحبه تصویری و سفر گروه محققین و نویسنده و گروه تولید به لبنان، دریافت خاطرات بزرگان مقاومت اسلامی در لبنان و مسئولین نظام جمهوری اسلامی در ایران نهایتاً خلاصه داستان ۲۴ قسمت سریال آماده شد که گروه تحقیق و نگارش پروژه تا چهار ماه دیگر فیلمنامه ۳۶ قسمت سریال را نیز آماده خواهند کرد.
کارگردان اثر جلسات منظم با مهدی چمران، رئیس شورای شهر تهران برای یافتن جزئیات زندگی برادر شهیدش داشته است. دیدار سازندگان سریال «شهید چمران» با وزیر دفاع در ۲ تیرماه نیز نشان می‌دهد عزم جدی برای ساخت یک اثر ارزشمند وجود دارد. در این دیدار تهیه‌کننده و کارگردان سریال طی گزارشی، روند تحقیق و نگارش فیلمنامه و همچنین منابع مورد استفاده برای پژوهش‌های میدانی را تشریح کردند و از وزیر دفاع خواستند تا در خصوص تبادل اطلاعات مربوط به دوران وزارت شهید چمران در وزرات دفاع مساعدت صورت گیرد.
سردار دهقان وزیر دفاع نیز با ابراز خرسندی از ساخت چنین اثری آمادگی وزارت دفاع را در پشتیبانی همه جانبه از این سریال اعلام کرد. پس از آن بود که «مسعود ردایی» تهیه کننده سریال اعلام کرد: «به کمک همه نهادهای فرهنگی، اجتماعی، دفاعی و حماسی امید داریم.»
اخبار رسانه‌ها از آغاز پیش تولید سریال در شهریور ماه حاکی بود. با فرارسیدن شهریور اعلام شد فیلمنامه برای بازنویسی نهایی آماده شده و قرار است این سریال با همکاری سیما فیلم در ۳۶ قسمت ساخته شود. معصوم زادگان، رئیس سیما فیلم نیز از شروع فاز اول تصویربرداری این مجموعه تا پایان امسال خبرداد.
آغاز «پیش تولید صفر» نیز در همین زمان بود. این مرحله به منظور انتخاب مکان‌های تصویر برداری، انتخاب بازیگر و طراحی اولیه لباس، وسایل صحنه و ساخت اشیا و وسایل مورد نیاز آغاز شد. گفته می‌شود گروه تولید این مجموعه در ادامه کار، سفرهایی را به لبنان و مصر نقاط مختلف دیگر خواهند داشت. همچنین کارگردان اعلام کرد برای ساخت قسمت‌های مربوط به آمریکا به دنبال انتخاب کشور مناسبی هستند.
قرار است در سریال چمران، به امام موسی صدر به صورت برجسته‌ای پرداخته شود چراکه او و شهید چمران از بنیانگذاران مقاومت در منطقه هستند.
