نگاه

کارنامه دو ساله دکتر روحانی

در یک بررسی اجمالی از وعده های انتخاباتی حجت الاسلام دکتر روحانی قریب 450 وعده و انواع بایدهای سیاسی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، ورزشی و رسانه ای به مردم داده شد که در صورت موفقیت به مرور آنها را عملیاتی نماید.

نصر عزیزی- اداره امور اجرایی کشور توسط دولت کار آسانی نیست. برای کسانی که در متن امور و برنامه ها نیستند، ادعا و انتقاد و قضاوتهای ناموزون کار ساده ای است. در کشور انقلابی و اسلامی ما مقیاس سطح آگاهی و مطالبات و توقعات از دولت با انگیزه های دینی و عدالت طلبانه با هیچ ملتی قابل اندازه گیری نیست و تفاوتها آنقدر زیاد است که درخشش کارایی دولت اسلامی در مقیاس جهانی رضایت بخش است.
به نظر می رسد قریب چهار دهه از زندگی انقلابی یک ملت و چالش هایی که با استکبار جهانی دارد و آمدن و رفتن دولتها و مجالس و تجارب کشور داری با نگاه ایرانی اسلامی آنقدر کافی باشد که نامزدهای داوطلب ریاست جمهوری ندانند برای پذیرش چه مسئولیت بزرگی خیز برداشته اند. شاید در خلاء حضور احزاب فراگیر و قدرتمند دینی و مردمی، همواره این اشکال بعد از رأی آوری نامزدها و اداره مملکت آشکار می¬ شود. اشکالی که در تبلیغات ریاست جمهوری توام است با صدها وعده بزرگ و کلان و مهم کشوری و فراموش شدن غالب آنها در دورانی که دولت با طی شدن مراحل قانونی ثبات مدیریتی و اجرایی را در اختیار دارد.
در یک بررسی اجمالی از وعده های انتخاباتی حجت الاسلام دکتر روحانی قریب 450 وعده و انواع بایدهای سیاسی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، ورزشی و رسانه ای به مردم داده شد که در صورت موفقیت به مرور آنها را عملیاتی نماید. برای مثال بخشی از وعده های اقتصادی دولت تدبیر و امید قریب 160 مورد هستند که اگر با نگاه کارشناسی و منصفانه و رعایت اخلاق و عدالت و با ادعای مناظره ای سراسری در پیشگاه ملت می توان ادعا نمود شاید هنوز 20 درصد آنها موضوع دستور کار کارگزاران اقتصادی دولت قرار نگرفته است. (یعنی 32 مورد دستور کار)
البته یک اشتباه بزرگ و فاحش به عنوان ادعای کارنامه موفقیت آمیز دولت همواره تبلیغ می شود که آن هم بیشتر مبتنی بر روند جاری و منفعل و غیرفعال برنامه های دولت در بخش هزینه های جاری در حوزه های اداری، خدمات، رفاهی بهداشتی و امثال آن است که اگر شاخصی به عنوان قضاوت برای این نوع فعالیتهای دولت انتخاب شود، آن شاخص عبارتست از شاخص سکون، نگاه به حال و گذشته، روزمرگی، بی تدبیری، عدم خلاقیت، در جا زدن و اتلاف زمان و بهره وری قبل از بیان ضعف های موجود و بی توجهی یا فراموش شدن قریب 450 وعده انتخاباتی که فهرست آنها در پایگاههای اطلاع رسانی در آیینه قضاوت مردم است می توان به چند مورد از موفقیتهای مثبت این دولت نگاهی داشت و آن اینکه در حوزه سلامت و کاهش سهم پرداختی عامه مردم در هزینه های درمانی و آن هم فقط در بیمارستهای دولتی، موضوع پوشش عمومی بیمه سلامت، پرداخت های خرید تضمینی به کشاورزان در معدود اقلامی نظیر گندم، تقدیم به موقع برنامه و بودجه به مجلس، قانونگرایی به نیت دولت آقای دکتر احمدی نژاد، ایجاد امید در جامعه، کاهش تنش های اجتماعی و سیاسی نام برد. علاوه بر این توقف سرعت رشد تورم (نه کاهش تورم) بخشی از توفیق های این دولت بود. لازم به ذکر است آنها که تجارب مدیریتی بخشی و یا کارشناسی تخصصی دارند، می دانند که برای کاهش سهم پرداختی های درمانی مردم و یا متوقف ساختن سرعت رشد تورم چندین کار حاشیه ای و در سطح کلان باید انجام داد تا آن امور محقق شوند ولی در نگاه ارزیابی از دید مردم چنین موفقیتهایی 5 یا 10 مورد از 450 وعده انتخاباتی هستند.
در خصوص قانونگرایی دولت که مصادیق انجام و عدم انجام آن در گزارش نظارتی مجلس وجود دارد، عدم تکرار تخلفات قانونی آقای دکتر احمدی نژاد و بعضی همراهان وی، اگر چه یک حس و نگرش مثبت هست، ولی وظیفه ای است که انتظار آن از بدیهیات و در همه دوره ها امری عادی است.
در این مقاله به دلیل اینکه امکان پرداختن به ارزیابی صدها وعده انتخاباتی آقای دکتر روحانی نیست، و ضمن اذعان به دشواریهای ناشی از تحریم ها، پایین آمدن قیمت نفت، کاهش درآمدهای ارزی، ناامنی های ایجاد شده در منطقه خاورمیانه و همسایه های کشورمان و روند غلط اجرای قانون پرداختن یارانه های نقدی و افزایش سطح انتظارات بحق جامعه که به عنوان محدودیت های این دولت محسوب می شوند به اختصار به برخی از وعده های عمل نشده اشاره می شود.
در وعده های اقتصادی افزایش قیمتها در بخش نیازهای روزمره مردم در اقلام قابل توجه از 25 درصد تا 100 درصد را نشان می دهد. قیمت مسکن ضمن رکود حاکم افزایش 20 درصدی را، قیمت خودرو، حامل های انرژی، اقلام خوراکی و میوه و تره بار برای بعضی از اقشار تحمل ناپذیر است. مسکن مهر باتوجه به اشکالات حاشیه ای آن از ضعف های دولت آقای روحانی است. بنزین داخلی که به مرز خودکفایی رسیده بود، متوقف و دوباره واردات بنزین شروع شد، سود بانکی افزایش 27 تا 30 درصدی دارد. خسارات بعضی از کشاورزان پرداخت نشد. در جدول جهانی اقتصاد ایران پله سقوط را نشان می دهد.
حذف یارانه های نقدی ثروتمندان و عدم اجرای قانون از نقاط ضعف این دولت است. رکود حاکم و تورم ملموس علیرغم تبلیغات انجام شده همچنان تداوم دارد.
بر اساس گزارش مرکز آمار ایران از 63 میلیون نفر نیروی فعال جامعه قریب چهل میلیون نفر خانه نشین و بدون نقش در توسعه اقتصادی کشور هستند. فرار مالیاتی و عدم اخذ مالیات از ثروتمندان یکی از بی عدالتیها در وظایف قانونی دولت است. فساد اداری در گمرکات و مبادی ورود کالا از شکوائیه های مردم است. قریب 20 میلیارد دلار قاچاق کالا و افزایش واردات نسبت به صادرات، دلیل عدم وجود تدبیر و مدیریت اقتصادی دولت است. بی سامانی تولید و بازار و صادرات محصولات کشاورزی ضربه زیادی به این بخش و ا شتغال روستایی زده است.
در رابطه با اصل 44 و خصوصی سازی دولت مدعی اقدام قابل توجهی انجام نداده است. اقتصاد مقاومتی همچنان در حد شعار باقی مانده است. مصاحبه جالب سخنگوی دولت در خصوص تولید اندک جاری مربوط به سالها پیش به عنوان گزارش اقتصاد مقاومتی به مردم داده می شود!  بخش صنعت همچنان غیرفعال و بسیاری از کارخانجات و کارگاهها و شهرکهای صنعتی تعطیل شده‌اند. در حالی که بیکاری را اغلب خانوارهای ایرانی لمس می کنند، دولت از افزایش اشتغال گزارش می دهد.
ناهماهنگی های مسئولان دولتی در حوزه اقتصادی در خصوص افزایش یا عدم افزایش قیمتها و بخشنامه های صادره و تایید و تکذیب ها حاکی از بی تدبیری در گروه اقتصادی دولت است.
در حوزه فرهنگی و اجتماعی قریب 150 وعده دولت آقای روحانی در هنگام جلب رأی مردم انتظاراتی را ایجاد نمود که از بدو شروع فعالیت با اماو اگرهای زیادی روبه‌رو بود. برخی از مطبوعات پایگاه دشمن در زمان دوم خردادیها با همان رویه فعال هستند. در حوزه هنر و سینما رویکردهای ضد ارزشی در عین وجود فعالیتهای ارزشی مورد انتقاد دلسوزان این عرصه است. برای برخی عناصر معلوم الحال تجلیل های متفاوت و زمینه سازیهایی صورت گرفت، سوء استفاده بعضی از مطبوعات از شرایط آزاد و رویکرد به جبهه دشمنان ادامه دارد، هتاکی هایی با عنوان آزادی به بعضی از مقدسات صورت می گیرد.
در جشنواره ها از بعضی عناصر ضد انقلاب دعوت به عمل آمد. در حوزه نشر مجوزهای خلافی صورت گرفت، بعضی از سخنرانیها و مصاحبه های مسئولان و حتی رئیس جمهور محترم انتقاد صریح و تذکر مراجع عظام را به دنبال داشت. رواج فرهنگ اشرافی‌گری و هزینه های بدون بازده در همایش ها و مراسم ها در شرایط نیاز به صرفه جویی یک انحراف فرهنگی است.
البته در این میان دیدار هفتگی و مستمر رئیس جمهور محترم با خانواده معزز شهداو ایثارگران یک اقدام ارزشی مثبت تلقی می شود.
در یک ارزیابی از سخنرانیهای صد روز اول آقای روحانی از کلید واژه های اقتصاد و معیشت 159 بار ، ولی آمریکا و مذاکره 230 بار یعنی 67 درصد به 33 درصد استفاده شده است. این نوع گرایش در سخنرانیها بدون محاسبه و ارزیابی آثار فرهنگی نامطلوبی را در جامعه بر جای می گذارد.
دولت آقای روحانی به شکل افراطی به نقد و تضعیف و تخریب فقط دولت احمدی نژاد پرداخته است. گویی چنین ضعفهایی در دولتهای آقای هاشمی و یا خاتمی وجود نداشت. در یک ارزیابی کلی و در بعضی زمینه ها می توان گفت: نقاط ضعف سفرهای استانی و هزینه های تبلیغاتی این دولت نسبت به دولت آقای احمدی نژاد به مراتب بیشتر است یارانه ها در دولت قبلی خلاف قانون و با اشکال زیاد اجرا شد در دولت فعلی همان رویه ادامه دارد.
ساده زیستی در دولت قبلی بیشتر از دولت فعلی است. حضور ثروتمندان و وزرای میلیاردری و معاونان آنها در دولتهای روحانی نسبت به دولت قبلی یک ضعف بزرگ است. فساد اقتصادی در هر دو دولت کماکان ادامه داشته و دارد تا جایی که عتاب رهبری رابدنبال داشت.
حجم تذکرات نمایندگان و سوالات و استیضاح ها و عدم اعتمادها ازطریق مجلس در هر دو دولت چشمگیر و توأم با بی رضایتی جامعه بوده است. تحقیق و تفحص ها همچنان وجود دارند. قاچاق کالا از نقطه ضعف هر دو دولت است. گرایش به انتخابات و دخالت در آن و تشکیل مجلس باب گرایش خود و سوء استفاده از بیت المال و امکانات دولتی در هر دو دولت آقایان احمدی نژاد و روحانی ادامه دارد. تولید علم در دوره احمدی نژاد  چشمگیر و روبه ترقی بود که در دوره آقای روحانی سقوط کرده است.
ضعف در مقابل زیاده خواهی استکبار جهانی در اواخر دولت قبلی به گونه ای و در دولت آقای روحانی بطور چشمگیر وجود دارد. مبارزه با فساد و تبعیض در هر دو دولت بیشتر شعار بوده است. اخیراً رهبری فرموده اند؛ مسئولان روزنامه نیستند که اینقدر حرف می زنند و شعار می دهند و عمل نمی کنند کنار زدن نیروهای مؤمن انقلابی به بهانه اعتدال از ضعف های دولت روحانی است. دولت قبلی به نحوی به این مشکل مبتلا شده بود ولی چشمگیر نبود.
با کمال تأسف حضور نیروهای فتنه گر در بدنه مدیریتی  و کارشناسی دولت آقای روحانی چشمگیر است و بنظر می رسد ضربه اصلی را از همین منفذ خواهد خورد و فاصله دولت و ملت را زیادتر می نماید.
در خصوص تحمل منتقدان توسط آقای روحانی ضعف این دولت خیلی شدید است اگر چه آقای احمدی نژاد هم به این مشکل مبتلا بود. آقای روحانی بارها در سخنرانی خود از مرز پاسخگویی به منتقدان دلسوز و خوش سابقه عبور کرده و به توهین و عصبانیت روی آورد. واژه هایی نظیر بی سوادان، بروید به جهنم کاسب های تحریم، از مراکز خاص پول می گیرند، بلند گوهای عاریه ای، اقلیت ناچیز و... از مهمترین تخلفات روحانی نسبت به وعده های انتخاباتی خویش است.
آنچه که در این مختصر ارائه شد گوشه ای از نقد 450 وعده آقای روحانی است البته دو سال زمان کمی و زمان زیادی برای ارزیابی نیست. ما ضمن اینکه به سختی های اداره دولت واقف هستیم آرزوی توفیق برای دولت داریم و امیدواریم بیان 20 درصدی نقطه ضعف ها و ملاحظه سوء استفاده دشمنان تذکر و بیدار باشی برای اصلاح مسیر خدمت رسانی این دولت باشد.

https://shoma-weekly.ir/5nhvZS