حمیدرضا ترقی
Hamidrezataraghi.ir
رهبر معظم انقلاب اسلامی در خطبههای نماز جمعه 14/11/90 پس از برشمردن دستاوردهای انقلاب اسلامی و نقاط قوت آن در طی سی و سه سال گذشته به بعضی نقاط ضعف موجود در جامعه انقلابی ایران نیز پرداختند که ذیلاً به آن میپردازیم.
«ضعفهای ما خطرهایی است که در سر راه ماست و در این مدت وجود داشته است و باید بعدها جلوی اینها را بگیریم». مقام معظم رهبری

 
اولین ضعف ما گرایش به دنیاطلبی بود
در تشریح این ضعف معظم له فرمودند: «بعضی از مسئولین دچار دنیا طلبی شدند، دچار مادیگرایی شدند، ثروت و تجمل و آرایش، تشریفات و اشرافیگری یواش یواش از قبح افتاد و این از مسئولین به مردم سرریز شد و میل به اشرافیگری، میل به تجمل، میل به جمع ثروت و استفاده از ثروت به شکل نامشروع و نامطلوب به طور طبیعی در خیلی از انسانها هست و وقتی مسئولین خود را رها کردند و دچار آن شدند در مردم هم این مسأله پیدا میشود».
متأسفانه از وقتی که فضای جنگ تحمیلی به فضای سازندگی تبدیل شد و به بهانه توسعه اقتصادی ترویج مصرفگرایی و تجملات به اوج خود رسید، هزینه و بودجه تشریفات دولت و مدیران آن افزایش و روز به روز فضای جامعه از فضای قناعت و صرفهجویی و سادگی و بی تجملاتی دور شد و زندگیها رنگ  و لعاب تجمل و اشرافیگری گرفت.
ثروت از علم بهتر دانسته شد و سفر به دبی و آنتالیا و مالزی و غیره جای اماکن زیارتی و عتبات را گرفت مبلمانها جای پشتی را گرفت و ماشینهای بنز و گران قیمت جای پیکان مسئولین را گرفت، دولتمردان بنام خصوصیسازی اختصاصیسازی کردند و چرب و شیرین دنیا را با پول هنگفت شرکتهای دولتی و نیمه دولتی چشیدند و آنگاه دل کندن از قدرت و مسئولیت سختتر شد.
و برای ماندن در قدرت به حزبسازی دولتی وادار شدند و حتی هوس اصلاح قانون اساسی برای انتخاب بیش از دو دوره برای ریاست جمهوری کردند. این هنجارهای جدید پدید آمده در جامعه مردم را دچار اسراف و مصرفزدگی کرد تا آنجا که حرص و طمع به متاع و کالای دنیا را زیاد کرد.
اینکه امروز به محض شایعه کمبود کالایی یک عده مسرف و حریص دست به احتکار و جمعآوری و نگهداری آن کالا میزنند آثار همان فرهنگ انحرافی و تجملپرستی و ثروتاندوزی است. نتیجه این رفتار غلط این میشود که منوی غذای تالارهای بالای شهر تهران بالای 100 هزار تومان شود و بستنی 400 هزارتومانی در برج میلاد فروخته شود و ماشینهای خارجی 200-300میلیون تومانی زیر پای بچه پولدارها و مرفهین بی درد شمال شهر قرار می گیرد، کت و شلوار و کیف و کفش 500 هزار تومانی تا 5/1میلیون تومانی در همان مناطق فروش می رود و فاصله طبقاتی وحشتناکی که حاکی از ضعف در عدالت اجتماعی است پدید می آید، نگاهی به پس مانده غذای رستورانها و تالارهای عروسی در گوشه و کنار شهرها واقعیتهای تلخی از این اسرافها و تبذیرها نشان میدهد که با کنترل مصرف بنزین و افزایش قیمت نان و انرژی قدری از این مصرف کاهش یافت و نشان داد که هنوز چقدر جا دارد که ما در مصرف انرژی بیش از اینها باید صرفهجوئی کنیم.

دومین ضعف مورد تأکید مقام معظم رهبری عدم پیشرفت و تزکیه اخلاقی به موازات پیشرفت علمی است
اگر به موازات علم ایمان انسانها افزایش نیابد، اگر به موازات ارتقاء علمی ارتقاء اخلاقی در افراد پدید نیاید علم به ابزاری خطرناک در دست انسانهای کم ظرفیت تبدیل میشود. تزکیه اخلاقی برای جامعه اسلامی یکی از الزامات و علامت مشخصه آن است، جامعهسازی اسلامی بدون اخلاق الهی و متخلق شدن به اخلاق اولیاء الهی و برخورداری از محبت و مهرورزی و موّدت و صدق و وفا و حیاء و عفت و نوعدوستی و احسان و نیکوکاری محقق نمیشود.
تا وقتی که دروغ و حیله و نیرنگ و تقلب و فریب و غش در معامله و تهمت و غیبت به عنوان رذایل اخلاقی از جامعه رخت برنبندند چگونه میتوان راه کمال و رشد انسانی را طی کرد؟
جامعه اسلامی به لحاظ اخلاقی باید سرمشق ملتها بوده و الگوی اخلاق و رفتار اجتماعی پرجاذبهی اسلام باشد. دستگاههای فرهنگی و تربیتی و آموزشی در این رابطه چه کردهاند و چرا نتوانستهاند اخلاق اسلامی و الهی و نبوی وعلوی را در جامعه نهادینه سازند؟ نقش رسانههای بیگانه و ماهوارهها در ترویج این رذایل اخلاقی چیست؟ و چند درصد از دروس آموزشی مدارس و دانشگاهها به اخلاق اختصاص یافته؟ نشریات و روزنامه های ما چقدر به رشد فضائل اخلاقی در جامعه کمک کردهاند؟ چرا صدا و سیما برای ترویج این نوع اخلاقهای حسنه فیلم نمیسازد؟
مقام معظم رهبری فرمودند، در عدالت اجتماعی هنوز به نقطه مورد نظر اسلام که آرزوی ما بوده است، نرسیدهایم.(14/11/90)
از آنجا که نظام سیاسی در اسلام بر اساس فضیلت یعنی تعادل و عدالت تنظیم میشود و عملکرد تمامی کارگزاران حکومت در عرصههای سیاسی و اقتصادی و فرهنگی و قضایی بر حاکم شدن عدالت در جامعه تأثیرگذار است.
لذا باید برای پیشرفت و شکلگیری عدالت در جامعه بر نهادسازی و ساختارسازی های عادلانه تأکید داشت.
ابتکار مهم حضرت امام(ره) در جهت کاهش محرومیتها با تأسیس نهادی انقلابی به نام کمیته امداد امام خمینی(ره) و یا بنیاد مسکن و جهاد سازندگی برای تحقق عدالت و کاهش فقر امری مسلم و جدی است. بخش مهمی از سازهی عدالت به قوانین مربوط میشود و مجلس باید در وضع قوانین عادلانه و رد و جمعآوری قوانینی که ضد عدالت است و یا در آن عدالت دیده نمیشود اقدام عاجل بنماید.
در اندیشه اسلامی عدالت مقدم بر پیشرفت است و اساساً عدالت مقدم بر تمامی امور مانند امنیت است.
بنابر این عدالت یک مفهوم سازهای است و باید منجر به تعادل و ثبات سیاسی در جامعه شود، لذا مقام معظم رهبری سالهاست حتی از زمان دولت سازندگی بر این تقدم تأکید داشتهاند.
عدالت در استفاده از فرصتها، عدالت در توزیع فرصتهای شغلی.
عدالت در توزیع درآمد کشور، عدالت در مصرف و عدالت در بهرهوری و... لازمه تحقق عدالت اجتماعی است، که متأسفانه هنوز مطابق آنچه آرزوی اسلام است فراهم نشده و باید دستگاههای مسئول در این زمینه برنامهریزی جدی بنمایند و این ضعف را برطرف کنند.