ادب و هنر

معرفی کتاب کالک‌های خاکی

این کتاب به خاطرات سرلشکر جعفری از کودکی تا عملیات بیت المقدس در 12 فصل می‏پردازد. بچه های نجف آباد یزد، تا دانشکده هنر، خمینی ای امام، دانشجوی خط امام، در انقلاب فرهنگی، شکست حصر سوسنگرد، پیروزی یک تفکر، همسر یا همسنگر، تیپ عاشورا، با قرارگاه عملیاتی، قدس در نبرد فتح، الی بیت المقدس بخش‏های مختلف این کتاب هستند.

سید حسین طباطبایی- کتاب "کالک های خاکی" به قلم گل علی بابایی و حسین بهزاد، چندی می‏شود که در سالن اجتماعات حوزه هنری، با حضور جمعی از اهالی فرهنگ و ادب از جمله حسین یکتا، مرتضی سرهنگی، محمد حسین صفار هرندی، محسن مومنی، سردار رمضان شریف رونمایی شده است. این کتاب مشتمل بر خاطرات شفاهی سرلشکر عزیر جعفری؛ فرمانده کل سپاه از سال 1335 تا سال 1361 است.

این کتاب به خاطرات سرلشکر جعفری از کودکی تا عملیات بیت المقدس در 12 فصل می‏پردازد. بچه های نجف آباد یزد، تا دانشکده هنر، خمینی ای امام، دانشجوی خط امام، در انقلاب فرهنگی، شکست حصر سوسنگرد، پیروزی یک تفکر، همسر یا همسنگر، تیپ عاشورا، با قرارگاه عملیاتی، قدس در نبرد فتح، الی بیت المقدس بخش‏های مختلف این کتاب هستند.

یکی از نکات جالبی که در این اثر می‌توان به آن اشاره کرد، ذکر خاطرات دیگر حاضرانی است که در این وقایع حضور داشتند و جنگیدند. مؤلف در هرکجا که احساس می‌کند ذکر خاطرات دیگر فرماندهان و رزمندگان از عملیات‌های مختلف ضروری است، از ذکر آن کوتاهی نمی‏کند. همین امر بر تکمیل خاطرات ذکر نشده و یا فراموش شده و همچنین ایجاد نگاهی عمیق‌تر به مخاطب در خصوص چگونگی وقایع کمک مؤثری می‌کند.

آقا عزیز دانش‏آموز زبل مدرسه‏ای در حاشیه شهر یزد بود که به توصیف خودش گاهی هم مدرسه را می‏پیچانده و از زیر بار کلاس رفتن در می‏رفت. بعدها به نوعی خودش را به عرصه انقلاب وارد می‏کند و کنار بزرگان برای خود جایی باز می‏کند. حتی در سیزدهم آبان در کنار خالقان آن حادثه صاحب نقش می‏شود. صمیمیت بیان "آقا عزیز" به عقیده خیلی‏ها برخاسته از خواستگاه جغرافیایی اوست که چنین کلامش را بی‏تکلف و بی‏پیرایه کرده است و در عین حال تصویری که او از جبهه و پشت آن می‏دهد مبتنی بر خاطراتی است که تاکنون در ذهنش محفوظ مانده است.

 یکی از رومانتیک‏ترین صحنه‏های این کتاب معطل ماندن ایشان در پشت درهای سپاه برای استخدام است و بارها در سیستم اداری برای جذب در سپاه رد می‏شود اما در کوره حوادث است که افراد و استعدادهای حقیقی آن‏ها کشف می‏شود. عزیز جعفری، در این کتاب می‏گوید پس از این‏که از جذب در سپاه در آن مقطع زمانی ناامید می‏شود از شگردهای خاص خودش استفاده می‏کند و با ایجاد معرفی نامه‏ای از بسیج دانشجویی راهی جبهه‏های جنوب می‏شود. توصیف آقا عزیز از برخی سرداران جنگ آن‏قدر لذت بخش است که آدم حس می‏کند از عمق وجود او درآمده است و خواندن این توصیفات است که نشان می‏دهد چه جنس از مرید و مرادی مطلوب و پسندیده است.

بد نیست بدانید که انجام مصاحبه‏های این کتاب شش ماه زمان برده و در اوج گرفتاری فرمانده 5 نیروی رزمی کشور هم بوده اما جالب است که با وجود تمامی این گرفتاری‏ها ایشان مطابق قرار در تمامی جلسات مصاحبه حاضر می‏شدند و گاه پیش می‏آمده که از یک هواپیما پیاده شده و به قرار مصاحبه می‏آمده‏اند و دوباره با پرواز دیگری به ماموریت می‏رفتند.

بهزاد یکی از نویسندگان این کتاب می‏گوید: بهانه تالیف این کتاب به دیداری با فرمانده سپاه برمی‏گشت که من در آن با زبان خودم خطاب به ایشان گفتم: اگر من جای حضرت آقا بودم از اختیارات خودم استفاده می‏کردم و تمام فرماندهان رده اول، دوم و سومم را در محل کارشان بازداشت می‏کردم و کسانی که کارشان تاریخ شفاهی است را سراغ‏شان می‏فرستادم تا آن‏ها را از حیث خاطرات و تجربیات‏شان از جنگ تخلیه اطلاعاتی کنند.

بهزاد همچنین در مورد نامگذاری این کتاب نیز گفت: سردار جعفری، معمارزاده است و با مصالح ساختمانی بزرگ شده، در دوره دانشجویی هم تحصیلاتش در رشته معماری بوده و می‏دانیم که دانشجویان این رشته ابزار دست‏شان کالک است! اما روزی که او به جبهه می‏رود این کالک‏ها را بر روی زمین و خاک جبهه‏ها ترسیم می‏کند. گلعلی بابایی تحلیلگر این کتاب نیز گفت: همه این کتاب برای من جذاب بوده و ذره ذره تشکیل سازمان رزممان را در آن می‏توان دید. او ناگفته‏هایی از جنگ را می‏گوید که برای من به عنوان یک پژوهشگر هم جالب است و باید بگوییم که هیچ دخل و تصرفی هم در این خاطرات نشده است و اگر می‏بینیم که زیرنویس‏های آن زیاد است به خاطر این است که سردار جعفری هر آن‏چه را که شک داشتند نمی‏گفتند و ما مجبور از توضیح آن به صورت زیرنویس بودیم

 

https://shoma-weekly.ir/aeGjqi