خانه ای که جلوه گاه نور الهی است
در آیه 36 سوره مبارکه نور، قرآن کریم به نور آسمان ها و زمین اشاره می نماید و سپس در آیه 37 خانه هایی را معرفی می کند که مهبِط این نورند: «[این نور هدایت] در خانه هایی است که خداوند اذن فرموده است رفعت بیابند؛ خانه هایی که نام خدا در آنها ذکر می شود و مردانی که تجارت و معامله، آنان را از یاد الهی غافل نمی کند و می ترسند از روزی که در آن، دل ها و چشم‌ها زیر و رو می‌شود، صبح و شام در آنها، تسبیح او می‌گویند»
در تفسیر الکشف و البیان نقل شده که وقتی پیامبر اکرم (ص) این آیات را تلاوت نمودند یکی از اطرافیان حضرت پرسید: یا رسول الله! این خانه‌ها کدام
خانه‌هایند؟ حضرت فرمود: «خانه های انبیاء». ابوبکر برخاست و گفت: یا رسول الله! آیا خانه فاطمه و علی از مصادیق این آیه است؟ حضرت پاسخ دادند: «آری، از برترین مصادیق آن است.»
چراغدان با عظمت
در آیه 35 سوره نور برای معرفی نور خدا مثالی بیان می نماید و می فرماید: «مَثَل نور خداوند، مَثَل چراغدانی است که درون آن، چراغی گذارده باشند...»
راوی می گوید وقتی از امام درباره این کلام الهی پرسیدم، حضرت فرمود: «آن چراغدان، فاطمه (س) است و آن چراغ، امام حسن (ع) و آن زجاجه (فانوس یا حباب شفاف)، امام حسین (ع) است.» (2) این کلام والا نشانگر عظمت مقام آن بانوی بزرگ و فرزندانش در عالم تکوین و هدایت بشر است.
بزرگی در قرآن
«إِنّها َلإِحْدَى الْکُبَرِ نَذیرًا لِلْبَشَرِ؛ همانا آن از مسائل مهم است (و) هشدار و انذاری است برای همه انسان‌ها» (3) امام باقر (ع) در خصوص این آیه فرمود: «مقصود فاطمه است.» (4) واژه «کُبَر» در آیه جمع «کبری» و تأنیث اکبر است. لذا با در نظر گرفتن این معنا و روایت فوق آیه را می توان چنین ترجمه نمود: «فاطمهزهرا (س) یکی از بزرگان است.» (5) و این مقام معنوی جز به دلیل آراستگی آن بانو به سجایا و کمالات الهی برایش حاصل نگشته است.
دو دریای عمیق
«(خداوند) دو دریا را در کنار یکدیگر قرار داد؛ در حالی که با هم تماس دارند. در میان آن دو، برزخی است که یکی بر دیگری غلبه نمی‌کند» (6) از
امام صادق (ع) چنین نقل شده که فرمود: «علی (ع) و فاطمه (س)، آن دو بحر عمیقی اند که هیچ یک را بر دیگری برتری نیست. بین آن دو، واسطه ای است که همان رسول خداست و محصول این بحر عمیق، لؤلؤ و مرجان است که آن دو، حسن و حسین علیهما السلام هستند.» (7)
ابوسعید خدری در کتابش و در تفسیر ثعلبی از سفیان نوری نقل شده که آن دو دریا علی (ع) و فاطمه (س) و لؤلؤ و مرجان، حسنین و برزخ بین آنها وجود نازنین رسول اکرم (ص) است.
شاخه اصلی شجره طیبه الهی
در قرآن کریم کلمه طیبه را به شجره طیبه تمثیل می نماید و می فرماید: «آیا ندیدی که خداوند چگونه مَثَل زده؟ کلمه طیبه (سخن و ایمان پاک) همانند درختی پاک است که ریشه اش ثابت و شاخه‌اش در آسمان است.» (8) یکی از اصحاب امام پنجم شیعیان می گوید خدمت آن امام رسیدم و درباره آیه فوق پرسیدم. حضرت فرمود: «آن درخت (شجره طیبه)، محمد مصطفی (ص) است. تنه آن درخت، امیرمؤمنان علی (ع)، میوه آن، امام حسن و امام حسین (ع)، شاخه اصلی آن فاطمه زهرا (س) است و شاخه های کوچک آن، ائمه اطهار از فرزندان فاطمه (س)، و برگ های این درخت، شیعیان و دوستداران ما اهل بیت اند» (9)
فاطمه (س)، راه پذیرش استغفار
قرآن کریم می فرماید: وقتی حضرت آدم (ع) و همسرش حوا (س) به رغم نهی الهی، از میوه درخت ممنوعه تناول کردند، به سبب تخلف از دستور الهی از بهشت اخراج شدند و به زمین هبوط کردند. سپس حضرت آدم از سوی پروردگارش کلماتی دریافت کرد (و با آن کلمات توبه کرد) و به درستی که خداوند، توبه‌پذیر و مهربان است».(10) ابن عباس می گوید از رسول خدا (ص) درباره این کلمات که حضرت آدم از پروردگار خویش دریافت کرد و با آن کلمات توبه کرد، پرسیدم و حضرت فرمود: «از خدا خواست که به حقّ محمد، علی، فاطمه، حسن و حسین علیهم السلام توبه اش را بپذیرد. خداوند نیز پذیرفت.» (11)
صالحان چه کسانی اند؟
انس بن مالک می گوید: یک روز صبح، پس از آنکه نماز صبح را با پیامبر (ص) بجای آوردیم، به آن حضرت عرض کردم: یا رسول الله! آیا این سخن خدای را برایمان تفسیر می کنی که می فرماید: «و کسی که خدا و پیامبر را اطاعت کند، (در روز رستاخیز) همنشین کسانی خواهد بود که خدا، نعمت خود را بر آنان تمام کرده، از پیامبران و صدیقان و شهدا و صالحان، و آنها رفیقان خوبی اند».(12) حضرت فرمود: مقصود از «پیامبران» منم. منظور از «صدیقان» برادرم علی (ع) است. مقصود از «شهدا» عمویم حمزه است و مقصود از «صالحان» نیز دخترم فاطمه (س) و دو فرزندش (حسنین (ع)) هستند. (13)
تلخی دنیا و عطای بسیار خداوند
از امام صادق (ع) نقل شده که فرمودند: رسول خدا (ص) وارد خانه فاطمه (س) شد؛ در حالی که آن بانو لباس خشنی از پشم شتر بر تن داشت، با یک دست، آسیاب می کرد و با دست دیگر، کودکش را شیر می داد. با مشاهده این وضعیت، اشک از چشمان پیامبر (ص) سرازیر شد. فرمود: «دخترم! تلخی دنیا را در برابر شیرینی آخرت تحمل کن؛ زیرا خداوند این آیه را بر من نازل کرده است: «به زودی پروردگارت آنقدر به تو عطا خواهد کرد که خشنود شوی. (14)» (15)
تصریح مسیحیان بر جلالت فاطمه زهرا (س) و فرزندانش
زمانی که پیامبر اکرم (ص) با مسیحیان نجران به گفتگو نشست آنان
استدلال های حضرت را نپذیرفتند و بدینگونه ماجرای مباهله به دستور خدای متعال صورت گرفت. آن حضرت در حالی برای مباهله حضور یافت که امام
حسین (ع) را در آغوش داشت و دست امام حسن (ع) را گرفته بود و فاطمه زهرا (س) پشت سرش می آمد و امیرمومنان (ع) هم پشت آنها قرار گرفته بود. اسقف نجران با دیدن آن چهره‌های پرجاذبه الهی گفت: اگر آنان از خدا بخواهند کوه را از جایش بَرکَند، می‌کَند. مباهله نکنید که هلاک می‌شویم و بر روی زمین یک نصرانی تا روز قیامت باقی نمی ماند. (16) این واقعه زمانی بود که خداوند در قرآن کریم فرمود: «هرگاه بعد از علم و دانشی که (درباره مسیح) به تو رسیده، (باز هم) کسانی با تو به محاجّه و ستیز برخیزند، به آنها بگو: بیایید ما فرزندان خود را دعوت کنیم، شما هم فرزندان خود را؛ ما زنان خویش را دعوت نماییم، شما هم زنان خود را؛ ما از نفوس خود دعوت کنیم، شما هم از نفوس خود؛ آن‌گاه مباهله کنیم و لعنت خدا را بر دروغگویان قرار دهیم».(17) ابن عباس در تفسیر این آیه می‌گوید: منظور پیامبر(ص) از فرزندان ما، حسن و حسین(ع)، مقصود از زنان ما، فاطمه (س) و منظور از نفوس ما، شخص پیامبر (ص) و علی (ع) است. (18) در واقع، تعبیر «ابنائنا» و «نسائنا» و «انفسنا» درباره اهل بیت پیامبر بیانگر برتری و فضیلت آنان بر سایرین است؛ زیرا آن حضرت نیز از میان همگان، فقط آن چهارنفر را برگزید.
کدام مودّت واجب شده؟
در قرآن کریم آمده است: «بگو هیچ پاداشی از شما (بر رسالتم) درخواست نمی کنم، جز دوست داشتن نزدیکانم را» (19) این آیه، مودت و محبت نسبت به نزدیکان پیامبر (ص) را به عنوان اجر و مزد رسالت پیغمبر (ص) معرفی می‌کند و آن را از امت مسلمان می خواهد. ابن عباس روایت کرده که وقتی این آیه نازل شد، به حضرت عرض کردند: «یا رسول الله! آنانی که محبت و مودت آنها بر ما واجب شده است، چه کسانی اند؟» فرمود: «علی، فاطمه، حسن و حسین(ع).» (20)
پی نوشت ها در دفتر نشریه موجود است.
