نگاه

شرایط رجوع از هبه

به موجب ماد795 قانون مدنی : هبه عقدی است که به موجب آن یک نفر مالی را مجانا به دیگری تملیک می کند. موضوع هبه می تواند عین یا منفعت یک مال باشد.شرط تحقق هبه این است که مال موهوبه به قبض شخصی که مال را دریافت می دارد برسد. بنابراین اگر کسی تعهد نماید که مالی را به دیگری ببخشد لکن از تسلیم آن خودداری نماید ،در این صورت عقد هبه به صرف تعهد و قبول شخص مقابل واقع نمی گردد بلکه یکی از ارکان ضروری برای صحت عقد، قبض مال موهوبه از سوی متهب (گیرنده مال) می باشد.
پرسش : باسلام. بنده یک دست مبل منزل را به همسایه خود اعطا کردم، حال دچار اختلاف با ایشان شده ام ، آیا میتوانم مالی که به ایشان بخشیده ام را مطالبه نمایم؟

پاسخ : در پاسخ به سوال فوق باید بیان داشت ، موضوع رابطه حقوقی شما با همسایه تان در قالب عقد هبه قرار می گیردو احکام قانونی عقد هبه بر موضوع مترتب می گردد. به موجب ماد795 قانون مدنی : هبه عقدی است که به موجب آن یک نفر مالی را مجانا به دیگری تملیک می کند. موضوع هبه می تواند عین یا منفعت یک مال باشد.شرط تحقق هبه این است که مال موهوبه به قبض شخصی که مال را دریافت می دارد برسد. بنابراین اگر کسی تعهد نماید که مالی را به دیگری ببخشد لکن از تسلیم آن خودداری نماید ،در این صورت عقد هبه به صرف تعهد و قبول شخص مقابل واقع نمی گردد بلکه یکی از ارکان ضروری برای صحت عقد، قبض مال موهوبه از سوی متهب (گیرنده مال) می باشد.

بنابراین در فرض پرسش اگر مبل ها به قبض همسایه درنیامده باشد هنوز هبه تحقق پیدا نکرده و امکان مطالبه وجود خواهد داشت لکن به موجب ماده 803 قانون مرقوم ، درصورت قبض اموال نیز واهب می تواند در صورت بقای عین موهوبه از هبه رجوع کند.این ماده بیانگر اصل رجوع از سوی واهب در عقد هبه می باشد .لکن در ماده مورد اشاره مواردی از سوی قانونگذار احصاء گردیده که در این موارد این اصل مورد تخصیص قرارگرفته است .از جمله این موارد این است که در مال موهوبه تغییری حاصل شده باشد و یا اینکه عین موهوبه از مالکیت متهب خارج گردیده و یا اینکه هبه معوض بوده و عوض داده شده باشد بدین معنا که متهب در قبال مالی که دریافت داشته است مال دیگری به واهب بخشیده باشد و یا عملی را برای او به انجام رسانده باشد. در موارد فوق امکان رجوع از سوی واهب وجود نخواهد داشت.

حمیدرضا سنگانیان

وکیل پایهیک دادگستری و مشاور حقوقی

* سؤالات حقوقی خود را میتوانید به رایانامه info@shoma- weekly. ir یا شماره پیامک 20001342 ارسال فرمایید.

https://shoma-weekly.ir/kDzlKV