ادب و هنر

سریال جاودانگی و غفلت از زندگی شهید تندگویان

زندگی شهید تندگویان به عنوان وزیری که در نخستن روزهای جنگ تحمیلی به اسارت دشمن بعثی در آمد از ‏جهات مختلف، سیاسی، اجتماعی، انسانی و نظامی، از قابلیت زیادی برای پردازش تصویری برخوردار می‌باشد. ‏با این حال آنچه که ما در سریال جاودانگی دیدیم، در حد و اندازه‌های شخصیتی مانند تندگویان و سوابق ‏علمی، مذهبی و سیاسی وی نبود. سریال جاودانگی بجای پرداختن به چنین محورهایی تکیه خود را بر روی ‏رویاهای دختر خردسال این شهید گذاشته که در به تصور کشیدن این رویا‌ها نیز دچار افراط فراوانی می‌شود. ‏تا جایی که این حجم از رویا نسبتی با واقعیت نداشته و تصویری واقعی از دختر این شهید و عواطف و علائق ‏او به تماشاگر ارائه نمی‌نماید. به همین دلیل است که بعضی از اعضای خانواده این شهید انتقادات شدیدی را ‏نسبت به این سریال و نحوه به تصویر کشیدن شهید تندگویان و خانواده او ابراز داشته‌اند. ‏
نکته قابل تامل دیگر قلع و قمع چندین قسمت از این سریال می‌باشد که به یکباره باعث حذف چندین قسمت ‏از مجموعه جاودانگی شده و پایانی جدید و غیر منتظره را برای کار رقم می‌زند. چنین اقدامی از سوی مسئولین ‏تلویزیون این پرسش جدی را رقم می‌زند که مگر پیش از ساخت این کار، فیلمنامه آن خوانده و تصویب نشده ‏است و اگر خوانده و تصویب شده، که حتمأ هم همینطوربوده است، پس چرا بعد از این همه هزینه، به یکباره ‏قسمت‌های زیادی از «جاودانگی» به آرشیو سپرده شده و راهی آنتن نمی‌شود. آیا چنین برخوردهای ناگهانی با ‏یک اثر، به جز تلف کردن منابع مالی و بی‌احترامی به تماشاگر و خانواده شهید معنایی دیگر دارد. آیا به تصویر ‏کشیدن اینگونه آثار دفاع مقدس به شکلی ضعیف جز اینکه باعث دوری مردم از مضامین دفاع مقدس خواهد ‏شد، نتیجه‌ای دیگر در بر خواهد داشت. ‏
نکته قابل تامل دیگر در باره این سریال استفاده از بازیگرانی است که سابقه چندانی در عرصه سینما و تلویزیون ‏نداشته و از پختگی لازم برای ایفای چنین نقش‌هایی برخوردار نیستند. به همین دلیل سریال جاودانگی در حد ‏یک کار تجربی یا آماتور باقی می‌ماند. در حالی که برای آثاری از این دست که به یک مقطع مهم از تاریخ ‏کشور و به شخصیتی واقعی که در اندازه یک قهرمان در جریان جنگ تحمیلی ظاهر شده، باید از بهترین ‏بازیگران و سایر عوامل بهره گرفته شود. ‏
همچنین عدم توجه به تحقیقات و پژوهش باعث شده تا سریال جاودانگی از بسیاری مقاطع مهم زندگی شهید ‏تندگویان غفلت ورزیده و نتواند ابعاد مهمی از شخصیت وی را در دوران قبل و بعد از اسارت به تصویر ‏بکشد. در صورتی که شهید تندگویان نه تنها می‌توانست از طریق یک اثر نمایشی قوی، به الگویی خوب برای ‏عموم مردم روبرو شود، بلکه می‌توانست به الگویی مهم برای مدیران و سیاستمداران فعلی کشور نیز تبدیل ‏گردیده تا دریابند که یک وزیر چگونه می‌تواند از جان و پست و مقام خود در راه عقاید و مردم میهنش گذشته ‏و با فداکردن جان خود از اصول مذهبی و انسانی خود عدول نکند. به عبارتی شهید تندگویان نمونه‌ای شاخص ‏از مدیریت دلسوز و اسلامی است که مدیران فعلی سخت نیازمند الگو برداری از وی هستند. اما افسوس که ‏سریال جاودانگی از کنار این همه ویژگی به آسانی گذشت. ‏
ای کاش وزارت نفت نیز که در تهیه این کار نقش مهمی داشته، تنها به عنوان یک کار «رفع تکلیفی» به این ‏مجموعه نگاه نمی‌کرد و دقت لازم را در چینش و انتخاب عوامل و چگونگی تحقیقات و پژوهش و نیز نگارش ‏اثر به عمل می‌آورد، آن وقت سریال «جاودانگی» به یکی از آثار جاودانه سیما در زمینه دفاع مقدس و شهدا ‏تبدیل می‌گردید و به یک فرصت از دست رفته مبدل نمی‌شد. ‏
https://shoma-weekly.ir/K2I77F