ادب و هنر

رونمایی از کتاب «سهم من از چشمان او»

مراسم رونمایی از کتاب «سهم من از چشمان او» خاطرات سردار حمید حسام در سالن تماشاخانه سوره مهر برگزار شد.

مراسم رونمایی از کتاب «سهم من از چشمان او» خاطرات سردار حمید حسام  در سالن تماشاخانه سوره مهر برگزار شد. در این مراسم مرتضی سرهنگی، علی‌رضاکمره‌ای، امیرحسین فردی، مجید مصلحی، رضا امیرخانی، محمدرضا بایرامی، مجید مصلحی، مصطفی رحیمی و ... حضور داشتند.در ابتدای برنامه زنجانی، مدیر دفتر گروه‌های حوزه هنری، در خصوص این کتاب گفت: این کتاب حاصل خاطرات سردار حسام است که با همت آقای رحیمی جمع‌آوری و تدوین شده است.این اثر حاصل زحماتی بوده که با همکاری حوزه هنری استان البرز گردآوری شده و از معدود آثاری است که به موضوع دیده‌بانی در دفاع مقدس اختصاص دارد. سردار حسام خود دارای قلم روانی است اما ترجیح داده در این کتاب خاطرات خود را برای آقای رحیمی تعریف کند و ایشان خاطرات وی را بنویسد. در ادامه برنامه، محسن کاظمی، نویسنده کتاب «عزت شاهی»، به عنوان دومین نفر پشت تریبون قرار گرفت و به صحبت درباره این کتاب پرداخت.وی گفت: آقای حسام که یک عمر وقت صرف کرد و از ما می‌خواست تا خاطره بگوییم این بار خود در داخل چاه افتاد و خاطرات خود را برای آقای رحیمی تعریف کرد. شاید در یک سال اخیر کتابی را با این دقت نخوانده بودم. کتابی بود که واقعا کشش داشت، بسیاری از کتاب‌هایی که در حوزه دفاع مقدس منتشر می‌شوند چنین جاذبه و کششی ندارند.
وی در ادامه افزود: این خاطرات از ذهن حسام برآمده‌اند اما ذهنی نیستند، شاید این کتاب معیار سنجش خوبی باشد برای ارزیابی دیگر کتاب‌های حوزه دفاع مقدس که در این سال‌ها منتشر شده‌اند. کار خاطره‌نگاری با یک هدفی صورت می‌گیرد و ما در پی آن هستیم تا تاریخی را رقم بزنیم. جدای از منابع مکتوب و پژوهشی کمبودهایی در حوزه تاریخ دفاع مقدس وجود دارند که با استفاده از این خاطرات می‌توانیم نگاه بهتری به نقاط تاریک انقلاب داشته باشیم. البته در این میان برداشت‌های متفاوت وجود دارند که همه اینها می‌توانند کمک کنند تا ما تصویر بهتری از دفاع مقدس داشته باشیم.وی در مورد ویژگی‌های شخصیتی نویسنده گفت: این کتاب را شخصی نوشته که خود اهل همدان است و از ویژگی‌های همدانی‌ها این است که به سختی وارد کاری می‌شوند و سخت آن کار را رها می‌کنند. حسام وقتی وارد جبهه شد به سختی توانست از جبهه جدا شود این در حالی بود که باید در خانه به وظایف دیگری می‌رسید. اما او از سویی به جبهه می‌رفت و از سوی دیگر در کنار خانواده به کمک آنها می‌شتافت.
وی در ادامه افزود: ‌این شاگرد فراری از مدرسه از درس ریاضی متنفر بود و وقتی وارد دبیرستان شد سودای تحصیل در رشته ادبیات را داشت اما در جبهه به کار دیده‌بانی که بخش عمده‌ای از آن را که ریاضی تشکیل می‌دهد مشغول شد. حسن کتاب‌های خاطره این است که ما را به درون انسان‌هایی که توصیف می‌شوند فرو می‌برد و آنها را از نزدیک مورد مطالعه قرار می‌دهد.
محسن کاظمی در مورد نوشتن خاطرات گفت:‌ یکی از کارهای خاطره در کنار آزادسازی اطلاعات و اسناد، ثبت خاطرات است زیرا این افراد بار سنگینی را در سینه خود دارند و با گفتن این خاطرات خود را آزاد می‌کنند. ما با آزاد شدن این اطلاعات در کنار آگاهی بینشی را نیز به دست می‌آوریم. حسام در این کتاب تنها مختصات و گرای اشیاء زمینی را نمی‌دهد بلکه گرای معنوی افراد را هم به مخاطب می‌دهد و ما امروز با دکل دیده‌بانی آقای رحیمی به خاطرات وی نظر می‌کنیم.وی در ادامه افزود:‌ ما وظیفه داریم این کتاب را تبلیغ کنیم و به کتابخانه‌ها معرفی کنیم تا با روح این افراد مأنوس شویم.خوبی این کتاب این است که کسی که می‌توانسته خاطره بنویسد خاطرات خود را به شخص دیگری تعریف کرده و خاطرات از زاویه دید یک شخص دیگری نوشته شده است.
کاظمی در مورد مصاحبه‌های انجام شده در کتاب گفت:‌ در فضای مصاحبه زاویه دید دیگری به میان می‌آید و این به بهتر نگاه کردن به موضوعات و شخصیت‌ها کمک می‌کند اگرچه این دو فرد در عرصه ادبیات دفاع مقدس بزرگ هستند اما آقای حسام برای انتشار این کتاب، این کتاب را به کارشناسان و افراد دیگری برای مطالعه تقدیم کرده است این الگوی بسیار خوبی است و امیدوارم ادامه پیدا کند. یکی از آسیب‌هایی که در خاطره‌ها وجود دارد این است که تصمیمات فردی به جای تصمیمات جمعی قرار گرفته‌اند و به اظهارنظر می‌پردازند.همچنین در ادامه مراسم، محمدرضا بایرامی در مورد این کتاب گفت: قرار نبود من در مورد این کتاب صحبت کنم ولی در لحظات آخر به من گفته شد که در مورد این کتاب چیزی بگویم من در فرصتی که داشتم این کتاب را تورقی کردم و غرق در این کتاب شدم و از موضوع اصلی که صحبت درباره این کتاب بود به دور افتادم. بخشی از این کتاب را که می‌خواندم در مورد دیده‌بانی بود، این دومین کتابی بود که من با موضوع دیده‌بانی می‌خواندم . در این کتاب فاصله بین خاطره و داستان رعایت شده و اهل ادب از این کتاب استقبال خواهند کرد.علیرضا کمره ای، مسئول بخش ادبیات مقاومت حوزه هنری، نیز در این جلسه گفت: حضور بنده در این جمع و جلسه گرانقدر صرف اظهار ادب و ارادت محضر دوست دانشور جناب آقای حسام یادآفرین و یادآور روزگار جنگ است. و آن نباء به یاد ماندنی است. گر چه توفیق یافته‌ام کتاب ارزنده فراهم آمده از خاطرات شفاهی جناب آقای حسام را بخوانم و حظ و بهره وافر ببرم اما هدف من ورود در این متن نیست. لابد و محتمل که دیگران این را برگزار خواهند کرد. معهذا به طرح چند خرده نکته می پردازم.
وی در ادامه با اشاره به بحث خاطره‌نگاری گفت: مورد عرصه وسیع و بدیع خاطره‌نویسی و خاطره‌نگاری و خاطره نوشته‌ها و شروط مربوط به این قلمرو در مقام شناخت اظهار نظر، سخن‌ها گفته و می‌گویند. و گاه گاه به قلم آورده و می‌آورند. با شیوه‌ها و شگردها و مقاصد گوناگون که بیشتر به سماعیات می‌پردازند بی آنکه بتوان در آنها به نادره‌ای دست یافت.این پژوهشگر دفاع مقدس ادامه داد: با آنکه هر نوع کوشش صادقانه و بی‌ریا در این قلمرو سزاوار توجه‌ است به این اصل بنیادین توجه و اعتنای به جد باید داشت که اندیشه و عمل در این گستره بر پایه روش یک دانش و باور میسور می‌شود. رعایت تمکین به دانش، عمل را اقتضا می‌کند. دانش در این منزلت به علم در معنی مصطلح کلمه و بینش است. سردار کیانی نیز در مورد این کتاب گفت: من قصد دارم از منظر دیگری به این کتاب نگاه کنم با ویژگی‌های فردی حسام اشاره کنم. بین مباحثی که در مورد دفاع مقدس گفته می‌شود با آنچه اتفاق افتاده است فرق شگرفی وجود دارد. به نظر من این به این باز می‌گردد که آنچه در این دوره اتفاق افتاد ویژگی‌هایی داشتند و ما از این ویژگی‌ها فاصله گرفته‌ایم. حسام بسیار سختکوش بودند و در هر عرصه‌ای وارد می‌شدند. از سویی دیگر ایشان در برابر کارهایی که انجام می‌دادند انتظار هیچ ما به ازایی نداشتند و همچنین با کمال خلوص به انجام کار می‌پرداختند این سه مورد از ویژگی‌هایی بود که بسیاری از رزمندگان در دوران دفاع مقدس از آن برخوردار بودند و این خصوصیات این دوران را از دوره‌های دیگر متمایز کرده است. کاش ما می‌توانستیم از افرادی چون حسام در زمان حیاتشان تقدیر کنیم و آنها را به دیگر بشناسانیم. مصطفی رحیمی نویسنده کتاب به عنوان آخرین سخنران گفت: ماجرای نوشتن این کتاب اینگونه آغاز شد که من می‌دانستم آقای حسام دیده‌بان هستند و متأسفانه ما چندان به این افراد در جنگ نپرداخته‌ایم. بسیاری از عملیات‌هایی که انجام می‌شدند حاصل ساعت‌ها‌، هفته‌ها دیده‌بانی این افراد بود و هیچ کس از این کار خبر نداشت. کسانی که زیر سایه نگاه‌های آنها عملیات‌ها انجام می‌شد.
وی در ادامه افزود:‌ سردار حسام در نوشتن خاطرات بسیار وسواس داشتند و در برخی صحنه‌ها که شک داشتند، از تعریف آن صرف‌نظر می‌کردند زیرا می‌ترسیدند که تخیل و غیر واقعیت وارد این کتاب شود. خاطرات ایشان به اندازه‌ای جذاب بود که من بارها در طول تعریف‌های ایشان دچار هیجان می‌شدم.وی در مورد این کتاب گفت‌: این خاطرات برای من خیلی جذاب بودند و به نظر من با این کتاب دیده‌بانی از مظلومیت خارج شد زیرا ما در ادبیات دفاع مقدس صرفا به سراغ افراد بزرگ رفته‌ایم و افراد سطح پایین را چندان ندیده‌ایم.
وی با انتقاد از انتشار کتاب‌های خاطرات در این روزها گفت‌: برخی از کارهایی که این روزها منتشر می‌شود تغییرات در واقعیت ایجاد می‌کنند و این امر به نظر من قلب در واقعیت است.حسام برای انتشار این کتاب بسیار سخت‌گیری کرد و پیش از انتشار آن را به افراد مختلفی داد تا اشکالات احتمالی آن را برطرف کند.در انتهای مراسم نیز مؤمنی‌، ریاست حوزه هنری، مجید مصلحی (مدیر کل امور استان های حوزه هنری) و سردار کیانی از کتاب «سهم من از چشمان او» رونمایی کردند

https://shoma-weekly.ir/E1hpq5