اعتصاب بازار و اقدامات همزمان و هماهنگ بستن مغازه‌ها و مکان‌های کسب و فعالیت و تجارت، ضمن اینکه نوعی مبارزه علنی با رژیم وابسته آمریکایی بود، تلاش آشکار برای آگاهی مردم و دعوت اقشار مختلف به مبارزه برای سرنگونی دولت مزدور پهلوی بود. دستگاه امنیتی ساواک بازاریان زیادی را تحت تعقیب و مبارزه و بازجویی و زندان و شکنجه قرار می‌داد. آنچه که قطعی و بدون ابهام بود، مبارزه بازاریان هیچ‌گاه مرتبط با گروهک‌هایی نظیر منافقین‌خلق یا چریک‌های فدایی خلق و یا حتی لیبرال‌ها و ملی‌گراهایی نظیر نهضت آزادی نبود و اصولاً چنین گروه‌های اعتقادی به هماهنگی و همراهی بازاریان نداشتند و جایگاهی برای آنها قائل نبودند لذا بازار یکی از بسترهایی بود که هدایت‌های رهبر انقلاب اسلامی از طریق روحانیت و تشکل‌هایی نظیر موتلفه اسلامی برای رسیدن به مقصود محقق می‌شد.
موتلفه‌ای‌ها به دلیل اینکه در زمان طاغوت مغضوب دستگاه دولتی بودند و در وفاداری به امام راحل و قرار گرفتن در متن مبارزات شاخص بودند، پایگاه اصلی خود را در بازار قرار داده و شخصیت‌های کلیدی و مؤسس آن پس از جریان پانزده خرداد 42 دایره ارتباطات خود را از طریق بازاریان متعهد با توده‌های مردم توسعه دادند و با این رویکرد برنامه‌های مبارزه را عملیاتی ساختند.
در بازار قریب چهارصد صنف وجود دارد که این اصناف در قالب اتحادیه‌های مختلف سازماندهی شده‌اند. از آنجایی که این اصناف هرکدام به سهم خود با ارتباط و مدیریت مؤتلفه‌ای‌ها نقش بسزایی را در پیروزی انقلاب اسلامی و شکل‌گیری نهادهای گوناگون داشتند، برای جهت‌دادن به استمرار مبارزه و رویارویی با خطراتی که انقلاب را تهدید می‌کرد، نسبت به تشکیل انجمن‌های اسلامی مبادرت ورزیدند و این انجمن‌ها کانون ساماندهی فعالیت‌های مذهبی و مراقبت و نظارت در حوزه‌های مربوطه شده و به وظایف دیده‌بانی و پاسداری خود از دستاوردهای انقلاب ادامه دادند.
با شکل‌گیری انجمن‌های اسلامی در اصناف مختلف با برنامه‌ریزی و طراحی شخصیت‌های مبارز و باسابقه و خوشنام موتلفه نظیر مرحوم حاج سعید امانی به تدریج جامعه انجمن‌های اسلامی اصناف و بازار کشور شکل گرفت که چند نقش محوری را در سطح ملی به‌عهده داشته و کماکان ادامه دارد.
جامعه مزبور به‌صورت غیررسمی نقش یک وزارتخانه سیاسی، فرهنگی و صنفی را در بین اصناف به عهده داشت که بدون هیچ هزینه‌ای خدماتی به مراتب بالاتر و بیشتر از یک وزارتخانه را به جامعه ارائه داد و این نیز استمرار دارد.
جامعه مزبور در انتخابات‌های مختلف در بین بازاریان نقش هدایتگر اساسی و راهبردی را در راستای اهداف نظام بر عهده داشت و با وجود چنین نهادهایی در مجالس اول و دوم که جبهه ضدانقلاب در سطح گسترده‌ای در درون کشور فعال بود، نتوانست در مهره‌چینی‌های خود توفیق یابد.
جامعه مزبور ضمن رصدنمودن جریان‌های مخالف و معاند نظام و جلوگیری از نفوذ منحرفین و نفوذی‌ها در راستای تقویت بنیان‌های اعتقادی و اخلاقی اصناف و ارائه تحلیل‌های صحیح، گام‌های اساسی برداشت و یار و پشتیبان خوبی برای نهادهای اجرایی و نظارتی بود.
جامعه مزبور ضمن اتخاذ تدابیر مناسب برای حفظ ثبات و آرامش در بازار و حل و فصل بسیاری از مسائل کلان که مرتبط با بازار بود، نقش پشتیبانی و تدارکاتی بسیار گسترده‌ای در طول هشت سال دفاع مقدس از رزمندگان اسلام را بر عهده داشت و ضمن بسیج توده‌ها برای حضور در جبهه‌ها، مسئولین را در اداره جنگ یاری نمود.
اگرچه قصد ارائه کارنامه برای این نهاد مهم و تأثیرگذار نیست ولی تبیین رابطه این نهاد انقلابی با حزب موتلفه اسلامی و نقش کلیدی که اعضای مؤثر حزب در مدیریت آن برعهده داشتند با تحقیق و بررسی پیرامون اثرگذاری کلان جامعه و نتایجی که در گستره سیاسی و اداره امور جامعه داشته است، بیان بخشی از حوزه تأثیرگذاری حزب مؤتلفه اسلامی در فضای سیاسی کشور است.