نگاه

حضور اجتماعی بانوی نمونه

از مجموع روایاتی که در حالات دختر گرامی رسول خدا(ص)، حضرت فاطمه زهرا (س) وارد شده چنین استنباط می‌شود که آن حضرت همیشه کار خانه را بر کار خارج مقدم می‌داشت و تا می‌توانست از خانه بیرون نمی‌رفت، و بلکه خرسند بود و دوست می‌داشت حتی‌المقدور محیط بیرون را نبیند و با مردان تماس نداشته باشد.

آیت الله سید هاشم رسولی محلاتی- از مجموع روایاتی که در حالات دختر گرامی رسول خدا(ص)، حضرت فاطمه زهرا (س) وارد شده چنین استنباط میشود که آن حضرت همیشه کار خانه را بر کار خارج مقدم میداشت و تا میتوانست از خانه بیرون نمیرفت، و بلکه خرسند بود و دوست میداشت حتیالمقدور محیط بیرون را نبیند و با مردان تماس نداشته باشد.

اما در اسلام شرکت زن در مجامع برای رفع نیازمندیهای ضروری و احقاق حق حتی مراسم مذهبی به طور کلی ممنوع نشده و بلکه در احوالات همین بانوی بزرگوار میخوانیم که نوشتهاند در روزهای شنبه سرقبر حمزه و شهدای احد میآمد و برای آنها طلب آمرزش میکرد، و یا در مراسم تشییع و نماز خواهرش رقیه که از دنیا رفت با زنان دیگر شرکت نمود، و یا گاهی برای رفع نیازمندیهای خانه بیرون میآمد. اما باید دید برای چه و به چه منظور؟ آن هم چگونه و با چه وضعی؟

اسلام میگوید: برای امور ضروری آن هم به گونهای باید برود که موجب فساد و تحریک شهوت مردان دیگر نشود و به دنبال آن بیخانمانیها و جنایات دیگر به بار نیاید. بلکه در پارهای از جاها مانند حج واجب اگر مانع دیگری در کار نباشد، رفتن او را به حج واجب کرده، و شوهر نیز حق ممانعت او را ندارد.

در روایات اسلامی آمده که پیغمبر(ص) به زنان اجازه آمدن به مسجد را میداد اما به این شرط که محل آنها از مردها جدا باشد و در ورودی آنها از دری که مردان وارد میشوند مجزا باشد و حتی در وقت رفتن در کوچه و خیابان نیز دستور میداد زنان از کنار کوچه و مردان از وسط بروند و یا به زنان میفرمود: بهتر این است شما صبر کنید تا اول مردها بروند، سپس شما بروید.

اما در مورد اینکه چگونه و با چه وضعی بیرون برود؟ باز همان موضوع مورد توجه و اهمیت است یعنی آنچه ممنوع است آن شکل و قیافه و لباسی است که موجب تحریک و فساد باشد، و جلب توجه شهوترانان و بوالهوسان را بکند.

در احوالات فاطمه اطهر میخوانیم که میگویند:

آیهای از آیات عذاب جهنم بر پیغمبر نازل شد و آیه این بود «و ان جهنم لمو عدهم اجمعین لها سبعه ابواب لکل باب منهم جزء مقسوم» پیغمبر با شنیدن این آیه به سختی گریان شد و اصحاب نیز که در محضر او بودند همگی گریان شدند و نمیدانستند چه مطلبی بر آن حضرت نازل شده که این اندازه گریه میکند و هیچ یک از اصحاب نیز قادر نبود با او سخن بگوید.

از آنجایی که پیغمبر (ص) هر وقت فاطمه(س) را میدید خوشحال و مسرور میشد یکی از اصحاب برخاست و به سراغ فاطمه رفت تا او را پیش پیغمبر بیاورد و بدین وسیله جلوی گریه آن حضرت را گرفته و بتوانند سبب گریه او را سئوال کنند.

و چون آن مرد صحابی به در خانه فاطمه آمد دید او مشغول آرد کردن جو است و در ضمن اینکه دستاس را میگرداند این آیه را میخواند: « و ما عندالله خیر و ابقی».

مرد صحابی به فاطمه سلام کرد و جریان گریه پیغمبر و اصحاب را برای او نقل نمود، در این وقت فاطمه برخاست که به نزد رسول خدا(ص) بیاید، سلمان نگاه کرد دید فاطمه در آن حال جامهای پشمین (و یا چادری پشمین) به خود پیچیده بود که دوازده جای آن با لیف خرما وصله خورده بود، و چون آن منظره را دید گریست و با کمال اندوه گفت: چقدر اندوهناک است این منظره که دختران قیصر و کسری در جامههای دیبا و حریر به سر میبرند، ولی دختر محمد پوششی مویین و کهنه به خود پیچیده که دوازده جای آن با لیف خرما دوخته شده.

دنباله حدیث مفصل است که هر که خواهد در کتاب بحارالانوار(ج43،ص88) آن را ببیند و ما برای شاهد گفتار خود این قسمت را نقل کردیم.

آری فاطمه هم گاهی دست از کارخانه میکشید و بیرون میرفت، اما برای چه کاری و با چه لباس و هیئتی؟!

لباس و هیئت فاطمه بیننده را متأثر میکرد و به یاد خدا و روز جزا میانداخت، و بیرون رفتن او برای رفع اندوه پیغمبر و مسلمانان بود؟!

نه تنها افراد معمولی بادیدن جامه فاطمه گریان میشدند بلکه خود پیغمبر نیز گاهی با دیدن لباس ساده زهراگریان میشد.ابن شهرآشوب از تفسیر ثعلبی و تفسیر قشیری از امام صادق(ع) و جابربن عبدالله انصاری روایت میکند که روزی رسول خدا(ص) فاطمه را دید که جامهای پشمین از نمد شتر بر تن دارد و با دست خود دستاس میکند و در همان حال بچهاش را نیز شیر میدهد، اشک از دیدگان پیغمبر(ص) جاری شد و به فاطمه(ع) فرمود: دخترم! مرارت و تلخی دنیا را برای رسیدن به حلاوت و شیرینی نعمتهای آخرت برخود هموار کن.

پاسخی که زهرا(ع) به پدر داد این بود که گفت: «یا رسول الله الحمدلله علی نعمائه و الشکرلله علی آلائه».

این است معنای تسلیم و رضا در برابر تقدیرات الهی و اسلام واقعی، و این است رمز آن همه عظمت و سّر آن همه محبتهایی که پیغمبر(ص) نسبت به دخترش فاطمه مبذول میداشت، و این است معنای «ام ابیها» و «بضعه رسول الله» و «سیده نساء العالمین».

ضمناً از این حدیث اهمیتی را که فاطمه(س) برای تربیت جسمی فرزند خود میداده به خوبی معلوم میشود که با وجود تمام این مشکلات و تنگدستی بچهاش را از پستان خود شیر میدهد و آن را به دیگری واگذار نمیکند و یا از وجود شیرها وغذاهای دیگر استفاده نمیکند، و نمیخواهد از این راه لطمهای به تغذیه کامل فرزندش وارد شود.

https://shoma-weekly.ir/JMffTI